W tym artykule postaramy się poruszyć wszystkie punkty, o których musimy pamiętać, rejestrując działalność gospodarczą w Republice Federalnej Niemiec. Na wstępie należy podkreślić, że nad Renem istnieje swoboda prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy może prowadzić jedną lub wiele działalności gospodarczych, ale jej prowadzenie jest jednak związane z pewnymi obowiązkami prawnymi. Zgodnie z paragrafem 14 ustawy o prowadzeniu działalności gospodarczej (niem. Gewerbeordnung) każda osoba prowadząca samodzielną działalność gospodarczą jest zobowiązana do jej zarejestrowania. Wyjątek stanowią osoby wykonujące tak zwane wolne zawody, naukowcy oraz prowadzenie działalności w zakresie rolnictwa/leśnictwa.

Kiedy mamy do czynienia z działalnością gospodarczą w Niemczech?

Działalność gospodarczą prowadzi ten, kto stale i regularnie pracuje na własny rachunek z zamiarem osiągnięcia zysku. Definicja ta nie dotyczy tak zwanych wolnych zawodów oraz wszelkich czynności związanych z leśnictwem, rolnictwem, rybactwem i górnictwem. Natomiast organami odpowiedzialnymi za rejestrację działalności gospodarczej są miejskie urzędy do spraw gospodarki (niem. Gewerbeamt) oraz urzędy do spraw porządku publicznego (niem. Ordnungsamt). W niektórych miastach znajdują się one w ratuszu, Urzędzie Spraw Obywatelskich (Bürgeramt), a czasem też w Urzędzie Dzielnicy (Bezirskamt). Obecnie wiele miast oferuje portale internetowe, z których można pobrać wniosek o rejestrację działalności gospodarczej.

Jakie dokumenty są potrzebne do zarejestrowania działalności gospodarczej w Niemczech?

Do zarejestrowania działalności gospodarczej niezbędne są pewne dokumenty. Zasadniczo każda osoba musi przedłożyć wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej, ważny dowód osobisty, a w przypadku obywateli zagranicznych – ważny paszport z potwierdzeniem zameldowania, jak również ważne zezwolenie na pobyt. W przypadku niektórych rodzajów działalności gospodarczej – szczególnie tych wymagających specjalnych pozwoleń – może okazać się konieczne dostarczenie dodatkowych zaświadczeń i dokumentów. W zależności od typu działalności może to być na przykład zaświadczenie o niekaralności czy odpowiedni certyfikat.

Jakie koszty wiążą się z rejestracją działalności gospodarczej?

Zarejestrowanie działalności gospodarczej w Niemczech zawsze wiąże się z pewną opłatą. Jej wysokość jest zróżnicowana w zależności od miasta, najczęściej wynosi ona pomiędzy 15 a 60 euro. Zwykle należy uiścić ją w gotówce.

Skutki zarejestrowania działalności gospodarczej

Gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą w Niemczech dokona jej zarejestrowania, urząd do spraw gospodarki zgłasza ten fakt (w zależności od rodzaju działalności) konkretnym instytucjom – urzędowi skarbowemu, izbie gospodarczo-handlowej, izbie rzemieślniczej, sądowi prowadzącemu rejestr handlowy, właściwemu zrzeszeniu zawodowemu, urzędowi nadzoru gospodarczego oraz urzędowi miar i wag. Oznacza to, że wkrótce po zarejestrowaniu działalności gospodarczej każda osoba otrzymuje korespondencję od odpowiednich urzędów i musi na nowo przekazać im dane dotyczące prowadzonej przez siebie działalności.

Jak dokonać wyrejestrowania lub przerejestrowania działalności gospodarczej w Niemczech?

Zgodnie z paragrafem 14 ustawy o prowadzeniu działalności gospodarczej każda zmiana dotycząca wykonywanej działalności podlega zgłoszeniu urzędowi do spraw gospodarki. Jeśli zamierzasz więc zakończyć działalność, musisz odpowiednio wyrejestrować ją we właściwym urzędzie. Co w sytuacji przeprowadzki/zmiany miejsca prowadzenia działalności? Również o tej zmianie należy poinformować urząd do spraw gospodarki.

Rejestracja drobnej działalności gospodarczej/ubocznej działalności gospodarczej

Zarejestrowaniu w urzędzie do spraw gospodarki podlega również drobna działalność gospodarcza oraz tak zwana uboczna działalność gospodarcza. Dotyczy to także pracowników, którzy prowadzą własną działalność w ramach dodatkowej pracy. Zgłoszenie drobnej/ubocznej działalności gospodarczej następuje za pomocą takiego samego formularza jak w przypadku zwykłej działalności. Zgodnie z ustawą o prowadzeniu działalności gospodarczej nie jest bowiem istotne, czy działalność wykonywana jest jako podstawowy czy dodatkowy rodzaj aktywności zawodowej.

Pewna różnica pojawia się jedynie w danych dla urzędu skarbowego. Dopiero tu mamy do czynienia z rozróżnieniem pomiędzy główną a dodatkową/uboczną działalnością gospodarczą. Jeśli wykonujesz drobną działalność gospodarczą, poinformuj urząd skarbowy, że twoja firma w Niemczech jest prowadzona w ramach uregulowania dla małych przedsiębiorców.