Wiek przejścia na emeryturę określony jest ustawowo i zależy od roku urodzenia. W ubiegłych latach był on wielokrotnie podwyższany, a w 2012 roku został ustalony na poziomie 67 lat. Zwiększenie wieku emerytalnego z 65 do 67 lat odbywa się jednak stopniowo i będzie trwało aż do 2029 roku. Począwszy od roku urodzenia 1947 granica wieku emerytalnego przesuwa się o 1 miesiąc do góry wraz z każdym kolejnym rocznikiem, a od rocznika 1958 o 2 miesiące.
Możliwości wcześniejszego przejścia na emeryturę
Ubezpieczonych urodzonych 1 stycznia 1964 i później obowiązuje już ustawowy wiek emerytalny wynoszący 67 lat. Pracownicy, którzy chcą przejść na wcześniejszą emeryturę z powodu choroby, mogą złożyć wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy lub o emeryturę dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Poza tym możliwa jest tzw. emerytura po osiągnięciu 63. roku życia lub emerytura dla osób ze szczególnie długim stażem ubezpieczeniowym (warunek konieczny: podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 45 lat). Pozostałe opcje stanowią: emerytura dla osób po 63. roku życia z długoletnim stażem ubezpieczeniowym (co najmniej 35 lat) oraz niepełny, zredukowany wymiar czasu pracy w wieku przedemerytalnym (niem. Altersteilzeit).
Wcześniejsze przejście na emeryturę
Decydując się na taki krok, należy się liczyć ze zmniejszeniem wysokości świadczenia. Pytanie zasadnicze: o ile zostanie zmniejszona wysokość świadczenia w przypadku wcześniejszego przejścia na emeryturę? Odpowiedź jest następująca: emerytura będzie pomniejszona o 0,3% za każdy miesiąc (czyli 3,6% za rok) wcześniejszego skorzystania z niej. Osoby, które podejmują taką decyzję, otrzymają więc świadczenie w obniżonej wysokości. Co ważne, zmniejszona wysokość emerytury odnosi się do całego okresu pobierania świadczenia – również po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego. Dotyczy to również ewentualnego pobierania renty po zmarłym członku rodziny.
Limity dodatkowych zarobków a wcześniejsza emerytura
Dodatkowy dochód, przy którym emerytura nie podlega jakimkolwiek pomniejszeniom, to 450 euro miesięcznie. Dwa razy w roku kwota ta wzrasta aż do 900 euro miesięcznie. Na podstawie miesięcznego limitu dodatkowych zarobków wyliczana jest roczna suma i każdy z emerytów może dorobić rocznie 6300 euro, nie narażając się przy tym na zmniejszenie bądź utratę świadczenia. Od lipca 2017 zmniejszenie wysokości emerytury w przypadku przekroczenia limitu dodatkowych zarobków nie następuje już na podstawie sztywnych progów. Jeśli dodatkowe dochody przewyższają ustalony limit, z emerytury zostanie potrącone 40% kwoty wykraczającej poza sumę 6300 euro. Takie rozliczenie będzie dokonywane raz w roku, uwzględniając dochody uzyskane w poprzednim roku kalendarzowym.
Uwaga!
Jeśli łączna suma zmniejszonej emerytury oraz dodatkowych zarobków będzie wyższa od otrzymywanego przed przejściem na emeryturę wynagrodzenia brutto, zamiast 40% kwoty przekraczającej limit 6300 euro zostanie potrącona jej pełna wysokość. Osoby przechodzące na emeryturę dopiero po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego zasadniczo nie są objęte żadnymi ograniczeniami w zakresie wysokości dodatkowych zarobków. Od ich emerytury nie odlicza się już żadnych kwot, żadne nie są też już wpłacane na jej poczet. Składkę emerytalno-rentową opłaca wówczas wyłącznie pracodawca. Jednak i tutaj wprowadzenie tzw. elastycznej emerytury spowodowało pewne zmiany. Od stycznia pracownicy mają możliwość samodzielnego opłacania składki, przez co wysokość ich emerytury może wzrosnąć jeden raz w roku.
Na co należy zwrócić uwagę przy wcześniejszym przechodzeniu na emeryturę
Przy przejściu na emeryturę oraz ustalaniu jej formy i wysokości istotną rolę odgrywa wiele czynników indywidualnych, dlatego wskazane jest skorzystanie z indywidualnego doradztwa w tym zakresie. Każdy pracownik może zwrócić się do instytucji ustawowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego i zasięgnąć informacji, jak konkretnie przedstawia się jego sytuacja oraz z jakim zmniejszeniem wysokości świadczenia powinien się liczyć w przypadku wcześniejszego skorzystania z emerytury. Dzięki temu przejście na emeryturę odbędzie się bez zbędnych komplikacji i utrudnień.