Każdy, kto z dnia na dzień traci swą posadę, zaczyna się zastanawiać, czy i jak wysoki przysługuje mu zasiłek. Tym bardziej że bardzo często trzeba mieć na uwadze nie tylko własny byt, ale i całej rodziny. Niepewność w takich sytuacjach potęguje zwolnienie z powodu nadzwyczajnych okoliczności. Wiele osób dopytuje o zasiłki w Szwajcarii, stąd też potrzeba opisania warunków i wymagań dotyczących świadczeń dla bezrobotnych.

Bezrobotni, którzy sami złożyli wypowiedzenie

Prawo do pobierania diety Arbeitslosenversicherung (ALV) ma każda osoba, która po spełnieniu wszystkich warunków jest częściowo lub w pełni bezrobotna. Nie ma znaczenia, czy pracodawca zwolnił pracownika, czy też sam pracownik złożył wypowiedzenie. Powszechnie panujące przekonanie mówiące o tym, że porzucającemu pracę nie przysługuje zasiłek, należy włożyć między mity. Faktem natomiast jest, że kwota diety ALV może (nie musi) zostać nieco zmniejszona, jeśli to pracownik wypowiedział stosunek pracy.

Bezrobotni ze zbyt małą ilością okresów składkowych

Obowiązuje tu prosta zasada: każdy, kto wnioskuje o dietę, musiał pracować przez minimum 12 miesięcy w okresie dwóch lat (tzw. termin ramowy) poprzedzających rejestrację w urzędzie pracy. Okres składkowy musi być zgodny co do dnia. Nawet jeśli zabraknie jednego dnia do wspomnianych 12 miesięcy, zasiłek nie zostanie przyznany.

Osoby prowadzące własną działalność

Osoba mająca własną firmę w Szwajcarii nie odprowadza składek dla ALV. Z tego powodu nie przysługuje jej prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Wyjątkiem są sytuacje, w których dana osoba była wcześniej zatrudniona jako pracownik, a później, po usamodzielnieniu się, po krótkim okresie czasu działania firmy była zmuszona do jej zamknięcia. W takich przypadkach przy ustalaniu terminu ramowego bierze się pod uwagę czas prowadzenia własnej działalności, który jest po prostu doliczany do wspomnianego Rahmenfrist. Dolicza się jednak nie więcej niż dwa lata.

Przykład
Kto przez 14 miesięcy prowadził własną firmę na terenie Szwajcarii, musi wykazać, że w ciągu ostatnich 3 lat i 4 miesięcy był zatrudniony także w charakterze pracownika. Jeśli w tymże stosunku pracy przepracował minimum 12 miesięcy, może się starać o zasiłek dla bezrobotnych.

Trudna sytuacja finansowa a poszukiwanie pracy

Po spełnieniu odpowiednich warunków można otrzymać Arbeitslosengeld, nawet jeśli dana osoba nie była czynna zawodowo w wspomnianym okresie składkowym. Mowa tu o tzw. zwolnieniu z realizacji okresu składkowego, a dotyczy to w głównej mierze przypadków, w których dana osoba z uwagi na losowe wydarzenia znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, przez co zostaje poniekąd zmuszona do poszukiwania pracy. Przykłady uznawanych przez urząd sytuacji losowych: rozwód, separacja, śmierć lub inwalidztwo małżonka. Należy jednak pamiętać, iż dane wydarzenie musi mieć miejsce nie dalej niż rok od złożenia wniosku o ALV.

Częściowe bezrobocie związane z redukcją czasu pracy

Prawo do poboru diety nabywa się nie tylko przy stracie posady. Po zmniejszeniu etatu pracownik również może się starać o zasiłek. Warunek? Czas pracy musi zostać ograniczony o pewne urzędowe minimum – przynajmniej jeden dzień roboczy na tydzień. Dodatkowo redukcja etatu musi prowadzić do zmniejszenia wynagrodzenia o 31 procent. Dla zasiłków równych 80 procent wynagrodzeń będzie to jednak już tylko 21 procent.

„Prawie jak pracodawca”

Każdy, kto jest zatrudniony we własnej spółce akcyjnej lub spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zasiada w radzie nadzorczej przedsiębiorstwa lub piastuje kierowniczą funkcję, zalicza się do grupy tzw. pracodawcopodobnych. Takowa osoba będzie musiała się liczyć z ograniczeniami wysokości diety dla bezrobotnych – jeśli oczywiście będzie się starać o jej otrzymanie. Gdy „pracodawcopodpobny” straci swoją posadę, może pobierać zasiłek tylko wtedy kiedy zrezygnuje ze wszystkich funkcji w firmie związanych z byciem pracodawcą. W praktyce oznacza to mniej więcej tyle co sprzedaż lub likwidacja firmy (zawieszenie działalności nie wystarczy) lub rezygnacja z posady w radzie nadzorczej. Jeśli powyższe warunki nie zostaną spełnione – dana osoba automatycznie nie będzie miała prawa do poboru zasiłku.

Pracownik przedwcześnie emerytowany

Kto wbrew swojej woli zostanie przedwcześnie emerytowany, a chciałby dalej pracować, ma prawo do diety ALV. Warunek – jego świadczenie emerytalne musi być niższe od zasiłku. Należy również pamiętać o tym, że jeśli dana osoba zaczęła już pobierać świadczenia emerytalne w Szwajcarii (AHV) – nie będzie jej przysługiwać państwowe świadczenie dla bezrobotnych. To samo tyczy się osób, które dobrowolnie przeszły na wcześniejszą emeryturę.