Arbeitsvertrag w Austrii, co to jest?
Arbeitsvertrag, inaczej Dienstvertrag, czyli umowa o pracę. Reguluje ona współpracę między tobą a twoim pracodawcą. Po pierwsze określa, jaką pracę musisz wykonać. Określa również warunki ramowe, takie jak miejsce, w którym będziesz pracować. Ogólnie rzecz biorąc, Arbeitsvertrag obejmuje zarówno Twoje obowiązki, jak i prawa jako pracownika.
Umowę o pracę możesz zawrzeć na piśmie, ustnie lub w drodze „konsekwentnych działań”. Ta ostatnia możliwość oznacza, że już wykonujesz pracę. Również w ten sposób może powstać stosunek pracy. Nawet jeśli nie ma pisemnej umowy o pracę, pracodawca musi poinformować Cię na piśmie o Twoich prawach i obowiązkach. Wtedy prawo mówi o Dienstzettel, czyli dokumencie ustalającym zakres praw i obowiązków wynikających ze stosunku pracy.
Podpisanie umowy o pracę
Przy szukaniu pracy, najpierw wysyłasz aplikację, po której możesz zostać zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną. Podczas takiej rozmowy dowiesz się o najważniejszych aspektach pracy. Na przykład o miejscu pracy, godzinach pracy i wynagrodzeniu. Jeśli w końcu otrzymasz ofertę pracy, w większości przypadków przedstawiony zostanie ci Arbeitsvertrag.
Należy ją uważnie przeczytać przed podpisaniem. To, co jest w zawarte w austriackiej umowie o pracę, może mieć ogromny wpływ na twoje życie. Jeśli nie rozumiesz niektórych zapisów umowy, możesz zwrócić się o poradę do Arbeiterkammer (Izby Pracownicza). Co więcej, jako pracownik możesz również życzyć sobie zmiany w umowie o pracę. Nie powinieneś podpisywać Arbeitsvertrag, dopóki nie poczujesz, że wszystko jest w porządku. W przeciwnym razie zawsze możesz poszukać innej, bardziej odpowiedniej pracy.
Co musi znaleźć się w austriackiej umowie o pracę Arbeitsvertrag?
W austriackiej umowie o pracę znajdują się obowiązkowe klauzule, które w każdym przypadku muszą być przedstawione: praca, wynagrodzenie i klasyfikacja zgodnie z obowiązującym zbiorowym układem pracy (Kollektivvertrag – KV). Ta klasyfikacja określa, ile powinieneś zarabiać według KV. Ponadto Arbeitsvertrag może zawierać wiele innych informacji. Należy zwrócić szczególną uwagę na następujące kwestie:
- Arbeitszeit, czyli czas pracy: Tu nie chodzi, tylko o to, ile godzin będziesz pracować w tygodniu. Najczęściej określa się również dni, w które będziesz wypracowywać te godziny.
- Überstunden, czyli nadgodziny: Umowa o pracę może wymagać od Ciebie pracy w godzinach nadliczbowych. Określa również warunki, w jakich jest to konieczne.
- Arbeitsort und Tätigkeit, czyli miejsce pracy i działalność: Im dokładniej określone miejsce pracy i działalność, tym lepiej. Oznacza to, że twój pracodawca nie może przenieść cię do innego miejsca pracy bez twojej zgody lub przydzielić ci nowych obowiązków.
- Vordienstzeiten, czyli wcześniejsze okresy zatrudnienia: Twoje zarobki mogą również zależeć od doświadczenia zawodowego. W związku z tym takie same i podobne czynności powinny być uwzględnione w Arbeitsvertrag jako okres poprzedzający zatrudnienie.
- Konkurrenzklausel, czyli klauzula o zakazie konkurencji: Tutaj pracodawca może zdecydować, gdzie możesz pracować po zwolnieniu. Może bowiem zablokować ci możliwość pracy u konkurencji, abyś nie dzielił się tajemnicami firmowymi. Jest to jednak możliwe tylko w pewnych okolicznościach.
Od regularnych godzin nadliczbowych, przez przeniesienie do innej lokalizacji, aż po zamknięcie kolejnego miejsca pracy: warunki umowy o pracę mogą mieć wpływ na Twoją codzienną pracę i karierę. Tym ważniejsze jest, abyś dokładnie przeczytał Arbeitsvertrag. Ważne jest również, aby na piśmie nie było nic innego, jak tylko to, co zostało omówione ustnie.
Kiedy obowiązuje umowa o pracę w Austrii?
W Austrii wiele praw pracowniczych określają ustawy. Na przykład istnieje ustawa o urlopach (Urlaubsgesetz), która wymaga pięciu tygodni urlopu dla pracowników w Austrii. Istnieją również zbiorowe układy pracy, które ustanawiają standardy dla całych branż. Przepisy te regulują na przykład płatności specjalne, takie jak dodatki świąteczne i urlopowe (Weihnachts-, Urlaubsgeld w Austrii). Często w Arbeitsvertrag znajduje się również odniesienie do zbiorowego układu pracy lub ustawy.
Jeśli zastanawiasz się, które przepisy obowiązują kiedy, możesz się tym sugerować:
- Przede wszystkim zawsze obowiązuje to, co stanowi prawo.
- Układ zbiorowy może zawierać inne postanowienia.
- Umowa o pracę reguluje Twój osobisty stosunek pracy.
Obowiązuje przy tym tzw. “Günstigkeitsprinzip”, czyli zasada przychylności: uregulowania zawarte w ustawie mogą zostać zmienione przez układ zbiorowy pracy i umowę o pracę tylko w taki sposób, aby były lepsze dla Ciebie jako pracownika. Na przykład Arbeitsvertrag może przewidywać sześć tygodni urlopu lub wynagrodzenie wyższe od umowy zbiorowej. Ale nie możesz zarabiać mniej i mieć mniej urlopu.
Wypowiedzenie umowy o pracę w Austrii
Umowa o pracę zazwyczaj określa również sposób rozwiązania stosunku pracy. W przypadku umów o pracę na czas określony (befristete Arbeitsverträge) od samego początku ustalona jest data automatycznego zakończenia stosunku pracy. W przypadku umów o pracę na czas nieokreślony (unbefristete Arbeitsverträge) zazwyczaj istnieje klauzula o rozwiązaniu umowy. Często przywołuje się przy tym okres wypowiedzenia (Kündigungsfrist) przewidziany w układzie zbiorowym. Możliwe jest również ustalenie odrębnego okresu wypowiedzenia. Również tutaj obowiązuje zasada: przepisy w KV nie mogą być zmieniane na Twoją niekorzyść!
