Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron wydaje się atrakcyjnym rozwiązaniem zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Inaczej niż w przypadku wypowiedzenia pracownik ma możliwość współdecydowania o tym, na jakich warunkach pożegna się z firmą w Niemczech. Przykładowo może zostać ustalona wypłata odprawy. Oprócz tego przyjazne okoliczności, w jakich rozstają się obie strony, mogą mieć pozytywny wpływ na treść świadectwa pracy. Patrząc z drugiej strony, pracodawca może oszczędzić sobie kosztownego i czasochłonnego procesu przed sądem pracy, do którego mogłoby dojść w razie ewentualnych sporów.
Nie podejmujmy zbyt pochopnej decyzji o porozumieniu stron
Pracownicy nie powinni jednak zbyt pochopnie podpisywać porozumienia stron, gdyż często tkwią w nim różnego rodzaju „haczyki”. Zasadniczo daje ono obu stronom więcej swobody i elastyczności, dzięki czemu szybciej można dojść do porozumienia. Jeśli umowa została rozwiązana za porozumieniem stron, pracownikowi przez trzy pierwsze miesiące zwykle nie będzie przysługiwał zasiłek dla bezrobotnych. Traci on prawo do zasiłku także wtedy, gdy nie zachowano właściwego okresu wypowiedzenia. Z perspektywy pracodawcy porozumienie stron często okazuje się o wiele korzystniejsze niż wypowiedzenie umowy. Jeśli skorzystano z drugiej opcji, a sprawa trafi do prawnika, zwykle będzie on w stanie wynegocjować dla pracownika o wiele lepsze warunki – w szczególności w zakresie wysokości odprawy.
Warto zasięgnąć informacji przed podpisaniem porozumienia stron
Jednoznacznie zaleca się pracownikom, by przed podpisaniem porozumienia stron zasięgnęli porady prawnika specjalizującego się w prawie pracy lub skorzystali z doradztwa oferowanego przez związki zawodowe. Jeżeli pracodawca poważnie traktuje swoją propozycję, daje też pracownikowi odpowiedni czas do namysłu. Niektórzy szefowie celowo usilnie nalegają na porozumienie stron, mając świadomość, że wypowiedzenie umowy byłoby bezzasadne. Jeśli weryfikacja sprawy przez eksperta wykaże, iż porozumienie jest korzystne dla wszystkich zainteresowanych, trzeba skupić się na szczegółach dokumentu. Jego treść powinna regulować wszelkie otwarte kwestie – od pozostałego urlopu wypoczynkowego, poprzez wysokość odprawy, aż do oceny, która pojawi się na świadectwie pracy. Należy w nim też uzgodnić wynagrodzenie za okres do momentu rozwiązania umowy oraz zapisać ewentualne zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy.
Porozumienie stron w trochę innej formie
Za pomocą odpowiednich posunięć prawnych da się też uniknąć okresów karencji przy zasiłku dla bezrobotnych. Alternatywą dla klasycznego porozumienia stron jest tak zwany Abwicklungsvertrag. Jest to porozumienie między pracodawcą a pracownikiem zawierane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Samo w sobie nie rozwiązuje jednak stosunku pracy, lecz reguluje wiele kwestii związanych z ustaniem zatrudnienia, pozwalając uniknąć ewentualnych sporów prawnych. Po zawarciu takiego porozumienia Federalny Urząd Pracy zwykle rezygnuje z nałożenia okresu karencji. Porozumienie powinno jednak zawierać jasną klauzulę, iż zostało zawarte w celu uniknięcia wypowiedzenia umowy o pracę, uwarunkowanego wewnętrzną sytuacją przedsiębiorstwa. Pracownicy nie powinni też dać się zwieść obietnicom zawarcia takiego porozumienia ze strony pracodawcy. Osoba, która otrzymała wypowiedzenie umowy, ma trzy tygodnie na złożenie przed sądem pozwu o stwierdzenie jego nieważności. Po upływie tego okresu nie ma już możliwości sądowego bronienia się przed wypowiedzeniem ani wywalczenia lepszych warunków odejścia z firmy w Niemczech.
Problem z odprawą
Pracownicy, którym w ramach odejścia z firmy w Niemczech za wypowiedzeniem lub porozumieniem stron zaoferowano odprawę, powinni wiedzieć, jaka suma pozostanie im z niej po odprowadzeniu podatków. Mimo że kwota brutto odprawy wydaje się pokaźna, ostatecznie może z niej zostać niewiele. Urząd skarbowy trzyma rękę na pulsie przy wypłacie odpraw i każda z nich musi zostać w pełni opodatkowana wraz z wynagrodzeniem. Tego rodzaju świadczenia nie są objęte jakimikolwiek kwotami wolnymi od podatku.