Raport który kosztował blisko 30.000 euro wywołał sporo kontrowersji. Jak informuje gazeta Der Standard, austriackie ministerstwo finansów przed dwoma laty zleciło przeprowadzenie ekspertyzy dotyczącej przełożenia niemieckiego świadczenia dla bezrobotnych (Hartz IV) na austriackie realia. Obecnie regularnie sprawdzany jest potencjał takiego rozwiązania.

Co ciekawe okazało się, że po przejęciu niemieckiego systemu, koszty ponoszone z tytułu świadczeń przez budżet państwa spadłyby o cały miliard euro rocznie. Jednak autorzy raportu wyraźnie wskazują, że adaptacja niemieckiego pakietu świadczeń w Austrii doprowadziłaby do znacznie wyższego poziomu ubóstwa w kraju. Wskaźnik ubóstwa wzrósł by z 13% do 15%. Dodatkowo pakiet świadczeń miałby negatywny wpływ na zarobki w kraju. Koszty społeczne byłyby nie do oszacowania – napisano w raporcie.

Również w samych Niemczech coraz mocniej są widoczne negatywne strony systemu wypracowanego przez ówczesnego ministra w rządzie Gerharda Schroedera – Petera Hartza. Od momentu wprowadzenia pakietu rozwiązań Hartz IV w 2005 roku, liczba bezrobotnych co prawda zmniejszyła się o aż 2,2 miliona osób ale jest to głównie spowodowane demografią oraz dobrym stanem gospodarki. Co więcej – w Niemczech rośnie sektor niskich płac oraz umacnia się poziom osób długotrwale bezrobotnych.

Przypomnijmy – w 2005 roku w Niemczech dokonano rozległej reformy systemu socjalnego. Zasiłek dla bezrobotnych połączono z pomocą socjalną. Od tego momentu bezrobotni w RFN otrzymują zasiłek dla bezrobotnych (niem. Arbeitslosengeld) przez okres roku czasu. Później jest im wypłacany Arbeitslosengeld II zwany także Hartz IV. Wysokość świadczenia nie jest związana z wcześniejszymi zarobkami i oferuje coś na wzór minimum socjalnego przy uwzględnieniu kosztów ogrzewania i mieszkania.

Dla porównania w Austrii osoba bezrobotna może otrzymać zasiłek doraźny (tzw. Notstandshilfe) oraz gwarantowane minimum wsparcia finansowego (tzw. Mindestsicherung). Zasiłek doraźny jest wyższy niż świadczenie Hartz IV. Z drugiej strony niemiecki system jest mocniej nastawiony na szybkie podejmowanie pracy i przewiduje surowe kary w przypadku odrzucania proponowanych przez urzędy ofert, co doprowadziło do wspomnianego rozwoju sektora niskich płac.

Być może dlatego, jeszcze niedawno w Austrii było słychać głosy, głównie ze strony gospodarki, by przejąć tylko część rozwiązań od niemieckiego sąsiada. Chodziło o napędzenie pośrednictwa pracy oraz obniżenie składek socjalnych.

Jak widać przeniesienie niemieckiego systemu socjalnego na realia innego kraju jest możliwe. Jednak warto zapytać, czy ten system warto przenosić. Jak widać powyżej – nie jest on bowiem doskonały. Co więcej, niesie szereg negatywnych skutków dla obywateli.