Co oznacza Zeitausgleich w Austrii?
Zeitausgleich jest formą wynagrodzenia za przepracowane nadgodziny. Zamiast wyższej wypłaty otrzymasz więc czas wolny, aby zrównoważyć dodatkową ilość przepracowanych godzin. Najczęściej czas wolny jest przeliczany w stosunku 1:1,5. Oznacza to, że za jedną nadgodzinę możesz wziąć półtorej godziny wolnego.
Uwaga: Nadgodziny, czyli Überstunden występują dopiero wtedy, gdy przekroczysz ustawową normę czasu pracy. Jest to w normalnym przypadku 40 godzin tygodniowo lub 8 godzin dziennie. Wszystko poniżej, na przykład, gdy przekroczysz swoją część etatu, nazywa się „Mehrstunden”, czyli godzinami dodatkowymi. W tym przypadku przysługuje tylko 25% dodatek, czyli 1,25 godziny rekompensaty za każdą dodatkową godzinę.
W jakiej formie rozliczane są nadgodziny, zależy od konkretnej pracy. Zeitausgleich ma przede wszystkim zalety, jeśli Twoja równowaga między życiem zawodowym a prywatnym jest dla Ciebie ważniejsza, czyli jeśli chcesz mieć więcej wolnego dzięki nadgodzinom. Jeśli jednak chcesz zwiększyć swoje dochody poprzez więcej pracy, to rekompensata nie jest dla ciebie idealnym rozwiązaniem.
Kto otrzymuje wynagrodzenie za nadgodziny?
Jeśli nie uzgodniono ryczałtu lub tzw. umowy all-in, każdy pracownik w Austrii ma prawo do wynagrodzenia za nadgodziny. W normalnych warunkach nadgodziny są wypłacane. Również finansowo należy zapłacić 1,5-krotność wynagrodzenia za godzinę.
Zeitausgleich w Austrii jest zazwyczaj możliwy tylko wtedy, gdy zostało uzgodnione między pracownikiem a pracodawcą. Wystarczy ustna umowa. W niektórych branżach w układzie zbiorowym pracy określono jednak, że czas wolny rekompensuje nadgodziny.
Lepiej wziąć urlop, czy Zeitausgleich?
Urlop i Zeitausgleich to możliwości, które pozwalają ci na odpoczęcie od pracy. Często firmy preferują, aby pracownik w pierwszej kolejności wykorzystał urlop. Ponadto niektórzy pracodawcy chcą, abyś brał wolne, gdy akurat nie ma dużo pracy. Nie jesteś jednak zobowiązany do spełnienia tych życzeń.
Podstawową zasadą jest, że urlop lepiej wykorzystać na wzięcie wolnego na jeden lub kilka pełnych tygodni. Zeitausgleich możesz również wykorzystać na godziny lub dni, aby bardziej elastycznie zarządzać czasem pracy. Ponadto jest to często możliwe w krótszym czasie, ponieważ zatwierdzenie urlopu trwa dłużej.
Kto decyduje, kiedy możesz wziąć Zeitausgleich?
Rekompensata za nadgodziny zawsze jest uzgadniana między pracownikiem a pracodawcą. Nie możesz więc jednostronnie zdecydować, że dostaniesz wolne bez zgody. Pracodawca nie może również zmusić cię do przepracowania nadgodzin, jeśli nie chcesz tego zrobić.
Ważne: aby ubiegać się o Zeitausgleich, musisz udowodnić, że przepracowałeś nadgodziny. W idealnym przypadku istnieje już system rejestrowania czasu pracy. Jeśli nie, sam powinieneś dokumentować swoje godziny pracy, aby mieć pisemne potwierdzenie.
Co mogę zrobić, jeśli odmówiono mi rekompensaty?
Jeśli ciągle odmawiają ci Zeitausgleich, to nie jest to łatwa sytuacja. Możesz szukać pomocy, na przykład w izbie pracy lub w radzie zakładowej.
W większości przypadków pracodawca jest zobowiązany do udzielenia ci rekompensaty w ciągu sześciu miesięcy. W zależności od układu zbiorowego mogą jednak obowiązywać inne zasady. Ważne jest, abyś miał prawo do swojego czasu wolnego.
Czy można utracić prawo do Zeitausgleich?
Tak, w Austrii nie ma nieograniczonego czasu na rekompensatę. Zgodnie z prawem Zeitausgleich ulega przedawnieniu najpóźniej po trzech latach. Masz więc trzy lata od momentu przepracowania nadgodzin na to, aby wziąć sobie wolne.
Często jednak w umowie – czy to w układzie zbiorowym, czy w umowie o pracę – ustala się krótszy termin. Wtedy masz na przykład tylko sześć miesięcy lub rok na wykorzystanie swojego urlopu. W każdym razie powinieneś sprawdzić, jak to jest uregulowane w twoim miejscu pracy.
Co się stanie, jeśli w tym czasie zachoruję?
Jeśli zachorujesz podczas urlopu, możesz i tak wziąć zwolnienie lekarskie. Dni te nie zalicza się do urlopu, lecz jako L4. W przypadku Zeitausgleich nie jest to możliwe. Z prawnego punktu widzenia nie ma niezdolności do pracy, dlatego mimo to wykorzystasz swoją rekompensatę.
To kolejny powód, dla którego urlopy na dłuższe okresy są bardziej odpowiednie. Jeśli wykorzystujesz nadgodziny na godziny lub dzień wolny, prawdopodobieństwo zachorowania w tym czasie jest mniejsze.
Czy mogę dostać rekompensatę mimo umowy all-in?
Kontrakt „all-in“ oznacza, że do pewnej liczby godzin pracy nie otrzymasz wynagrodzenia za nadgodziny. Są one zrekompensowane wyższym wynagrodzeniem. Bez względu na to, czy je wykonujesz, czy nie.
Jeśli jednak będziesz pracować tak dużo, że przekroczysz godziny zawarte w umowie all-in, masz prawo do wynagrodzenia lub Zeitausgleich. Co z tego przysługuje tobie, zależy od umowy między tobą a twoim pracodawcą.
Co się dzieje z nadgodzinami w przypadku zwolnienia?
Jeśli twoje zatrudnienie się skończy, masz prawo do wypłaty niewykorzystanych nadgodzin. Ma to zastosowanie niezależnie od tego, czy sam złożyłeś wypowiedzenie, czy też zostało ci ono złożone, albo czy umowa o pracę z innych powodów wygasa. Jeśli nie dokonasz terminowej kompensacji czasu pracy, musisz otrzymać wynagrodzenie.
Możesz jednak wziąć Zeitausgleich w okresie wypowiedzenia. Często jest to wymagane lub nawet nakazane przez pracodawcę. Jednak jednostronne ułożenie jest dozwolone tylko w bardzo nielicznych przypadkach. Możesz również chcieć wziąć urlop na zmianę czasu, aby poszukać nowej pracy lub wcześniej przejść na nową posadę.
Tutaj również obowiązuje zasada, że pracodawca i pracownik uzgadniają Zeitausgleich.
Źródło: heute
Zdjęcie: freepik
