Co to jest Abfertigung?

Abfertigung to w Austrii odprawa, czyli jednorazowa płatność wypłacana z końcem stosunku pracy. W kraju obowiązują jednak dwie różne regulacje:

• Abfertigung neu – prawnie uregulowana przez ustawę BMSVG. Dotyczy wszystkich stosunków pracy zawartych po 31.12.2002.
• Abfertigung alt – prawnie regulowane przez ustawę o pracownikach Angestelltengesetz. Dotyczy wszystkich stosunków pracy zawartych przed 01.01.2003.

Kiedy pracownik otrzymuje odprawę?

Odprawę otrzymuje pracownik po zakończeniu stosunku pracy. Istnieje jednak kilka warunków. Abfertigung jest bowiem wypłacane zależnie od rodzaju zakończenia stosunku pracy. Wypłata zależy także od tego, czy pracownika obowiązuje Abfertigung neu, czy alt. 

Abfertigung alt

Kiedy mam prawo do otrzymania Abfertigung alt?

Zasadniczo Abfertigung alt otrzymują osoby, których stosunek pracy rozpoczął się przed 01.01.2003. Prawo do odprawy zależy od tego, jak długo pracownik był zatrudniony w firmie (minimum 3 lata) i jak zakończony został stosunek pracy. Prawo do Abfertigung istnieje bowiem tylko, gdy stosunek pracy został zakończony przez pracodawcę, miało miejsce bezpodstawne lub niezawinione zwolnienie, upłynął termin obowiązywania umowy, stosunek pracy został zakończony za porozumieniem stron czy miało miejsce uzasadnione odstąpienie od warunków zawartej umowy o pracę (niem. berechtigter vorzeitiger Austritt). Kto sam zakończy stosunek pracy, odstąpi bez ważnego powodu od warunków zawartej umowy o pracę lub zostanie zwolniony z własnej winy, nie ma prawa do otrzymania odprawy. 

Jak obliczane jest Abfertigung alt?

Wysokość odprawy uzależniona jest od długości nieprzerwanego stosunku pracy i stażu pracy.

• 3 lata pracy – 2 miesięczne wypłaty
• 5 lata pracy – 3 miesięczne wypłaty
• 10 lat pracy – 4 miesięczne wypłaty
• 15 lat pracy – 6 miesięcznych wypłat
• 20 lat pracy – 9 miesięcznych wypłat
• 25 lat pracy – 12 miesięcznych wypłat

Jako miesięczną wypłatę uznawane jest wynagrodzenie za ostatni miesiąc pracy, wliczając w to nadgodziny, premie i prowizje. Do tego doliczana jest także miesięczna część dodatku urlopowego oraz dodatku świątecznego.

Kiedy wypłacane jest Abfertigung alt?

Zasadniczo odprawa jest należna bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy. W przypadku kwot do trzech miesięcznych wypłat należy wypłacić je całościowo. Od odprawy o sumie minimum czterech wypłat, kwota może zostać podzielona i wypłacana co miesiąc. 

Abfertigung neu

Jak obliczane jest Abfertigung neu?

Prawo do Abfertigung neu mają osoby, których stosunek pracy rozpoczął się po 01.01.2003. W takiej sytuacji pracodawca jest zobowiązany do płacenia od drugiego miesiąca zatrudnienia składki na odprawę (niem. Abfertigungsbeitrag). Ich wysokość wynosi 1,53% miesięcznego wynagrodzenia wraz z wszelkimi premiami i bonusami finansowymi. To obowiązuje w czasie trwania stosunku pracy. 

Kiedy wypłacana jest odprawa?

Całą kwotę należy zasadniczo wypłacić po zakończeniu stosunku pracy. Istnieje jednak kilka wyjątków. W przypadku zakończenia stosunku pracy przez pracownika zawinionego zwolnienia, nieuzasadnionego odstąpienia od warunków umowy o pracę lub zakończenia stosunku przez pracodawcę w pierwszych trzech latach pracy, odprawa nie jest wypłacana. Nie oznacza to jednak, że kwota przepada. Składki pozostaną na koncie odprawy pracownika. 

Gdzie i kiedy można wnioskować o odprawę? 

By po zakończeniu stosunku pracy otrzymać Abfertigung neu, należy złożyć pisemny wniosek w kasie Mitarbeitervorsorgekasse. Ewentualnie można także poprosić o dalsze przechowywanie pieniędzy, jeśli w tym momencie ich nie potrzebujemy. Możliwe jest także przeniesienie się do kasy Mitarbeitervorsorgekasse nowego pracodawcy lub do prywatnego dodatkowego ubezpieczenia emerytalnego Pensionszusatzversicherung. 

Skąd będę wiedzieć, jak wysoka jest moja odprawa?

Zasadniczo kasa Mitarbeitervorsorgekasse prowadzi konto za pracownika. Raz w roku ten otrzyma pisemną informację o wysokości zebranej na koncie odprawy. Jeśli stosunek pracy zostanie zakończony, osoba także otrzyma stosowną informację. Pracownicy mogą korzystać także z internetowych kalkulatorów. 

Kto wybiera kasę Mitarbeitervorsorgekasse?

Zasadniczo pracownik nie ma możliwości współdecydowania o wyborze kasy Mitarbeitervorsorgekasse. Obowiązuje zasada: Jeden pracodawca – jedna kasa Mitarbeitervorsorgekasse. Wszystkie składki pracodawcy trafiają w to samo miejsce. Jeśli w przedsiębiorstwie funkcjonuje rada zakładowa, ma ona prawo głosu przy wyborze kasy. 

Jak mogę połączyć składki z różnych stosunków pracy?

Składki osoby, która zmieniła kilka razy stosunek pracy, mogą znajdować się w różnych kasach Mitarbeitervorsorgekasse, jeśli nie zostały wypłacone pracownikowi po zakończeniu stosunku pracy. Warto więc zebrać wszystkie te składki w jednej kasie. By do tego doszło, należy złożyć pisemny wniosek w aktualnej kasie ubezpieczeniowej. Do niego należy dołączyć kopię urzędowego dowodu tożsamości ze zdjęciem. 

Przejście z Abfertigung alt do Abfertigung neu

Zmiana warunków odprawy jest zasadniczo możliwa, wymaga jednak zgody pracodawcy oraz pracownika. Odpowiednie regulacje w tym temacie mogą zostać zawarte w zbiorowym układzie pracy lub porozumieniu zakładowym. Ustawodawca przewiduje dwa warianty zmiany warunków odprawy z alt do neu:

1. Zamrożenie dotychczas nabytych świadczeń 

   W takiej sytuacji bezpośrednie prawo do zamrożonych świadczeń obowiązuje do dnia zmiany zatrudnienia i zostaje wypłacone po zakończeniu stosunku pracy. Od dnia zmiany rodzaju odprawy pracodawca wpłaca składki do odpowiedniej kasy Mitarbeitervorsorgekasse. 

2. Przeniesienie dotychczas nabytych świadczeń do Mitarbeitervorsorgekasse

   W tym wariancie nabyte świadczenia zostaną przeniesione do kasy Mitarbeitervorsorgekasse. Austriackie prawo nie określa jednak wysokości środków możliwych do przeniesienia. Przed podjęciem tej decyzji, warto więc skorzystać z pomocy prawnej. 

O odprawę należy wnioskować przed czy w trakcie przejścia na emeryturę?

W przypadku Abfertigung alt pracodawca wypłaca odprawę, gdy tylko pracownik przejdzie na emeryturę. Nie trzeba o nią wnioskować. Z kolei w przypadku Abfertigung neu wypłata odprawy odbywa się po zakończeniu stosunku pracy po ukończeniu wieku emerytalnego. Gdy pracownik przebywa na emeryturze, może wypłacić odprawę lub przeznaczyć ją na składkę do dodatkowego ubezpieczenia emerytalnego (niem. Pensions-Zusatzversicherung).

Kto wypłaca odprawę?

W przypadku Abfertigung alt odprawa jest wypłacana bezpośrednio przez pracodawcę. Przy Abfertigung neu pracodawca wpłaca składki do kasy Mitarbeitervorsorgekasse, która po zakończeniu stosunku zatrudnienia wypłaca kwotę. 

Czy odprawa musi zostać wypłacona cała na raz? 

W przypadku Abfertigung alt kwoty do sumy trzech miesięcznych wynagrodzeń sumę należy wypłacić od razu. Przy kwocie powyżej sumy czterech miesięcznych wynagrodzeń, kwota przewyższająca sumę trzech miesięcznych wynagrodzeń może zostać wypłacona w miesięcznych ratach. 

W przypadku Abfertigung neu po pisemnym wniosku kasa wypłaca całą kwotę od razu. 

Jak długo trwa wypłata? 

W przypadku Abfertigung alt suma pierwszych trzech wynagrodzeń wypłacana jest w ostatnim dniu obowiązywania stosunku pracy. Pozostała część może zostać podzielona na raty. Pierwsza z nich musi zostać wypłacona najpóźniej w dniu rozpoczęcia 4 miesiąca od zakończenia stosunku pracy. 

Przy Abfertigung neu zależy to od daty złożenia wniosku w kasie Mitarbeitervorsorgekasse. Płatność musi zostać wykonana w ciągu 5 dni po zakończeniu drugiego miesiąca od wysunięcia roszczenia. 

Czy odprawa wypłacana jest brutto, czy netto?

Składka na odprawę w momencie wpłaty nie podlega opodatkowaniu. Jednak na wypłatę nałożony jest 6% podatek. 

Wyjątek przy Abfertigung neu: Jeśli emeryt wybierze opcję przekazania kwoty na dodatkowe ubezpieczenie emerytalne, ta nie zostanie opodatkowana. 

Kto otrzyma odprawę, jeśli umrę?

W przypadku śmierci pracownika odprawa zostanie przekazana uprawnionemu do pobierania alimentów prawnemu spadkobiercy.