Słowem wstępu – Verrechnungssteuer to podatek pobierany przez państwo szwajcarskie od dochodu z ruchomych aktywów kapitałowych (w szczególności od odsetek, dywidend, wygranych na loterii oraz niektórych świadczeń związanych z ubezpieczeniami). Podatek ma w pierwszej kolejności zapobiec oszustwom podatkowym, a osoby zobowiązane do jego uiszczenia mają zostać nakłonione do dobrowolnego informowania odpowiednich urzędów o dochodach z inwestycji kapitałowych obciążonych Verrechnungssteuer. Dotyczy to również aktywów, na podstawie których uzyskano opodatkowane zyski. Po spełnieniu odpowiednich warunków, Verrechnungssteuer jest zwracany w formie gotówki lub uznawany do podatków gminnych oraz kantonalnych, powodując ich obniżenie. Mieszkaniec Szwajcarii, który spełni swój obowiązek i zgłosi swoje dochody, nie zostanie ostatecznie obciążony podatkiem.

Graficzne działanie mechanizmu Verrechnungssteuer

Przykład:

Stan konta: 200 000 franków szwajcarskich
Oprocentowanie roczne: 1%
Verrechnungssteuer 35% z 2000 franków = 700 franków

Właściciel konta otrzymuje od banku 1300 franków z tytułu oprocentowania. Verrechnungssteuer w wysokości 700 franków zostaje przekazany państwu. Jeśli jednak właściciel konta uwzględni dochód z odsetek w zeznaniu podatkowym pośród dochodów, Verrechnungssteuer zostanie mu zaliczony.

Verrechnungssteuer to też tzw. podatek realny, który jest naliczany bez względu na sytuację gospodarczą odbiorcy opodatkowanego świadczenia.

Stawka podatkowa wynosi:

• 35% od zysku z kapitału oraz wygranej z totolotka,
• 15% od dożywotniej renty (Leibrente) i emerytury,
• 8% od pozostałych świadczeń związanych z ubezpieczeniami.

Krajowi dłużnicy zobowiązani do uiszczenia podatku są zobligowani do odprowadzenia z opodatkowanego świadczenia odpowiedniej sumy podatku i przekazania tejże sumy, pomniejszonej o owe opodatkowanie do odbiorcy świadczenia.

Dłużnik podatkowy powinien także z własnej inicjatywy zgłosić się do ESTV, gdzie musi przedłożyć odpowiednie rozliczenia oraz pokwitowania. Jednocześnie musi on oczywiście odprowadzić podatek, zgodnie z zasadą samodzielnego odprowadzania podatków. Ponadto należy pamiętać, iż od kwot podatku nie uiszczonych w terminie są naliczane odsetki bez uprzedniego upomnienia.

Zamieszkały na terenie Szwajcarii odbiorca opodatkowanego świadczenia, który wypełni poprawnie oświadczenie podatkowe, ma szanse na zwrot Verrechnungssteuer po spełnieniu odpowiednich warunków. Zwrot zostanie przyznany, jeśli:

• osoby fizyczne zamieszkałe w Szwajcarii zadeklarują w państwowym i gminnym zeznaniu podatkowym zgodną ze stanem faktycznym wartość aktywów oraz wykażąuzyskane na ich podstawie dochody z inwestycji kapitałowych; podatek Verrechnungssteuer zostanie zwrócony przy pomocy kantonów, poprzez uznanie go przy kantonalnych podatkach;
• dochody osób prawnych mających swoją siedzibę na terenie Szwajcarii obciążone Verrechnungssteuer zaksięgowano jako dochody; zobowiązany do uiszczenia podatku może złożyć wniosek o jego zwrot do 3 lat od zakończenia roku kalendarzowego, w którym opodatkowane świadczenie było płatne.

Niespełnienie powyższych warunków jest równoznaczne z brakiem prawa do roszczeń lub jego przedawnieniem. Ponadto zwrot nie zostanie przyznany we wszystkich przypadkach, które mogą prowadzić do obchodzenia przepisów podatkowych.

Osoby, które nie skorzystają z swojego prawa do zwrotu lub to ulegnie przedawnieniu, nie są zwolnione z obowiązku uiszczenia bezpośrednich podatków związanych z aktywami oraz z dochodem z inwestycji kapitałowych.

Ostateczne obciążenie

Dla odbiorców świadczeń mieszkających poza granicami konfederacji Verrechnungssteuer stanowi z zasady ostateczne obciążenie. Jeśli jednak państwo zamieszkiwane przez daną osobę osiągnęło ze Szwajcarią porozumienie w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania (tzw. Doppelbelastungsabkommen), istnieje duża szansa, że podatek zostanie zwrócony – w zależności od ustaleń zawartych w porozumieniu. Warunkiem i tu będzie spełnianie odpowiednich wymogów, które również znajdują się we wspomnianym Doppelbelastungsabkommen.

Szwajcarskie prawo podatkowe zostało tak skonstruowane przez twórcę ustawy, by przy pomocy podatku Verrechnungssteuer walczyć z oszustami. Poprzez gorszą pozycję wyjściową defraudanta musi on znosić przynajmniej minimalne obciążenie podatkowe.