Czym jest uregulowanie dla małych przedsiębiorców? Kim jest mały przedsiębiorca?
Pojęcie uregulowania dla małych przedsiębiorców jest synonimem dla zawartego w ustawie o podatku od towarów i usług przepisu ułatwiającego funkcjonowanie małym przedsiębiorstwom, osobom prowadzącym samodzielną działalność oraz wykonującym wolne zawody, które z powodu relatywnie niskich obrotów mogą być zwolnione z niektórych obowiązków podatkowych. Do małych przedsiębiorców zaliczyć można tych, których obrót w poprzednim roku nie przekroczył 17 500 euro i których przewidywany obrót w bieżącym roku nie przekroczy 50 000 euro. Muszą zostać spełnione obydwa te warunki. Przy sprawdzaniu wyżej wymienionych granic jako miarodajny obrót brana jest pod uwagę suma zainkasowanych (to znaczy faktycznie zapłaconych przez klientów) środków po odliczeniu obrotów ze zbycia dóbr gospodarczych wchodzących w skład majątku trwałego. W momencie rozpoczynania działalności firmy należy oszacować przewidywany obrót w roku kalendarzowym. Jeśli nie przekracza on przewidywalnie granicy 17 500 euro, przedsiębiorca kwalifikuje się z zasady do grona małych przedsiębiorców.
Jeśli jednak zostanie zastosowane uregulowanie dla małych przedsiębiorców, dany przedsiębiorca nie może już pobierać podatku VAT od swoich obrotów. Może on jednak dobrowolnie zrezygnować z uregulowania dla małych przedsiębiorców (czyli wybrać opcję podatku VAT). W tym przypadku istnieje możliwość dochodzenia przed urzędem skarbowym zwrotu naliczonego podatku VAT, który przez innych przedsiębiorców został ujęty w rachunkach jako koszt uzyskania przychodu.
Jeżeli zostaje przekroczona wymieniona wcześniej górna wysokość obrotu, przedsiębiorca zobowiązany jest do naliczania podatku VAT od swoich obrotów. Gdy mały przedsiębiorca optuje za podatkiem VAT, musi złożyć stosowne oświadczenie przed urzędem skarbowym. Podjęta decyzja jest wiążąca na okres 5 lat. Podstawa prawna: paragraf 19 ustęp 1 i 2 niemieckiej ustawy o podatku od towarów i usług (niem. UStG).
W jaki sposób na początku samodzielnej działalności podejmuje się decyzję o skorzystaniu z uregulowania dla małych przedsiębiorców?
Przy uregulowaniu dla małych przedsiębiorców chodzi o prawo wyboru. Bezpośrednio po dokonaniu zgłoszenia działalności gospodarczej we właściwej gminie lub zgłoszeniu samodzielnej działalności (działalności w wolnym zawodzie) w urzędzie skarbowym, otrzymuje się pocztą specjalny formularz do wypełnienia. W tym kwestionariuszu pytani jesteśmy, jaką drogę postępowania wybieramy w odniesieniu do podatku VAT. Jeśli nie podamy tu żadnych informacji, urząd skarbowy wyjdzie z założenia, że obowiązywać nas będzie uregulowanie dla małych przedsiębiorców.
Co się stanie, gdy mały przedsiębiorca omyłkowo uwzględni podatek VAT w wystawianych rachunkach?
Omyłkowe wykazanie podatku VAT przez małego przedsiębiorcę jest oczywiście związane z pewnym zobowiązaniem. Wykazany bez uprawnień podatek VAT w każdym przypadku musi zostać odprowadzony do urzędu skarbowego i to niezależnie od tego, czy odbiorca faktury również częściowo go współpłacił czy nie. Korekta błędnej faktury mająca na celu uniknięcie płatności do urzędu skarbowego musi nastąpić bezpośrednio po jej wystawieniu. Podstawa prawna: paragraf 14c ustęp 2 niemieckiej ustawy o podatku od towarów i usług (UStG).
Jaki wpływ na wystawiane rachunki ma uregulowanie dla małych przedsiębiorców?
Szczególnie istotny jest fakt, że mali przedsiębiorcy nie muszą wykazywać podatku VAT w sporządzanych przez siebie rachunkach. Jednak następujące, podstawowe dane, wymagane na rachunkach wystawianych przez przedsiębiorców podlegających opodatkowaniu VAT-em, są również istotne w przypadku rachunków wystawianych przez małych przedsiębiorców:
- Pełna nazwa oraz adres przedsiębiorcy świadczącego usługę oraz odbiorcy usługi (klienta)
- Niemiecki numer identyfikacji podatkowej (niem. Steuernummer) lub numer identyfikacyjny VAT (niem. Umsatzsteueridentifikationsnummer)
- Data wystawienia
- Kolejny, unikalny numer rachunku
- Ilość i rodzaj dostarczonych towarów (określenie typowe dla handlu) lub zakres i rodzaj innych usług (określenie wyświadczonej usługi)
- Data dostawy towaru lub wyświadczenia usługi
- Wskazanie na ustawowy obowiązek przechowywania dokumentów przez odbiorcę usługi w przypadku tzw. dostaw dzieła lub usług mających związek z działalnością budowlaną.
Jakie korzyści niesie ze sobą stosowanie uregulowania dla małych przedsiębiorców?
Zastosowanie uregulowania dla małych przedsiębiorców umożliwia uzyskanie lekkiej przewagi nad konkurencją tym przedsiębiorcom, którzy świadczą swe usługi jedynie prywatnym klientom tudzież przedsiębiorcom nie uprawnionym do odliczania podatku VAT oraz osiągają zyski z kupna i sprzedaży towarów. Ponieważ konsument porównuje ceny brutto (wraz z podatkiem VAT), mały przedsiębiorca mógłby „przekazać” klientowi oszczędność wynikającą z nie wykazywanego podatku VAT i tym samym odpowiednio taniej oferować swój towar. Jeśli jednak transakcje podlegające podatkowi od towarów i usług dokonywane są przede wszystkim z przedsiębiorcami uprawnionymi do odliczania VAT-u, dla małego przedsiębiorcy, świadczącego zasadniczo usługi, nie oznacza to praktycznie żadnych ekonomicznych zmian. Wspomniana wyżej przewaga nad konkurencją ma miejsce jedynie wtedy, gdy klientem jest osoba prywatna!
Jakie wady niesie ze sobą wybór uregulowania dla małych przedsiębiorców?
W przypadku przedsiębiorców, którzy świadczą usługi przede wszystkim innym przedsiębiorstwom, uprawnionym do odliczania podatku VAT, korzystne może być wybranie opcji obowiązku uiszczania VAT-u. Wtedy bowiem istnieje możliwość odliczenia podatku VAT, uwzględnionego w rachunkach dostawców. Przy zakupach przedsiębiorca musi więc sfinansować tylko kwotę netto nabywanego przedmiotu.
Kolejną wadą uregulowania dla małych przedsiębiorstw jest ujawnianie w ofercie, a najpóźniej w wystawianym klientowi rachunku, że obroty osoby prowadzącej samodzielną działalność tudzież pracującej w wolnym zawodzie są mniejsze niż 17 500 euro. Z perspektywy marketingowej może to pozostawić u klienta niekorzystny wizerunek i pomniejszyć zaufanie w wydajność osoby prowadzącej własną działalność gospodarczą.
„Mały przedsiębiorca” musi w każdym roku sprawdzać, czy nadal może stosować uregulowania dla małych przedsiębiorstw. Rezygnacja z uregulowania dla małych przedsiębiorstw niesie ze sobą również pewne wady. Należy do nich między innymi elektroniczne składanie do urzędu skarbowego uprzednich deklaracji dla podatku VAT przez pierwsze 24 miesiące działalności, w związku z czym odnotowanie transakcji już z jednego roku może być znacznie bardziej obszerne i pracochłonne.
O czym powinniśmy jeszcze pamiętać przy wystawianiu rachunku jako Kleinunternehmer?
W praktyce przyjętym zwyczajem jest, że również mali przedsiębiorcy wystawiają szczegółowe rachunki za swoje usługi. Dodatkowo zaleca się, aby poprzez odpowiednią adnotację umieszczoną na rachunku zasygnalizować jego odbiorcy, dlaczego nie został w nim uwzględniony podatek VAT. Przykładowo można to zrealizować za pomocą następującego sformułowania: „Als Kleinunternehmer im Sinne von §19 (1) UStG wird keine Umsatzsteuerberechnet. Auf die Anwendung der Regelbesteuerung wird verzichtet”. W tłumaczeniu na język polski oznacza to: „Jako mały przedsiębiorca w rozumieniu par. 19 ust. 1 niemieckiej ustawy o podatku od towarów i usług, nie naliczam podatku VAT. Zrezygnowano z opodatkowania na zasadach ogólnych”.
Wniosek:
Uregulowania dla małych przedsiębiorców powinny pomóc finansowo w zasadzie bardzo małym przedsiębiorstwom lub przedsiębiorstwom rozpoczynającym swoją działalność. Idea jest taka, że do czasu osiągnięcia określonego dochodu przedsiębiorca ma mieć mniejsze problemy z biurokracją, np. z comiesięcznym wysyłaniem do Finanzamtu deklaracji w sprawie podatku VAT.
Prawidłowy wybór pomiędzy zastosowaniem uregulowania dla małych przedsiębiorców a rezygnacją z niego uwarunkowany jest zasadniczo wieloma czynnikami, jak np.:
- jaka grupa klientów jest głównym odbiorcą towarów/świadczonych usług;
- czy przewidywane koszty uzyskania przychodu zawierają w sobie odliczenie podatku VAT itd.
W każdym przypadku przed złożeniem stosownej deklaracji do urzędu skarbowego należy zasięgnąć opinii doradcy podatkowego.
