Umowa o pracę reguluje stosunki pomiędzy pracodawcą a pracobiorcą. Właściciele firm, którzy zatrudniają pracowników, są dodatkowo zobligowani przez ustawodawcę do prowadzenia odpowiedniej dokumentacji. Rozmowa kwalifikacyjna, negocjacja stawki, umowa o pracę – to typowy przebieg działań w przypadku zatrudniania nowego pracownika.
Umowa o pracę jest tak samo ważna dla pracownika, jak i pracodawcy, ponieważ określa prawa i obowiązki każdej ze stron. Reguluje stosunek pracy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Musi ona opierać się na obowiązujących przepisach niemieckiego prawa, co oznacza, iż przy jej sporządzaniu konieczne jest zachowanie odpowiednich reguł i postanowień prawnych. W przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony ustawodawca nie narzuca konkretnej formy.
Pisemnie dla bezpieczeństwa
Umowa może zostać więc zawarta zarówno ustnie, jak i pisemnie. Ze względu na bezpieczeństwo prawne i posiadanie dokumentacji w przypadku ewentualnych sporów jednoznacznie zaleca się jednak formę pisemną. W odróżnieniu od umowy o pracę na czas nieokreślony, umowa na czas określony każdorazowo wymaga formy pisemnej. Jeśli umowa nie zostaje zawarta na piśmie, pracodawca ma obowiązek przekazania pracownikowi podpisanego przez siebie dokumentu, w którym wyszczególnione będą najważniejsze warunki umowy. Powinno się to odbyć w ciągu miesiąca od momentu nawiązania stosunku pracy. Przy zawieraniu umowy o pracę zasadniczo obowiązuje tzw. swoboda umów. Oznacza to, że strony umowy same określają szczegóły dotyczące m.in. jej treści. Granicę swobody umów stanowią jednak poszczególne ustawy i przepisy, prawo dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, porozumienia zakładowe, zbiorowe układy pracy, jak i orzecznictwo sądowe. W przypadku umów zawieranych na bazie uprzednio sformułowanych wzorów dodatkowym ograniczeniem mogą być także przepisy prawa ogólnych warunków umów (niem. AGB-Recht).
Ustawa o dokumentowaniu istotnych warunków pracy
Choć obowiązujące prawo zasadniczo nie narzuca konkretnej formy umowy o pracę, należy zwrócić uwagę na to, by zgodnie z tzw. ustawą o dokumentowaniu istotnych warunków pracy pracownik otrzymał na piśmie najważniejsze postanowienia umowy. Ustawa obliguje pracodawcę do spisania najważniejszych warunków umowy, opatrzenia dokumentu swoim podpisem i wręczenia go pracownikowi. Ma się to odbyć w ciągu miesiąca od rozpoczęcia stosunku pracy. Jedyny wyjątek stanowią pracownicy, którzy są zatrudnieni tymczasowo (przez maksymalnie miesiąc) w charakterze pomocników.
Informacje, które muszą zostać zawarte w umowie o pracę:
- Nazwy oraz adresy obu stron umowy
- Data rozpoczęcia stosunku pracy
- W przypadku umów na czas określony: przewidywany czas trwania stosunku pracy
- Miejsce pracy lub – jeśli pracownik nie będzie miał jednego stałego miejsca pracy – informacja o tym, że praca będzie wykonywana w wielu miejscach
- Krótka charakterystyka/opis obowiązków pracownika
- Składniki oraz wysokość wynagrodzenia za pracę wraz z wszelkimi dodatkami, premiami i bonusami finansowymi, jak również terminy ich wypłacania
- Ustalony wymiar i system czasu pracy
- Wymiar corocznego urlopu wypoczynkowego
- Okres wypowiedzenia umowy o pracę
- Ogólne wskazanie na zbiorowe układy pracy lub porozumienia zakładowe, mające odniesienie do stosunku pracy
Umowa o pracę na czas określony musi zostać zawarta w formie pisemnej, w przeciwnym razie będzie ona pozbawiona mocy prawnej.
Zakres umowy o pracę
Określony kształt umowy o pracę oraz zawarte w niej sformułowania zawsze powinny zostać dopasowane do danego przypadku. Kwestia, jak obszerna będzie umowa o pracę, będzie zależeć między innymi od rodzaju zlecanej pracy. Istotne jest również, czy stosunek pracy opiera się na zbiorowym układzie pracy. W takiej sytuacji wystarczy zawrzeć w umowie o pracę odniesienie do jego postanowień. W umowie o pracę często zostaje uzgodniony okres próbny, który ułatwia obu stronom wypowiedzenie umowy o pracę. Zgodnie z zapisami niemieckiego kodeksu cywilnego umowa o pracę zawarta na okres próbny (maksymalnie 6 miesięcy) może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia.
Informacja o przysługującym urlopie
Zgodnie z federalną ustawą o urlopach wypoczynkowych (niem. Bundesurlaubsgesetz) każdemu pracownikowi przysługuje coroczny urlop wypoczynkowy w wymiarze 24 dni powszednich lub 20 dni pracy (w przypadku 5-dniowego tygodnia pracy). Jeśli dodatkowo mają zastosowanie zapisy zbiorowego układu pracy, może z nich wynikać prawo do minimalnego gwarantowanego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Poza tym pracodawca i pracownik mogą uzgodnić liczbę dni urlopu w umowie o pracę.
W razie pytań zapraszamy na
www.smuda-consulting.com
lub telefonicznie
0048 / 77 403 24 26