Kiedy dokładnie przychodzi Mikołaj?
Zastanawiasz się, jak wyglądają Mikołajki po niemiecku? Zarówno w Polsce, jak i w Niemczech 6 grudnia do dzieci przychodzi święty Mikołaj. Jednak sama tradycja i obdarowywanie najmłodszych wygląda nieco inaczej.
Jak więc obchodzone są Mikołajki w Niemczech? Przygotowania rozpoczynają się już dzień wcześniej, czyli 5 grudnia. Nikolaus przychodzi bowiem nocą, gdy wszyscy śpią. Nikt go nie widzi i nie otrzymuje podarunku osobiście. Po przebudzeniu najmłodsi odkrywają, że w pozostawionych butach czeka na nich upominek.
W Polsce z kolei Mikołaj czasem przychodzi w nocy, czasem w dzień w szkole, a czasem wieczorem w domu. Cały dzień kręci się wokół brodacza w czerwonej czapce. W Niemczech kluczowa jest noc i znalezienie niespodzianki rano.
„Stiefel raus!” – dlaczego w Niemczech wystawia się buty?
W Niemczech św. Mikołaj, podobnie jak w Polsce przychodzi 6 grudnia. Przygotowywania zaczynają się jednak szybciej, dokładniej mowa tu o tradycji Stiefel rausstellen. 5 grudnia wieczorem dzieci wyciągają największe kalosze lub kozaki, jakie posiadają, dokładnie je czyszczą i wystawiają jeden przed drzwi, na parapet lub koło kominka. W nocy z 5 na 6 grudnia dzieje się bowiem magia. Nikolaus przychodzi, gdy wszyscy śpią i najpierw sprawdza, czy buty zostały dokładnie wyczyszczone, a następnie zostawia w nich słodkości, owoce, orzechy i prezenty w butach. Dzieci znajdują wystawione buty wypełnione podarunkami już rano.
Nikolaus vs. Weihnachtsmann – wielkie starcie postaci
Podczas gdy w Polsce mamy jednego Mikołaja, w Niemczech jest ich dwóch. To Nikolaus i Weihnachtsmann. Obaj to tak naprawdę święty Mikołaj, jednak nieco inny. O jednym z nich mówi historia, drugi powstał jako kreacja kulturowa.
Nikolaus to święty Mikołaj z Myry, między innymi patron biednych, który urodził się na terenie dzisiejszej Turcji. Jego hojność za życia sprawiła, że szybko usłyszało o nim wielu ludzi. Po jego śmierci zaczęto czcić świętego Mikołaja i szybko powstała tradycja wręczania prezentów, która trwa po dziś.
Weihnachtsmann to z kolei postać, która do Niemiec dotarła w XIX w., jak połączenie Nikolausa i Ruprechta. Tradycja ta zawędrowała do USA dzięki emigrantom z Niderlandów i szybko zyskała na popularności poprzez reklamy Coca-Coli. Weihnachtsmann nie ma nic wspólnego ze świętym Mikołajem z Myry i nie przynosi prezentów 6 grudnia, a w Święta Bożego Narodzenia.
Nikolaus vs. Weihnachtsmann
| Cecha | Der Heilige Nikolaus | Der Weihnachtsmann |
| Data wizyty | 6 grudnia | 24 grudnia (Wigilia) |
| Wygląd | Strój biskupa, mitra, pastorał | Czerwony płaszcz, czapka z pomponem |
| Pochodzenie | Historyczny Biskup Miry | Postać komercyjna / folklorystyczna |
| Transport | Pieszo lub na ośle | Sanie z reniferami |
Mroczni towarzysze Mikołaja – Knecht Ruprecht i Krampus
Niemiecki Mikołaj rzadko chodzi sam. Towarzyszy mu pomocnik, nie jest to jednak dobrze znany nam elf, a Knecht Ruprecht lub Krampus. Postacie te bardzo często wzbudzają strach w dzieciach. W zależności od regionu Knecht Ruprecht lub Krampus towarzyszą Mikołajowi, lecz nie są jego pomocnikami, a pełnią funkcję straszaków. Niegrzeczne dzieci otrzymują od nich rózgi lub kamienie. Według tradycji straszni towarzysze Mikołaja mają jasno przedstawiać granicę między dobrem a złem, być przeciwieństwem do dobrego Nikolausa i pełnić funkcję karcącą.
Knecht Ruprecht: To według tradycji „oswojony diabeł”. Ubrany jest w brązowy habit, z zakurzoną twarzą. Nosi rózgę dla niegrzecznych dzieci i dziś czasami worek Nikolausa z prezentami dla grzecznych. Kiedyś był przeciwieństwem Mikołaja i postacią karającą niegrzeczne dzieci, dziś często pełni rolę pomocnika Nikolausa. Postać odwiedza region środkowych i północnych Niemiec.
Krampus: To demoniczna postać, o wiele straszniejsza niż Knecht Ruprecht. Ma rogi, racice, straszną maskę oraz łańcuchy i dzwonki dzwoniące przy każdym kroku. Postać znana na terenach alpejskich, przede wszystkim w Bawarii i Austrii. W ostatnich latach Krampus zyskał na tak dużym znaczeniu, że 5 grudnia w wielu miejscowościach odbywają się tzw. parady Karmpusów, czyli Krampusläufe, podczas których cała masa przebierańców idzie wspólnie i zaczepia widzów.
„Goldenes Buch” – Złota Księga
Nikolaus nie przychodzi do domów wyłącznie ze swoim pomocnikiem. Ma ze sobą także tzw. „goldenes Buch”, czyli złotą księgę. W niej sprawdza, czy dane dziecko było przez cały rok grzeczne. Na podstawie tej informacji, decyduje jakie prezenty pozostawić.
Bardzo często Mikołaj odwiedzający przedszkola, w którym czekają na niego dzieci ma ze sobą właśnie złotą księgę. Najmłodsi z niepewnością wyczekują więc informacji o tym, czy zasłużyli w tym roku na podarunek. Nikolaus sprawdzając informacje dodatkowo pyta także, czy ci byli grzeczni, słuchali rodziców bądź sprzątali swój pokój.
Gdzie wysłać list do Mikołaja w Niemczech?
Zanim święty Mikołaj odwiedzi dzieci w Niemczech, te najpierw piszą list do Nikolausa, w którym proszą o podarunki. Okazuje się, że w Niemczech istnieje adres, na które rzeczywiście można wysyłać listy, a Mikołaj na nie odpowiada.
Listy do świętego Mikołaja możecie wysłać na adres:
An den Nikolaus, 66351 St. Nikolaus
Warto jednak pamiętać, że niemiecka poczta ma pełne ręce roboty przed świętami. By otrzymać więc odpowiedź, list musi dotrzeć pod adres Mikołaja najpóźniej trzy dni przed wigilią Bożego Narodzenia.
Słowniczek – Nauka przez zabawę
Krótka lista słówek, które przydadzą się w pracy lub szkole:
Frohen Nikolaustag! – Wesołych Mikołajek!
Wart ihr auch alle brav? – Czy wszyscy byliście grzeczni?
der Nikolaus / der Weihnachtsmann – św. Mikołaj
das Geschenk – prezent
der Brief – list
die Rute – rózga
das goldene Buch – złota księga
Mikołajki w Niemczech – pytania i odpowiedzi
Czy dorośli w Niemczech dają sobie prezenty na Mikołaja?
To zależy. Najczęściej dorośli wymieniają się drobiazgami w pracy lub szkole. Zazwyczaj są to słodycze, kawa itp.
Co to jest Wichteln?
Wichteln to niemiecki odpowiednik tradycji „Secret Santa”. W wielu niemieckich firmach pracownicy losują osobę, dla której przygotowują mikołajkowy prezent. Najczęściej zatrudnieni obdarowują się właśnie w okolicy 6 grudnia.
Jak Wasze dzieci reagują na niemieckie tradycje? Czy boją się Knechta Ruprechta?
Źródła: stuttgarter-nachrichten.de / dw.com
