Koalicja rządząca chce zreformować prawo dotyczące uzyskania niemieckiego obywatelstwa. Przyjęty przez rząd projekt ustawy przewiduje uproszczenie naturalizacji i co do zasady umożliwienie posiadania podwójnego obywatelstwa.
Z drugiej strony rząd chce utrudnić naturalizację osobom, które nie mogą samodzielnie zarabiać na życie lub które popełniły już w Niemczech przestępstwa.
Einbürgerungsfrist. Po jakim czasie naturalizacja?
Osoby z zagranicy, które od dłuższego czasu legalnie mieszkają w Niemczech, powinny w przyszłości móc ubiegać się o niemiecki paszport już po pięciu latach pobytu. Do tej pory okres ten wynosił zwykle osiem lat.
W przypadku „szczególnych osiągnięć integracyjnych” (besondere Integrationsleistungen) naturalizacja powinna być możliwa nawet po trzech latach. Może to być na przykład dobra znajomość języka, wolontariat lub bardzo dobre wyniki w szkole, lub w pracy.
Podwójne obywatelstwo
Dotychczas – z kilkoma wyjątkami – obowiązywała zasada: kto przyjmie obywatelstwo niemieckie, musi zrzec się starego obywatelstwa. W przyszłości wielokrotne obywatelstwo powinno być zasadniczo możliwe.
Jako powód, w projekcie ustawy wskazano, że wielu imigrantów niechętnie zrzeka się starego obywatelstwa – także ze względu na emocjonalną więź z krajem pochodzenia lub krajem swoich rodziców.
Dzieci
Wszystkie dzieci cudzoziemskich rodziców urodzone w Niemczech powinny w przyszłości otrzymać obywatelstwo niemieckie bez dalszych zastrzeżeń, jeśli przynajmniej jedno z rodziców mieszkało legalnie w Niemczech dłużej niż pięć lat.
Wcześniej okres ten wynosił osiem lat. Co do zasady dzieci urodzone w Niemczech mogą uzyskać i na stałe zachować obywatelstwo niemieckie oraz obywatelstwo swoich rodziców.
Biegłość językowa
Uproszczenie to szczególnie dotyczy członków tzw. pokolenia gościnnych pracowników, którzy mieszkają w Niemczech często już od kilkudziesięciu lat. W przyszłości starsi imigranci nie powinni już musieć zdawać pisemnego testu z języka niemieckiego, aby uzyskać obywatelstwo.
Dowód znajomości języka mówionego powinien wystarczyć. Dlatego nie powinni także już być zobowiązani do przystąpienia do pisemnego testu naturalizacyjnego.
Zgodnie z projektem, dzięki tym uproszczeniom należy uhonorować „całokształt dorobku” starszego pokolenia. Dotyczą one osób, które przybyły do Republiki Federalnej Niemiec przed czerwcem 1974 r. lub do byłej NRD przed 1990 r. jako pracownicy kontraktowi.
Przyjęcie konstytucji
Już w dotychczasowych warunkach naturalizacji określono żądane zaangażowanie na rzecz podstawowego, wolnego, demokratycznego porządku. W nowym projekcie zasady te dodatkowo uściślono: „czyny antysemickie, rasistowskie, ksenofobiczne lub inne umotywowane nieludzkością” są niezgodne z ustawą zasadniczą gwarantującą godność ludzką.
Planowana reforma wprowadzi nową „regulację przekazywania informacji” (übermittlungsgesetz). Prokuratura ma obowiązek na żądanie informować organ ds. naturalizacji, czy osoba ubiegająca się o niemiecki paszport była już skazana za odpowiednie przestępstwo.
Utrzymanie
W zasadzie obywatelstwo niemieckie powinni otrzymać tylko ci, którzy są w stanie utrzymać siebie i pozostających na utrzymaniu członków rodziny z własnych środków.
Istnieje jednak szereg wyjątków, np. w przypadku byłych „pracowników gościnnych”, którzy przybyli do Niemiec przed 1974 r. lub byłych pracowników kontraktowych NRD, a także każdej osoby, która w ciągu ostatnich dwóch lat pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 20 miesięcy oraz ich współmałżonkowie lub zarejestrowani partnerzy życiowi we wspólnocie rodzinnej z co najmniej jednym dzieckiem.
Uroczyste nadanie obywatelstwa
Świadectwo naturalizacji powinno być zawsze wręczane podczas publicznej ceremonii.
Fakty i Liczby
Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Bundesinnenministerium) szacuje liczbę osób mieszkających w Niemczech z obcym obywatelstwem na około 12 milionów. Około 5,3 miliona z nich przebywa w Niemczech od co najmniej dziesięciu lat.
Podstawy do wprowadzenia podwójnego obywatelstwa już dawno stał się w Niemczech normą: spośród osób naturalizowanych w 2021 r. 69% miało co najmniej jedno inne obywatelstwo.
Procedury
Projekt ustawy jest obecnie przedmiotem dyskusji w Bundestagu i Bundesracie. Jego wprowadzenie nie wymaga jednak zgody Bundesratu.
Źródło: zdf