W tym artykule kontynuujemy przedstawianie poruszonych w pierwszej części punktów, o których musimy pamiętać, rejestrując działalność gospodarczą w Republice Federalnej Niemiec. Na wstępie należy podkreślić, że nad Renem istnieje swoboda prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy może prowadzić jedną lub wiele działalności gospodarczych, prowadzenie swojego biznesu jest jednak związane z pewnymi obowiązkami prawnymi. Zgodnie z paragrafem 14 ustawy o prowadzeniu działalności gospodarczej (niem. Gewerbeordnung) każda osoba prowadząca samodzielną działalność gospodarczą jest zobowiązana do jej zarejestrowania. Wyjątek stanowią osoby wykonujące tak zwane wolne zawody, naukowcy oraz prowadzące działalność w zakresie rolnictwa i leśnictwa.
Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej dla rzemieślników, gastronomów i innych rodzajów działalności wymagających pozwolenia
Specyficzne uregulowania obowiązują w odniesieniu do wszelkich rodzajów działalności wymagających specjalnych zezwoleń, które w Niemczech należy uzyskać. Dobrym przykładem jest działalność gastronomiczna, której otwarcie wiąże się ze spełnieniem różnych dodatkowych obowiązków. Jeśli chcesz się dowiedzieć, czy działalność, którą zamierzasz rozpocząć, jest związana z obowiązkiem posiadania zezwolenia, zgłoś się do izby przemysłowo-handlowej lub izby rzemieślniczej w Niemczech. Uzyskasz tam informację, jakie wymagania musisz spełnić, aby prowadzić własną działalność gospodarczą w danej branży.
Działalność gospodarcza w Niemczech a wolne zawody
Wyjątek stanowią osoby wykonujące tzw. wolne zawody. Nie muszą one rejestrować samodzielnej działalności w federalnym urzędzie ds. gospodarki. Bardzo ważne jest jednak, aby o jej prowadzeniu poinformować urząd skarbowy w Niemczech. Do wolnych zawodów zaliczają się te związane z działalnością naukową, pisarską, artystyczną, wychowawczą lub polegającą na nauczaniu/szkoleniu. W przypadku wątpliwości, czy dany rodzaj działalności zalicza się do wolnych zawodów, najlepiej zasięgnąć informacji w niemieckim urzędzie skarbowym.
Ubezpieczenie zdrowotne
W Niemczech obligatoryjne jest posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego. Każda osoba wykonująca samodzielną działalność zawodową musi więc dokonać wyboru właściwego ubezpieczenia zdrowotnego. Można przystąpić jako dobrowolnie ubezpieczony do ustawowej kasy chorych lub – jako prywatnie ubezpieczony – do prywatnej kasy chorych. Odpowiedź na pytanie, która z powyższych opcji jest korzystniejsza, jest uzależniona od wielu indywidualnych czynników. Dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą mającej dzieci i niepracującego małżonka lepsze będzie dobrowolne członkostwo w ustawowej kasie chorych. Dla wielu innych opłacalne może być jednak przystąpienie do prywatnego ubezpieczenia, gdyż doświadczenie pokazuje, iż ubezpieczeni w prywatnych kasach otrzymują większe świadczenia za mniejsze składki w porównaniu z ustawowymi kasami chorych.
Zabezpieczenie emerytalne w Niemczech
Osoba prowadząca samodzielną działalność gospodarczą w Niemczech musi również pochylić się nad kwestią swojego zabezpieczenia emerytalnego. Wiele osób prowadzących samodzielną działalność w dalszym ciągu objętych jest obowiązkiem ustawowego ubezpieczenia emerytalno-rentowego. W związku z tym każdy prowadzący samodzielną działalność gospodarczą powinien uprzednio dowiedzieć się w niemieckiej kasie emerytalno-rentowej, czy należy do grona osób podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu.
Ubezpieczenie od niezdolności do pracy
Ubezpieczenie od niezdolności do pracy to jedno z najważniejszych ubezpieczeń, jakie każdy powinien posiadać w Niemczech. Osobom urodzonym po 1 stycznia 1961 nie przysługuje prawo do ustawowej renty z powodu niezdolności do pracy. W jej miejsce pojawiła się renta z tytułu obniżenia zdolności do pracy zarobkowej. Jest ona jednak tak niska, że nikt nie byłby w stanie się z niej utrzymać. Zanim kasa emerytalno-rentowa przyzna wnioskodawcy rentę w pełnej wysokości, sprawdzi najpierw, w jakim stopniu jest on zdolny do wykonywania pracy zarobkowej. Może się więc okazać, że według niemieckiej kasy emerytalno-rentowej nie może on wprawdzie wykonywać swej dotychczasowej pracy, lecz jest w stanie przez 5 godzin dziennie grabić liście na cmentarzu. Niestety, jest się zobowiązanym do przyjęcia każdego rodzaju zajęcia, nawet jeśli znajduje się ono znacząco poniżej posiadanych kwalifikacji i oczekiwanego wynagrodzenia. Dla kasy ubezpieczenia emerytalno-rentowego ważne jest jedynie, do ilu godzin pracy dziennie zdolna jest dana osoba. Biorąc pod uwagę powyższe oraz bezpieczeństwo finansowe, ubezpieczenie od niezdolności do pracy w Niemczech jest absolutną koniecznością dla każdej osoby prowadzącej samodzielną działalność gospodarczą.
Ubezpieczenie wypadkowe w Niemczech
Każdego dnia zdarzają się wypadki. Osoby prowadzące samodzielną działalność gospodarczą w Niemczech niestety nie są objęte ochroną przez ustawowe ubezpieczenie wypadkowe. Jeśli takiej osobie przydarzy się wypadek, musi ona sama ponieść koszty związane z jego następstwami oraz ze swoim bieżącym utrzymaniem. Koszty związane z następstwami wypadku mogą dotyczyć: operacji plastycznych, wózka inwalidzkiego, przyrządów rehabilitacyjnych, lecz także wynagrodzenia dla ewentualnej pomocy domowej. Wszystkie te nakłady trzeba wówczas sfinansować samodzielnie. Jeśli osoba prowadząca samodzielną działalność przez kilka miesięcy przebywa w szpitalu, nie uzyskuje w tym czasie dochodów, lecz w dalszym ciągu nieubłaganie generowane są koszty utrzymania. W takich sytuacjach ubezpieczenie wypadkowe jest na wagę złota. Ubezpieczyciel wypłaca wówczas zasiłek chorobowy, rentę powypadkową, zapomogę na okres przejściowy ewentualnie również pokrywa koszty pomocy domowej.
