Czym jest uregulowanie dla małych przedsiębiorców w Niemczech? Jak i gdzie należy zgłosić chęć skorzystania z niego?
W momencie rejestracji działalności gospodarczej w Niemczech przez rzemieślnika urząd gminy przesyła informację do właściwego urzędu skarbowego. Następnie skarbówka wysyła rzemieślnikowi kwestionariusz dla osób rozpoczynających własną działalność gospodarczą (Gründerfragebogen), w którym po raz pierwszy natrafia on na kwestie związane z uregulowaniem dla małych przedsiębiorców w zakresie VAT oraz możliwym obowiązku zarejestrowania jako płatnik VAT. Uregulowanie dla małych przedsiębiorców ma wiele zalet, jednak niektóre jego zasady mogą okazać się dość skomplikowane. Rzemieślnicy, którzy złożą w urzędzie skarbowym wniosek o uznanie ich za małych przedsiębiorców w myśl § 19 UStG nie muszą wykazywać VAT-u w wystawianych klientom fakturach, jednak nie mogą też wnioskować o zwrot tego podatku z faktur opłacanych przez siebie samych. Są to dwie najważniejsze zasady.
Kto z perspektywy podatkowej uznawany jest za małego przedsiębiorcę (tzw. Kleinunternehmer w Niemczech)?
Rzemieślnicy mogą być opodatkowywani jako mali przedsiębiorcy, jeśli osiągnięty przez nich obrót wraz z należnym podatkiem VAT nie przekroczył w ubiegłym roku 22 000 euro, zaś jego przewidywana wysokość w bieżącym roku nie przekroczy 50 000 euro. Aby zostać uznanym przez urząd skarbowy za małego przedsiębiorcę, konieczne jest jednoczesne spełnienie obu powyższych warunków.
Praktyczna wskazówka
Do końca 2019 roku ustalony dla małych przedsiębiorców limit obrotów wynosił 17 500 euro. Dzięki tzw. III ustawie o ograniczeniu biurokracji (Bürokratienentlastungsgesetz) został on jednak podniesiony do 22 000 euro. Jeśli więc Twój obrót za 2019 rok nie przekroczył 22 000 euro, w 2020 roku możesz skorzystać z uregulowania dla małych przedsiębiorców zgodnie z § 19 ustawy.
Limit obrotów dla małych przedsiębiorców dla małych przedsiębiorców w Niemczech – jakie zasady obowiązują?
Przy ustalaniu limitu 22 000 bądź 50 000 euro należy zwrócić szczególną uwagę na następujące kwestie:
- Limit obrotów ustalany jest za pomocą tzw. metody kasowej (Ist-Besteuerung)
Uwzględniany przy obu limitach obrót jest wyliczany na podstawie faktycznie uzyskanych wpływów. Może się więc zdarzyć, że w ubiegłym roku osiągnąłeś obrót powyżej 22 000 euro, a mimo to w bieżącym roku będziesz mógł złożyć wniosek o skorzystanie z uregulowania dla małych przedsiębiorców. Jest to możliwe zawsze wtedy, gdy dotąd opodatkowywałeś swoje obroty zgodnie z ustalonymi stawkami. - Limit obrotów 50 000 euro – wystarczy wiarygodne oszacowanie
Jeśli ubiegłoroczny obrót w myśl § 19 ustawy nie przekroczył 22 000 euro, rzemieślnik musi przedstawić urzędowi skarbowemu wiarygodną, szacunkową wartość obrotów, jakie mają zostać uzyskane w bieżącym roku. Jeżeli szacunkowo nie przekroczą one 50 000 euro, nic nie stoi na przeszkodzie, aby zastosować uregulowanie dla małych przedsiębiorców.
Praktyczna wskazówka
Nawet jeśli miałoby się później okazać, że z powodu pojawienia się dużego zlecenia budowlanego obrót wyniósł ostatecznie nie 50 000, lecz 70 000 euro, zastosowanie uregulowania dla małych przedsiębiorców nie zostanie anulowane z mocą wsteczną, gdyż taki wzrost obrotów był nie do przewidzenia na początku roku.
- Limit obrotów w roku rozpoczęcia działalności
Jeśli rzemieślnik rozpocznie swoją działalność gospodarczą w trakcie roku, nie będzie mógł wykazać obrotów z poprzednich lat. Z tego powodu obowiązują tu następujące wytyczne:- Obrót w roku rozpoczęcia działalności może wynieść maksymalnie 22 000 euro.
- W chwili rozpoczęcia działalności gospodarczej dokonuje się oszacowania obrotu na okres 12 miesięcy (§ 19 ust. 3 wers 3 i 4 UStG).
- Przedsiębiorcy z dużymi wahaniami obrotów
Jeśli obroty małego przedsiębiorcy ulegają znacznym wahaniom i w trakcie roku łatwo dojdzie do przekroczenia limitu 22 000 euro, nie ma co liczyć na taryfę ulgową ze strony urzędu skarbowego. Nastąpi wówczas anulowanie uregulowania dla małych przedsiębiorców na kolejny rok i konieczne będzie zastosowanie regularnego opodatkowania.
Czy można dobrowolnie zrezygnować z uregulowania dla małych przedsiębiorców? Jak długo będą wówczas obowiązywać ogólne zasady opodatkowania?
Jeśli mimo nieprzekraczania limitu obrotów rzemieślnik zrezygnuje z uregulowania dla małych przedsiębiorców, decyzja ta pozostaje wiążąca przez okres pięciu lat. Możliwe są następujące warianty:
- Rezygnacja od samego początku
Jeśli już podczas wypełnienia kwestionariusza dla osób rozpoczynających działalność opowiesz się za niekorzystaniem z opodatkowania dla małych przedsiębiorców, będziesz wykazywać VAT w wystawianych przez siebie fakturach i złożysz za dany rok deklaracje VAT, decyzja ta jest dla Ciebie wiążąca przez pięć lat. - Rezygnacja po latach
Jeśli od wielu lat Twoje obroty nie przekraczają 22 000 euro i stale korzystasz z uregulowania dla małych przedsiębiorców, możesz zdecydować się na powrót do standardowego opodatkowania. Również w tym przypadku decyzja pozostaje wiążąca przez pięć lat.
Co się stanie, gdy jako mały przedsiębiorca przekroczysz limit obrotów?
Jeśli masz status małego przedsiębiorcy i w ubiegłym roku przekroczyłeś limit obrotów 22 000 euro, z dniem 1 stycznia bieżącego roku powinieneś zacząć wykazywać podatek VAT. W takich sytuacjach urząd skarbowy jest bezlitosny i ewentualna niewiedza nie będzie żadnym wytłumaczeniem.
Czy jako mały przedsiębiorca musisz złożyć deklarację VAT?
Mimo że jako mały przedsiębiorca nie wykazujesz VAT-u i nie przysługuje Ci prawo do jego odliczania, urząd skarbowy będzie oczekiwał od Ciebie złożenia deklaracji VAT za dany rok. Muszą się w niej znaleźć następujące informacje:
- wysokość obrotów w poprzednim roku,
- wysokość obrotów w roku bieżącym.
Dzięki tym danym urząd skarbowy będzie w stanie ocenić, czy uregulowanie dla małych przedsiębiorców mogło zostać zastosowane w bieżącym roku oraz możliwe jest skorzystanie z niego w przyszłym roku.
Jakie zasady obowiązują w przypadku usług budowlanych?
Jeśli mały przedsiębiorca świadczy usługi budowlane, zlecając je innym firmom podwykonawczym, mamy do czynienia z zobowiązaniem podatkowym zgodnie z § 13b ust. 2 nr 4 UStG. Oznacza to, iż podwykonawca nie wykazuje VAT w swoich fakturach za usługi budowlane, mimo że teoretycznie jest do tego uprawniony. Wynika to z faktu, iż zgodnie z § 13b ustawy podatek VAT podlega odprowadzeniu przez zleceniodawcę. Dochodzi przez to do kuriozalnych przypadków, w których mały przedsiębiorca musi składać w urzędzie skarbowym deklaracje oraz kwartalne rozliczenia VAT.
To samo ma miejsce w sytuacji, gdy mały przedsiębiorca otrzymuje faktury na przykład od Google’a. Firma ta ma bowiem siedzibę za granicą, w związku z czym mały przedsiębiorca musi wyliczyć VAT z faktur netto i odprowadzić podatek do urzędu skarbowego zgodnie z § 13b UStG.
Plusy i minusy uregulowania dla małych przedsiębiorców
- Zalety
Mniej „papierkowej roboty” i biurokracji, korzystniejsze ceny – w szczególności dla klientów prywatnych, brak kontroli podatkowych w zakresie VAT. - Wady
Brak możliwości odliczenia VAT z rachunków wpływających od innych przedsiębiorców.
Mali przedsiębiorcy a podatki
- Użytkowanie samochodu służbowego do celów prywatnych
Korzystanie z samochodu służbowego w celach prywatnych nie zwiększa obrotu firmy w rozumieniu uregulowania dla małych przedsiębiorców (wyrok Federalnego Trybunału Finansowego z dnia 15.09.2011, znak sprawy VR 12/11). - Dobrowolna zmiana
Przedsiębiorca, który z powodu dużych zwrotów VAT dobrowolnie chce zrezygnować z uregulowania dla małych przedsiębiorców na rzecz ogólnych zasad opodatkowania, dokonuje zmiany na okres pięciu lat. Dopiero po tym czasie może on powtórnie zmienić swoją decyzję. - Faktyczny obrót brutto
Łączny obrót w wysokości 22 000 / 50 000 euro odnosi się do rzeczywistego obrotu brutto, a więc tylko faktycznie uzyskanych wpływów. - Podatek VAT
Mały przedsiębiorca korzystający z bloczka pokwitowań ze sformułowaniem „w tym 19% VAT” zobowiązany jest do odprowadzenia VAT zgodnie z § 14c UStG, jeśli odbiorca dokumentu jest dzięki temu uprawniony do odliczenia tego podatku. - Zmienne obroty
Jeśli obroty za ubiegły rok przekroczyły limit 22 000 euro, od 1 stycznia następnego roku trzeba przejść na opodatkowanie na standardowych zasadach. Reguła ta obowiązuje nawet wówczas, gdy przedsiębiorca jest pewien, że obrót w bieżącym roku nie przekroczy 22 000 euro.
