Jakie przestępstwa są ścigane?
Przestępstwo ścigane z urzędu (Offizialdelikt) jest poważnym czynem karalnym (np. kradzież, podpalenie, przestępstwo zmuszania do czynności seksualnych, ciężkie uszkodzenie ciała itp.) Takimi czynami zajmują się organy ścigania (policja lub/i prokuratura), nawet gdy poszkodowany nie złożył doniesienia o przestępstwie. By do tego doszło, urząd musi jednak wiedzieć o czynie karalnym. Każda osoba może złożyć donos na policji, nawet gdy sprawa nie dotyczy jej osobiście.
Z kolei Antragsdelikt to przestępstwo ścigane na wniosek poszkodowanego i jest to najczęściej lżejszy czyn karalny niż w przypadku Offizialdelikt (np. uszkodzenie mienia, drobna kradzież, lekkie uszkodzenie ciała itp.) By doszło do ścigania takiego przestępstwa, poszkodowany musi złożyć wniosek o wszczęcie postępowania karnego na policji.
Co warto wiedzieć o wniosku o wszczęcie postępowania karnego (Strafantrag)?
- Wniosek o wszczęcie postępowania karnego może złożyć jedynie osoba poszkodowana na skutek dokonanego czynu. W przypadku osób niezdolnych do czynności prawnych, wniosek złożyć może także prawny opiekun.
- Na złożenie wniosku poszkodowany ma 3 miesiące. Okres rozpoczyna się w dniu, w którym poszkodowany dowiaduje się, kim jest sprawca przestępstwa.
- Wniosek o wszczęcie postępowania karnego można złożyć przeciwko osobie znanej i nieznanej poszkodowanemu.
- Poszkodowany może wycofać wniosek. Należy jednak pamiętać, że jeśli wskutek przestępstwa powstały pewne szkody, za które poszkodowany chce dochodzić roszczeń odszkodowawczych, musi złożyć wniosek o wszczęcie postępowania karnego.
- Poszkodowany nie musi zatrudnić prawnika. Jednak w przypadku poważniejszych przestępstw, warto skorzystać z jego pomocy.
- Wniosek o wszczęcie postępowania karnego można złożyć pisemnie lub ustnie w każdej placówce policji lub pisemnie w prokuraturze.
Co warto wiedzieć o zawiadomieniu o przestępstwie (Strafanzeige)?
- Doniesienie o przestępstwie może złożyć każdy, kto ma wiedzę o czynie karalnym. Nie ma znaczenia czy przestępstwo dotyczyło danej osoby, czy nie.
- Doniesienie o przestępstwie można złożyć na osobę znaną lub nieznaną składającemu wniosek.
- Doniesienie o przestępstwie można złożyć w każdej placówce policji lub prokuraturze ustnie lub pisemnie.
Przebieg postępowania karnego (Strafverfahren)
Od 2011 roku postępowanie karne wygląda w Szwajcarii w każdym kantonie tak samo:
- Policja ustala, co się wydarzyło. O tym, czy istnieje wystarczająca ilość dowodów, by rozpocząć postępowanie karne, decyduje po zakończeniu dochodzenia prokuratura.
- Jeśli sprawa trafi do sądu, oskarżenie wnosi prokuratura. Oskarżony może się bronić.
- Sędzia słucha, zleca ewentualnie wykonanie odpowiednich ekspertyz i wydaje na końcu wyrok.
- Istnieje możliwość zaskarżenia orzeczenia sądu w postaci odwołana od wyroku (Berufung) lub skargi. Warto najpierw skontaktować się jednak z radcą prawnym.
- Kto złożył doniesienie o przestępstwie, ma prawo dowiedzieć się, czy po złożeniu wniosku rozpoczęto postępowanie karne, czy nie.