Szacuje się, że liczba polskich firm założonych dotąd w Niemczech wynosi około 100 tys. Ta forma pracy, stanowiąca według wielu najlepsze rozwiązanie dla ludzi będących fachowcami w swej dziedzinie, budzi olbrzymie zainteresowanie. Po co pracować dla kogoś i na kogoś, jeżeli można pracować na siebie i dla siebie. Dzisiejszy artykuł chcielibyśmy więc poświęcić właśnie samozatrudnieniu. Z poniższego artykułu dowiedzą się Państwo, jak krok po kroku założyć i prowadzić własną firmę w Niemczech.

Rejestracja działalności – Gewerbeanmeldung

Aby założyć firmę w Niemczech, należy się udać do odpowiedniego ze względu na zameldowanie ratusza. Tam rejestrujemy działalność gospodarczą (Gewerbeanmeldung). Koszty założenia firmy w zależności od gminy kształtują się najczęściej pomiędzy 20 a 30 €. Należy pamiętać, że w Niemczech istnieje wiele zawodów, w których należy posiadać tytuł mistrza, aby otworzyć własną firmę. Zarejestrowanie firmy w Niemczech upoważnia nie tylko do samodzielnej działalności na terenie Niemiec, ale również w całej Unii Europejskiej.

Ubezpieczenie zdrowotne – Krankenversicherung

Kolejnym krokiem powinien być wybór kasy chorych (Krankenkasse). Teoretycznie możemy zdecydować się na prywatne ubezpieczenie (Private Krankenversicherung) lub państwowe ubezpieczenie (Gesätzliche Krankenversicherung). W praktyce jednak, z powodu powstałych w ostatnim czasie problemów niektórych prywatnych kas z zarejestrowanymi jako Gewerbe jednoosobowymi firmami, pozostanie nam w najbliższej przyszłości tylko wstąpienie do państwowej kasy. Państwowe ubezpieczenia są przeważnie droższe, ale mają swoje zalety, np. można bez dodatkowej dopłaty objąć tym ubezpieczeniem członków rodziny mieszkających w Polsce. Jeśli chodzi o ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung), to osoby prowadzące własną działalność w Niemczech nie mają tego obowiązku, ale też czas, w którym nie jesteśmy ubezpieczeni, nie zalicza nam się do emerytury.

Urząd skarbowy – Finanzamt

Bardzo ważne jest również udanie się do odpowiedniego dla miejsca zamieszkania urzędu skarbowego (Finanzamt-u). Tam poprzez formularz „Fragebogen zur steuerlichen Erfassung” określamy, na jakich zasadach podatkowych ma funkcjonować nasza firma (np. z VAT/Mehrwertsteuer lub bez itp.).

Konto bankowe – Bankkonto

Nie zapominajmy, aby już na początku założyć sobie konto bankowe w Niemczech. Nie jest to obowiązkowe (można oczywiście posiadać np. konto polskie), ale na pewno ułatwi nam funkcjonowanie na rynku niemieckim.

Pierwszy rachunek – Rechnung

Kiedy już wykonamy zlecenie, przychodzi czas, kiedy trzeba wystawić rachunek. Nie zapominajmy, że należy go wypisać w odpowiedniej formie. Musimy uwzględnić w nim m.in., za jaki okres jest on wystawiany, jaką czynność wykonaliśmy oraz czy podatek VAT/Mehrwertsteuer (obecnie 19%) powinniśmy sami przekazać do Finanzamt-u czy zrobi to zleceniodawca (Auftraggeber).

Księgowość – Buchführung

Księgowość możemy prowadzić samodzielnie lub zlecić jej prowadzenie doradcy podatkowemu (Steuerberater). Ważne jest jednak to, abyśmy (jeśli jesteśmy zarejestrowani jako płatnicy VAT) wysyłali comiesięczne deklaracje podatkowe (Umsatzsteuer-Voranmeldung) do odpowiedniego Finanzamt-u. Możemy to robić poprzez internet np. bezpłatnym programem ElsterFormular.

Zatrudnienie pracowników – Mitarbeitereinstellung

Jeśli firma dobrze się rozwija, to nic nie stoi na przeszkodzie, abyśmy zatrudnili pierwszych pracowników. W tym celu należy złożyć wniosek o Betriebsnummer w Bundesagentur für Arbeit in Saarbrücken. Jest to ośmiocyfrowa liczba, która służy do identyfikacji pracodawcy w ubezpieczeniach socjalnych.

Roczne zeznanie podatkowe – Einkommensteuererklärung

Należy pamiętać, by po zakończeniu roku podatkowego złożyć we właściwym niemieckim urzędzie skarbowym zeznanie podatkowe. Powinno ono trafić do Finanzamt-u najpóźniej do 31 maja następnego roku, czyli za rok 2020 – do 31.10.2021 r. Jeśli naszymi sprawami podatkowymi zajmuje się doradca podatkowy (Steuerberater), możemy ten termin przedłużyć do 31 grudnia. Chociaż po rozpoczęciu działalności mamy wiele spraw na głowie, pamiętajmy, aby gromadzić wszystkie związane z naszą działalnością rachunki (opłaty za biuro czy zakwaterowanie, rachunki za paliwo, narzędzia czy telefon). Pomogą nam one w tym, aby na końcu roku zapłacić mniejszy podatek dochodowy (Einkommensteuer).

Bez obaw

Osoby planujące uruchomić własną działalność gospodarczą w Niemczech zazwyczaj obawiają się kosztów ponoszonych na ubezpieczenia społeczne, trudności w uzyskaniu koniecznych pozwoleń oraz licencji, a także tego, co każdemu z nas wydaje się w jakiś sposób skomplikowane – rozliczenia z Finanzamt-em. Prosimy rozważnie, ale bez obaw podchodzić do otwierania firmy w Niemczech, ponieważ – pomijając oczywiście barierę językową – jest to działalność w wielu przypadkach łatwiejsza i nie przysparzająca tylu problemów co w Polsce. Biorąc pod uwagę różnicę w możliwości zarobkowania, z całą pewnością jest to również bardziej opłacalne.

Partnerem artykułu jest firma Smuda Consulting