W związku z tak zwanym pakietem VAT 2010 często przywoływany jest mechanizm reverse chargé (odwrotne obciążenie podatkiem VAT), stosowany przede wszystkim w przypadku transgranicznego świadczenia usług zagranicznym przedsiębiorcom lub korzystania przez austriackie firmy z usług realizowanych przez zagranicznych przedsiębiorców. Odwrócenie zobowiązania podatkowego oznacza, iż podatek VAT płacony jest nie przez wykonawcę, lecz przez odbiorcę usługi.
Przeniesienie zobowiązania podatkowego na odbiorcę usług
W przypadku tzw. usług B2B, które są realizowane transgranicznie, należy najpierw określić miejsce realizacji usługi. Od tego zależne jest rozliczenie podatku VAT oraz kwestia, kto jest jego płatnikiem. Oprócz tych sytuacji istnieją również pewne szczególne przypadki, obejmujące wewnątrzkrajowe transakcje, w których następuje odwrotne obciążenie podatkiem. Dotyczy to między innymi świadczenia usług budowlanych, dostaw i usług związanych z handlem surowcami wtórnymi, dostawy telefonów komórkowych, elektronicznych układów scalonych, konsol do gier video, komputerów i laptopów, jak również dostaw określonych wyrobów metalowych do przedsiębiorcy na kwotę powyżej 5000 euro. Powyższym uregulowaniem objęte są także: handel certyfikatami emisji gazów cieplarnianych, przekazywanie certyfikatów elektrycznych i gazowych oraz dostawy gazu i elektryczności do odsprzedaży. Dziedziny te objęte są jednak dodatkowymi wytycznymi.
Austriacka firma jako wykonawca usługi, odbiorcą przedsiębiorstwo z innego kraju członkowskiego
Jeśli austriacki przedsiębiorca świadczy polskiej firmie np. usługi reklamowe, nie są one objęte podatkiem ani nie podlegają opodatkowaniu na terenie Austrii. Potwierdzenie, iż odbiorca usługi jest przedsiębiorcą, następuje za pomocą numeru identyfikacyjnego VAT (NIP-UE) wraz z jego weryfikacją drugiego stopnia. Miejscem świadczenia usługi, zgodnie z którym następuje jej opodatkowanie, jest w naszym przypadku Polska. Najczęściej austriacki wykonawca usługi nie ma w Polsce siedziby ani miejsca zamieszkania, w związku z czym zobowiązanie podatkowe przechodzi na polskiego odbiorcę usługi. Ten z kolei musi obłożyć ją polskim VAT-em (23%) i wykazać w swojej krajowej deklaracji VAT. Ewentualne odliczenie VAT-u zależne będzie już od polskich przepisów w tym zakresie.
Ważny dopisek
Z kolei w Austrii obrót ten nie będzie w ogóle wykazywany w deklaracji VAT, ponieważ nie jest on opodatkowany na terenie tego kraju. Należy jednak pamiętać, że od 1 stycznia 2010 powyższe obroty należy wykazać obok wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i transakcji trójstronnych w tzw. zgłoszeniu podsumowującym w terminie do końca następnego miesiąca po zrealizowaniu usługi. Świadczący usługę austriacki przedsiębiorca zobowiązany jest do wystawienia faktury. Musi ona zawierać numer indentyfikacyjny VAT (NIP-UE) zarówno dostawcy, jak i odbiorcy usługi. Dodatkowo należy umieścić dopisek „odwrotne obciążenie podatkiem VAT”, „reverse chargé” lub „przeniesienie zobowiązania podatkowego na odbiorcę usługi”. Austriackie przepisy rachunkowe stosuje się również wtedy, gdy zobowiązanie podatkowe przechodzi na odbiorcę usługi na pozostałym terytorium Wspólnoty.
Austriacka firma jako wykonawca usługi, odbiorca z kraju trzeciego
Również w tym przypadku świadczenie usługi zagranicznym przedsiębiorcom nie podlega opodatkowaniu w Austrii, jeśli na podstawie uregulowań B2B miejsce realizacji usługi nie znajduje się w Austrii. W przypadku zagranicznego klienta udokumentowaniem statusu przedsiębiorcy jest tzw. certificate of registration, analogiczny do austriackiego potwierdzenia wpisu do rejestru przedsiębiorców U70. Możliwość zastosowania mechanizmu reverse chargé w kraju trzecim należy zweryfikować bezpośrednio w danym państwie. Pomocne mogą okazać się w tym centra ds. stosunków gospodarczych z zagranicą Austriackiej Izby Gospodarczej (WKÖ).
Austriacka firma jako odbiorca usługi
Jeśli usługi świadczone są przez przedsiębiorstwo nie mające siedziby na terenie Austrii (pochodzące zarówno z państw członkowskich UE, jak i krajów trzecich), a miejscem realizacji usługi zgodnie z przepisami VAT jest Austria, zobowiązanie podatkowe przechodzi z wykonawcy usługi na austriackiego przedsiębiorcę, będącego jej odbiorcą. Nie ma przy tym znaczenia, czy wystawiona przez wykonawcę usługi faktura opatrzona jest dopiskiem na temat przeniesienia zobowiązania podatkowego.