Nie będzie statuy Sobieskiego w Wiedniu

Po latach kontrowersji i opóźnień, miasto Wiedeń w końcu zdecydowało, że polski król Jan III Sobieski nie otrzyma gigantycznego pomnika na Kahlenbergu. Odpowiedzialna za to radna miejska Veronica Kaup-Hasler tłumaczyła decyzję tym, że nie chce budować sceny dla „ksenofobicznej agitacji, islamofobicznej lub antytureckiej niechęci”.

Budowa pomnika Sobieskiego rozpoczęła się… ponad 11 lat temu. Sobieski uważany jest za wyzwoliciela Wiednia, który 12 września 1683 roku pokonał wojska osmańskie na Kahlenbergu, kończąc tym samym drugie oblężenie Wiednia. Położyło to kres ekspansji Imperium Osmańskiego w Europie. 

Cokół pod pomnik został położony w 2013 roku, ale 5 lat później instalację już ukończonego konnego posągu odwołała Komisja Pomników w wiedeńskim ratuszu. Członkowie komisji stwierdzili wówczas, że ośmiometrowy, ważący trzy tony posąg może być potencjalnie „kontrowersyjny”. 

Od tego czasu m.in. członkowie partii FPÖ wielokrotnie prowadzili kampanię na rzecz pomnika Sobieskiego. Ostatnio także ÖVP i część polityków Neos również opowiedziało się za projektem. Polska ambasada również go poparła.

Eksperci odradzili pomnik Sobieskiego władzom miasta

Ostatecznie dzieło rzeźbiarza Piotra Zaparta zostało publicznie wystawione w Krakowie – a miasto Wiedeń powołało grupę austriacko-polskich ekspertów. Grupa ta potwierdziła również zastrzeżenia dotyczące „bohaterskiego pomnika”, jak to było „w zwyczaju pod koniec XIX wieku”. Zalecono „powstrzymanie się od jakiejkolwiek formy pomnika heroizującego”.

Ostatecznie cokół planowanego pomnika stał się pomnikiem Sobieskiego w 2018 roku. Umieszczono na nim napis podkreślający pokój i międzynarodowe zrozumienie w języku niemieckim, angielskim i polskim. Dzisiejszy pomnik Sobieskiego musi być „znakiem pokoju i międzynarodowego zrozumienia, który odrzuca retorykę zwycięstwa”, mówi radna ds. kultury Kaup-Hasler.

Powodem odrzucenia rozbudowy pomnika były obawy o wzrost liczby marszów prawicowych ekstremistów w okolicach Dnia Pamięci 12 września. Identytaryści już w przeszłości wykorzystywali tę datę i Kahlenberg do marszów. Bitwa pod Kahlenbergiem w 1683 roku była gloryfikowana jako wojna między cywilizacją chrześcijańską i muzułmańską.

Naukowe fakty są jednak takie, że dwie silne europejskie potęgi walczyły tutaj o dominację i wpływy.

Źródło: derstandard

Foto: Facebook/@Pomnik Sobieskiego na Kahlenberg – historia prawdziwa