Deutsche Rentenverischerung organizuje wieczorki, w trakcie których odpowiada na wiele nurtujących pytań. Spotkania skierowane są do emerytów oraz pracowników, którzy mogą rozwiać swoje wątpliwości podczas konsultacji z fachowym doradcą. Odpowiedzi na dziesięć najczęściej zadawanych pytań znajdziesz w tym poradniku.

1. Kiedy mogę przejść na emeryturę?

Kiedyś obowiązywała ściśle określana granica wyznaczająca moment przejścia na emeryturę. W ostatnich latach wiek emerytalny stopniowo podwyższano. W latach 2012-2029 obserwuje się jego podwyższanie z 65 lat do 67. Obecnie wiek emerytalny uzależniony jest od roku urodzenia. W przypadku zatrudnionych, którzy urodzili się od 1947 roku, wiek emerytalny wzrasta w odstępach jednomiesięcznych, natomiast w przypadku wcześniejszych roczników – w odstępach dwumiesięcznych. Od 2012 roku osoby urodzone od 1964 roku mogą przejść na emeryturę w wieku 67 lat, a więc najwcześniej w roku 2031. Zatrudnieni, którzy chcą przejść na emeryturę przed wyznaczoną granicą, muszą liczyć się z konsekwencjami finansowymi.

2. Chcę przejść wcześniej na emeryturę. Na co muszę zwrócić uwagę?

Zalety wcześniejszego przejścia na emeryturę są oczywiste – pracownik cieszy się jeszcze dobrą kondycją i może spożytkować czas wolny na rodzinę, przyjaciół, podróże lub rozwijanie innych pasji. Wadą jest natomiast kwestia finansowa, ponieważ każdy miesiąc wcześniejszej emerytury kosztuje 0,3 procent jej wartości. W stosunku rocznym wcześniejszy emeryt traci 3,6 procent wartości świadczenia.

Ustalono granicę w wysokości 14,4 procent – o tyle maksymalnie można pomniejszyć emeryturę. Jeżeli pracownikowi przysługuje emerytura 1 200 euro od 67 roku życia, wcześniejsze pobieranie świadczenie może być o 172,80 euro niższe. Warto w tej kwestii zaczerpnąć rady doradcy, który dokładnie przeliczy straty.

Wiele pracowników nie wie, że od 2012 roku można przejść wcześniej na emeryturę i nie ponosić z tego tytuły żadnych strat. Warunkiem jest opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne przez przynajmniej 45 lat.

3. Czy mogę obejść miesięczne potrącenia emerytury?

Osoby, które chcą przejść wcześniej na emeryturę, ale nie chcą ryzykować pomniejszoną wartością emerytury na miesiąc, mogą spłacić  tę wartość od razu. Doradcy twierdzą, że różnicę dzielącą od wieku emerytalnego można pokryć z własnej kieszeni – w zależności od przypadku za miesiąc wcześniejszej emerytury należy zapłacić 700 euro. Dla przykładu pracownik, który chce przejść na emeryturę 20 miesięcy wcześniej może zapłacić jednorazowo nawet 14 000 euro. Osoba, która planowo otrzymywałaby 1 000 euro emerytury miesięcznie, dostawałaby 30 euro mniej, co daje 600 euro.

3. Jak wysoka jest moja emerytura?

W obliczu wzrastających cen czynszu i kosztów utrzymania, coraz więcej ludzi chce wiedzieć, ile emerytury dostanie. Warto zaczerpnąć informacji u doradcy jeszcze przed przejściem na emeryturę.

Ogólnie na wartość emerytury składają się zebrane jednostki rozrachunkowe, wskaźnik emerytalny oraz aktualna wartość emerytury. Jednostka rozrachunkowa zmienia się co roku w lipcu. Obecnie wynosi ona 29,21 euro w Niemczech Zachodnich i 27,05 euro w Niemczech Wschodnich.

4. Moja emerytura jest za niska, co mogę zrobić?

Emeryci mają wiele możliwości na zwiększenie swoich dochodów. Jeżeli emerytura nie wystarcza na pokrycie kosztów utrzymania, można powołać się na ochronę socjalną. Prawo to przysługuje emerytom, gdy ich miesięczny dochód nie przekracza 789 euro. Osoby, które były bezrobotne na dziesięć lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego, tracą taką możliwość. Aby ubiegać się o ochronę socjalną, emeryt musi przedłożyć wszystkie wpływy i wydatki miesięczne.

5. Ile mogę dorobić do emerytury?

Emeryci, których zdrowie na to pozwala, mogą zwiększyć swój dochód poprzez pracę dodatkową. Roznoszenie gazet, sprzątanie czy prowadzenie taksówki to jedne z najczęstszych zajęć. Warunek jest jeden – emeryci, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego, mogą dorobić tylko 450 euro. W innym wypadku dochody mają wpływ na wysokość emerytury.

6. Czy muszę odprowadzać podatek od emerytury?

Od czasów zmiany emerytury w 2005 roku wiele emerytów martwi się o urząd skarbowy. Podczas gdy wydatki związane z ubezpieczeniem na starość nie były opodatkowane, od emerytury trzeba odprowadzać podatki w zależności od jej wysokości oraz roku rozpoczęcia jej pobierania.

Kwota wolna od podatku wynosi w tym roku 70 procent, ale zmniejsza się z każdym rokiem o 2 procent, a od 2020 – o 1 procent. Tym samym zwiększa się opodatkowana część emerytury. Za 24 lata trzeba będzie odprowadzać podatek od całej emerytury. Należy jednak pamiętać, że kwota wolna od podatku obowiązująca w momencie przejścia na emeryturę, nie zmienia się.

Obecnie 30 procent emerytów w ogóle nie odprowadza podatku od emerytury, ponieważ jest ona tak niska. Możliwe, że sytuacja zmieni się w przeciągu następnych 10 lat.

7. Pracowałem za granicą, kto wliczy te lata pracy do emerytury?

Lata przepracowane za granicą wliczają się do emerytury. W tym celu należy nawiązać kontakt z zagranicznym ubezpieczycielem, który sprawdzi czy pracownikowi przysługuje emerytura. Jeżeli tak – on zajmie się jej wypłatą.

Przykład: Przyjmijmy, że osoba pracowała 10 lat w Szwajcarii i 30 lat w Niemczech – w obu państwa przysługuje jej emerytura. Świadczenie wypłaca ubezpieczyciel szwajcarski obok niemieckiego. Nie istnieje coś takiego jak „emerytura europejska” czy „łączna”. Wartość emerytury, wiek emerytalny oraz odliczenia w przypadku wcześniejszego przejścia na emeryturę różnią się w zależności od kraju.

8. Wyprowadzam się za granicę. Czy w dalszym ciągu mogę pobierać moją emeryturę?

Coraz więcej ludzi wyprowadza się na starość za granicę. Również osoby, które wyemigrowały z powodów zarobkowych, często wracają do ojczyzny. Niemcy przelewają emeryturę na zagraniczne konta, choć nierzadko wiąże się to z dodatkowymi opłatami. W wielu przypadkach opłaca się zatrzymanie niemieckiego konta i przelewania konta na zagraniczne. Należy jednak pamiętać, że placówka wypłacająca emeryturę musi być poinformowana o nowym miejscu zamieszkania.

9. Muszę składać wniosek o emeryturę czy dostanę ją automatycznie?

Każdy musi złożyć taki wniosek– należy to zrobić przynajmniej trzy miesiące przed planowanym przejściem na emeryturę. Jeżeli pozostały jakieś sprawy do wyjaśnienia bądź moment przejścia na emeryturę pokrywa się z czasem urlopowym, wniosek można złożyć nawet pół roku wcześniej. W przypadku trudności zdrowotnych lub osobistych, wniosek może przekazać osoba do tego upoważniona. Poza tym istnieją też możliwości wypełnienia wniosku online.

10. Czy emerytura zostanie nadpłacona, jeżeli wniosek złożono za późno?

Jeżeli wniosek złożono trzy miesiące przed planowanym przejściem na emeryturę, ubezpieczalnia wypłaci ją w odpowiednim czasie. W przypadkach spornych, przez które wypłata świadczenia opóźnia się, zostanie ono nadpłacone. Kto jednak spóźni się ze złożeniem wniosku, otrzyma emeryturę dopiero od momentu jego złożenia, co może potrwać od dwóch do czterech miesięcy.