Na 109 uniwersytetach, 191 wyższych szkołach zawodowych, oraz 55 wyższych szkołach artystycznych mamy do wyboru około 13,5 tysiąca kierunków. Ze względów na dużą autonomię poszczególnych Landów programy nauczania są zróżnicowane. Podstawą do ubiegania się o przyjęcie na studia jest świadectwo dojrzałości. Przyjęcia na uczelnie niemieckie dokonywane są na podstawie konkursu świadectw. Wyjątkiem są tu uczelnie sportowe i artystyczne, gdzie organizowane są tzw. testy predyspozycji.
Rok akademicki i siatka studiów.
Rok akademicki tak jak w Polsce składa się z 2 semestrów. Trudniej dostać się na kierunki cieszące się większą popularnością i większość kandydatów by dostać się składa dokumenty na kilku uczelniach / kierunkach. W wyższych szkołach zawodowych semestr zimowy trwa od 15 września do końca lutego, letni natomiast od 15 marca do końca sierpnia. Na uniwersytetach jest inaczej. Tu semestr zimowy zaczyna się 15 października i trwa do marca. Semestr letni z kolei trwa od 15 kwietnia i kończy się we wrześniu. Studenci w odróżnieniu od studentów w Polsce mają więcej swobody i samodzielnie decydują o siatce zajęć.
Rekrutacja, znajomość języka, znalezienie się w nowej sytuacji.
Termin składania dokumentów wewnętrznie określa każda uczelnia. Jak pisaliśmy wyżej starając się o przyjęcie na uczelnie należy przedłożyć świadectwo ukończenia liceum oraz zdania egzaminu dojrzałości (HZB) Hochschulzugangs-Berechtigung. Mimo iż studia w Niemczech z uwagi na sporą liczbę studentów z zagranicy mają prawdziwie międzynarodowy charakter, by studiować w trzeba wykazać się znajomością języka Goethego. Kilka tygodni przed rozpoczęciem nauki można prawie na każdej Niemieckiej uczelni zdać tzw. egzamin DSH (Deutsche Sprachprüfung für den Hochschulzugang ausländischer Studienbewerber) który otworzy nam drzwi na uczelnie. Osoby posiadające dyplom Goethe instytut nie muszą dodatkowo potwierdzać znajomości języka.Przed wyjazdem do Niemiec, w większości krajów można również zdawać TestDaF (Test Deutsch als Fremdsprache) Jednak sama znajomość języka nie wystarczy, aby znaleźć się w nowej sytuacji trzeba znać uczelnie i panujące w nich zwyczaje. Dlatego przy każdej Niemieckiej uczelni działają biura których zadaniem jest pomoc studentom w integracji w nowym środowisku tzw. Welkome Center. Również Wydziałowe Samorządy Studenckie proponują nowym studentom specjalne programy.
Uczelnie elitarne
W Niemczech za uczelnie elitarne uznawanych jest 9 uczelni:
- Uniwersytet Techniczny w Monachium,
- Uniwersytet Ludwiga Maximiliana w Monachium,
- Uniwersytet w Karlsruhe,
- Uniwersytet w Heilderbergu,
- Uniwersytet w Konstancji,
- Uniwersytet w Getyndze,
- Uniwersytet we Fryburgu,
- RTWH w Akwizgranie,
- Wolny Uniwersytet Berliński,
Finansowanie i stypendia
Do roku 2005 studiowanie w Niemczech było bezpłatne. Teraz jednak powinniśmy być świadomi konieczności opłaty czesnego za każdy semestr, którego wysokość w zależności od kierunków, czy rodzaju uczelni będzie różna. Dodatkowo jeżeli nie będziemy uczestniczyli w programach stypendialnych musimy udokumentować, że mamy środki do życia na pełny rok studiów. Na ten cel powinniśmy mieć na koncie około 8 tysięcy euro. Ponieważ koszty życia w Niemczech nie należą do najniższych na utrzymanie wydamy skromnie około 700 € miesięcznie. Większość z tych pieniędzy wydamy na zakwaterowanie, materiały dydaktyczne i wyżywienie. Jednak jako student będziemy mieli do dyspozycji szeroki wachlarz ofert stypendialnych. Co ważne uczestniczenie w jednym programie stypendialnym nie wyklucza korzystania z innego. Osoby chcące ubiegać się o stypendia powinne przyjrzeć się bliżej:
- Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej (Deutscher Akademischer Auslansdsdienst) – oferującej nie tylko stypendia dla studentów, ale także absolwentów, doktorantów i naukowców. Szczegóły można znaleźć na stronie internetowej: www.daad.pl/
- Stowarzyszeniu Naukowo-Kulturalnemu w Europie Środkowej Wschodniej (Gemeinschaft für Studentischen Austausch in Mittel- und Osteuropa) – oferującemu stypendia naukowe i językowe. Ofertę tego stowarzyszenia poznamy na stronie: www.gfps.org
- Stypendiom Rotary Club, na naukę języka. Oficjalna strona organizacji znajduje się pod adresem: www.rotary.org.pl/
Możliwości stypendiów daje nam także wiele innych organizacji. Wśród innych możemy wyróżnić także: Fundacje współpracy Niemiecko – Polskiej, MedienCampus Bayern e.V., czy Katholischer Akademischer Austauschdienst-KAAD.
Studia eksternistyczne online.
Niewątpliwie ciekawą możliwością jest studiowanie w Niemczech bez wychodzenia z domu, a nawet bez wyjazdu z Polski.
Jak studiować, nie będąc fizycznie na uniwersytecie? Eksternistycznie, przez internet. Jednym z najbardziej popularnych uniwersytetów pozwalających na takie studiowanie Uniwersytet w Haagen. Obleganymi kierunkami proponowanymi przez uczelnie są: ekonomia i zarządzanie przedsiębiorstwem a ostatnio również pedagogika i psychologia.