Czym jest branżowa płaca minimalna?

Branżowa płaca minimalna to obowiązkowa wysokość minimalnego wynagrodzenia dla danej branży, wynegocjowana między związkami zawodowymi a pracodawcami, a następnie uznana za powszechnie wiążącą. Wynik negocjacji taryfowych może zostać uznany za ogólnie wiążący i powszechnie obowiązujący przez Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych (Bundesministerium fuer Arbeit und Soziales) wraz z komisją złożoną z przedstawicieli związków zawodowych i pracodawców, w momencie kiedy strony umowy zbiorowej (tj. związki zawodowe i pracodawcy) wspólnie o to zawnioskują.

Dzięki oświadczeniu o powszechnym obowiązywaniu umowy zbiorowej zaakceptowane wyniki negocjacji nie dotyczą tylko firm będących członkami związku pracodawców, który zawarł układ zbiorowy, a  ogólnie wszystkich pracowników w danej branży – niezależnie od tego, czy ich pracodawca zawarł umowę zbiorową, czy nie.

Czym różni się ustawowa płaca minimalna od branżowej?

Ustawowa płaca minimalna w Niemczech jest regulowana ustawą o płacy minimalnej. Mindestlohn to ogólne, ogólnokrajowe ustawowe wynagrodzenie minimalne i najniższa granica płacowa dla wszystkich pracowników w Niemczech. Branchenmindestlohn dotyczy tylko pracowników określonej branży, dla której stawka została uznana za ogólnie obowiązującą.

Co, jeśli branżowa płaca minimalna przewyższa ustawowe wynagrodzenie minimalne?

Jeśli branżowa płaca minimalna jest wyższa niż ustawowa, pracowników obowiązuje wynagrodzenie minimalne wyznaczone dla danej branży. W takim przypadku żaden pracodawca nie może obniżyć obowiązującej w sektorze płacy minimalnej w odniesieniu do (niższego) ustawowego wynagrodzenia minimalnego.

Czy wyjątki od ustawy o płacy minimalnej obowiązują też w zakresie branżowej płacy?

Odpowiedź brzmi: NIE. Wyjątki od ustawowej płacy minimalnej (np. dla pracowników niepełnoletnich lub długotrwale bezrobotnych) dotyczą tylko płacy minimalnej ustalonej przez ustawodawcę. Ustawowa płaca minimalna i wynegocjowana wspólnie branżowa płaca minimalna to dwie różne rzeczy. 

Czy można zarabiać więcej, niż przewiduje to ustalona w umowie zbiorowej branżowa płaca minimalna?

Oczywiście. Branżowa płaca minimalna to jedynie dolna granica wynagrodzenia, określona w zbiorowym układzie pracy, który został uznany za powszechnie obowiązujący. Z reguły taryfy zbiorowe dla branży (w zależności od kwalifikacji i rodzaju działalności) przewidują różne, wyższe grupy płacowe. Ci, którzy spełniają wymagania i mają odpowiednie kwalifikacje, są generalnie uprawnieni do wyższych wynagrodzeń.

Stawki minimalne w poszczególnych branżach

• Praktyki zawodowe w branży nauczycielskiej

Branżowa płaca minimalna za odbywanie praktyk zawodowych i dalsze kształcenie wzrosła od 1 lutego 2023 r. do 17,87 euro za godzinę dla kadry nauczycielskiej oraz do 18,41 euro dla kadry nauczycielskiej z tytułem licencjata. Dalsze podwyżki będą następować w odstępach rocznych do 2026 roku.

• Branża dekarska

Od 1 stycznia 2023 r. branżowa płaca minimalna wzrosła do 13,30 euro za godzinę dla pracowników niewykwalifikowanych i 14,80 euro dla czeladników.

• Branża elektroniczna

Płaca minimalna w branży elektronicznej wynosi 13,40 euro dla wszystkich pracowników (o ile wykonują czynności elektryczne i informatyczne). Mogą to być: Elektrotechnicy zajmujący się techniką energetyczną i budowlaną, elektrotechnicy zajmujący się technologią informacyjną i telekomunikacyjną, elektrotechnicy zajmujący się maszynami i techniką napędową, elektronicy zajmujący się automatyką, techniką urządzeń i systemów, technikami systemów biurowych oraz technikami elektroniki systemowej. Od 1 stycznia 2024 roku płaca wzrośnie do 13,95 euro za godzinę.

• Branża przetwórstwa mięsnego

Dotychczas w branży przetwórstwa mięsnego obowiązywała ustawowa płaca minimalna. Od 1 grudnia 2023 r. obowiązywać będzie branżowa płaca minimalna w wysokości 12,30 euro za godzinę.

• Branża sprzątająca

Dla około 700 000 osób sprzątających budynki od 1 października 2022 r. obowiązuje branżowa płaca minimalna w wysokości co najmniej 13,00 euro za sprzątanie wnętrz i konserwację. Od października 2022 r. za czyszczenie okien i elewacji płaci się co najmniej 16,20 euro. Od 1 stycznia 2024 r. płaca minimalna w sprzątaniu budynków za sprzątanie wnętrz i konserwacyjne wzrośnie do 13,50 euro za godzinę, a dla pracowników zajmujących się myciem okien i elewacji do 16,70 euro za godzinę.

• Montaż rusztowań

Od października 2022 do września 2023 włącznie, płaca minimalna w branży rusztowań wynosi 12,85 euro za godzinę.

• Praca leasingowa

Od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje dolna granica wynagrodzenia w wysokości 12,43 euro za godzinę dla pracowników sektora pracy tymczasowej. Stawka ta wzrosła do 13,00 EUR za godzinę 1 kwietnia 2023 r. i wzrośnie do 13,50 EUR za godzinę od 1 stycznia 2024 roku.

• Branża malarsko-lakiernicza

Płaca minimalna w branży malarskiej i lakierniczej wynosi obecnie 13,80 euro za godzinę dla czeladników i 11,40 euro dla robotników niewykwalifikowanych.

• Branża opiekuńcza

Płaca minimalna w branży opiekuńczej różni się w zależności od stanowiska i kwalifikacji.

Minimalne płace w branży pielęgniarskiej wynoszą: dla pracowników niewykwalifikowanych od 1 maja 2023 13,90 na godzinę, a od 1 grudnia 2023 roku stawka wzrośnie do 14,15 na godzinę.

Opiekunki z co najmniej rocznym stażem zarobią minimum: od 1 maja 2023 14,90 euro za godzinę, a od 1 grudnia 2023 roku 15,25 euro za godzinę. 

Dla wykwalifikowanych pielęgniarek płaca minimalna wynosi 17,65 euro za godzinę od 1 maja 2023 r. oraz wzrośnie do 18,25 euro za godzinę od 1 grudnia 2023 r.

• Branża kominiarska

Od stycznia 2021 r. do grudnia 2022 r. włącznie branżowa płaca minimalna w branży kominiarskiej wynosi 13,80 euro za godzinę. Złożono wniosek, aby płaca minimalna w branży była ogólnie wiążąca na 2023 r., jednak wniosek nie został jeszcze rozstrzygnięty.

• Zabezpieczanie lotnisk pasażerskich

Płace minimalne dla pracowników zabezpieczających lotniska pasażerskie różnią się w zależności od regionu oraz poziomu wyszkolenia i dziedziny działalności pracowników.

W przypadku pracowników posiadających odpowiedni egzamin urzędowy na inspektora ochrony lotnictwa, płaca minimalna w Badenii-Wirtembergii, Bawarii (Monachium), Berlinie, Brandenburgii, Bremie, Hamburgu, Hesji, Dolnej Saksonii, Nadrenii Północnej-Westfalii, Nadrenii-Palatynacie, Saarze, Szlezwiku-Holsztynie wynosi aktualnie 19,49 euro za godzinę. W pozostałych miastach i gminach w Bawarii pracownicy otrzymają 17,76 euro za godzinę od 1 stycznia 2023 r. i 18,32 euro za godzinę od 1 kwietnia 2024 r. W Meklemburgii-Pomorzu Przednim, Saksonii, Saksonii-Anhalt i Turyngii płaca minimalna dla tej grupy pracowników wynosi od 1 kwietnia 2023 r. 18,71 euro za godzinę.

• Branża kamieniarska

Od 1 sierpnia 2022 r. do 30 września 2023 r. kamieniarze i rzeźbiarze zarabiają co najmniej 13,35 euro za godzinę.

Źródło: dgb