W roku 2021 pracownicy mają prawo do uzyskania ekwiwalentu za urlop z wypłaty brutto lub za pracę sezonową w niepełnym wymiarze godzin oraz chorobowe za rok 2020 (Abgeltung der Urlaubsansprüche aus Bruttolohn, Saison-KUG und Krankheit) i ekwiwalentu za urlop z wypłaty brutto lub za pracę sezonową w niepełnym wymiarze godzin oraz chorobowe za rok 2020 (Abgeltung der Urlaubsansprüche aus Bruttolohn, Saison-KUG und Krankheit). Także odszkodowania za zaległy urlop z wypłaty i wypłaty za pracę sezonową w niepełnym wymiarze godzin za rok 2019 (Entschädigung verfallener Urlaubsansprüche aus Bruttolohn und Saison-KUG) oraz przedwczesnego odszkodowania za zaległy urlop z wypłaty brutto 2020 (vorzeitige Entschädigung verfallener Urlaubsansprüche aus Bruttolohn).
Kiedy mowa o ekwiwalencie, a kiedy o odszkodowaniu?
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop w Niemczech (równowartość naszego urlopu)
Za sprawą ekwiwalentu pracownik ma możliwość wykorzystania zaległego urlopu z poprzedniego roku. Podstawowym warunkiem jest tutaj zakończenie pracy w branży budowlanej w Niemczech, jednak nie przysługuje on osobom pobierającym zasiłek z tytułu bezrobocia. Warto dodać, że na złożenie wniosku mamy czas do końca roku, gdyż z dniem 1.01.2021 nasz urlop za rok 2019 przepadnie i będzie mógł zostać wypłacony jedynie w formie odszkodowania.
Odszkodowanie za niewykorzystany urlop w Niemczech (świadczenia pieniężne za zaległy urlop)
Jeżeli chodzi o odszkodowanie, to możemy wnioskować o nie jedynie za lata, które nie zostały przez nas wcześniej wykorzystane jako ekwiwalent. Odwrotnie niż w przypadku ekwiwalentu, pracownicy nie muszą tutaj spełniać żadnych dodatkowych warunków i mogą o nie zawnioskować nawet będąc na bezrobociu. Należy jednak pamiętać, że jeśli nie zdążymy złożyć wniosku przed 1.01.2022, nasz urlop za rok 2019 przepadnie bezpowrotnie.
Co powinno znaleźć się we wniosku
Niezależnie od tego, czy wnioskujemy o ekwiwalent czy odszkodowanie, niezbędne będą następujące dokumenty: wyciąg z konta pracownika (Urlaubsnachweis), kopia zameldowania do niemieckiego ubezpieczenia z wyszczególnioną datą zakończenia pracy (Meldung zur Sozialversicherung), kopia nadania numeru identyfikacyjnego (Zuteilung meiner Identifikationsnummer), ewentualne zaświadczenie o posiadaniu dzieci (ponieważ osoby bezdzietne płacą wyższą składkę na ubezpieczenie pielęgnacyjne). Przykładowo: kopia karty podatkowej z wypisanymi dziećmi, kopia aktu urodzenia, kopia decyzji na świadczenia rodzinne Kindergeld, kopia wyciągu z konta potwierdzająca wypłacanie świadczenia rodzinnego Kindergeld.
Jakie są warunki wnioskowania o ekwiwalent
- Zanim zaczniemy z niepokojem przeszukiwać nasze domowe archiwa, nerwowo patrzeć w kalendarz i sprawdzać, czy aby na pewno mamy wszystko skompletowane, dowiedzmy się najpierw, kiedy w ogóle przysługuje nam prawo do wnioskowania o ekwiwalent za nasz niewykorzystany urlop.
- Nie możemy dłużej pracować w branży budowlanej ze względów zdrowotnych
– okres, od kiedy nie pracujemy, powinien przekraczać 3 miesiące;
– naszą niezdolność do pracy w branży budowlanej trzeba poprzeć odpowiednimi dokumentami, na przykład zaświadczeniem lekarskim. - Zmieniliśmy pracę na branżę niebudowlaną
– okres, od kiedy nie pracujemy w branży budowlanej, powinien przekraczać 3 miesiące, a w naszej nowej pracy przepracowujemy ponad 15 godzin tygodniowo;
– dołączyć umowę o pracę lub dokument potwierdzający nasze przekwalifikowanie się. - Zrezygnowaliśmy z pracy na terenie Niemiec
W przypadku pracowników z Polski jest to jednoznaczne z zamienieniem pracy na branżę niebudowlaną, pomimo faktu, że w Polsce będziemy nadal pracować na budowie; należy dołączyć umowę pracodawcy. - Podjęliśmy się prowadzenia własnej działalności gospodarczej
Należy udowodnić, że prowadzona przez nas firma jest naszym jedynym źródłem zarobku. Załączyć dodatkowo: kopię aktualnego dokumentu potwierdzającego zarejestrowanie działalności gospodarczej (Gewerbeanmeldung) – nie starszą niż 3 miesiące – lub wypełnione potwierdzenie dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej i potwierdzenie z urzędu pracy (Agentur für Arbeit) o braku zarejestrowania jako bezrobotny (Nicht-Arbeitslosigkeit). - Byliśmy zatrudnieni sezonowo w charakterze praktykanta lub studenta
- Zmieniliśmy stosunek pracy
Niezależnie od tego, czy chodzi o zmianę stosunku pracy w tym samym zakładzie pracy czy innej firmie, do wniosku należy dołączyć dodatkowo zaświadczenie pracodawcy. - Zmieniliśmy stosunek pracy w okresie nauki zawodu
- Nasz pracodawca nie podlega już zbiorowym układom pracy w branży budowlanej
Należy tutaj pamiętać, że w tym wypadku możemy wnioskować o ekwiwalent tylko w przypadku, kiedy nasz pracodawca faktycznie nie jest już uprawniony bądź zobowiązany do brania udziału w postępowaniu kas socjalnych. - Pobieramy niemieckie świadczenia rentowe/emerytalne
Należy dołączyć decyzję o pobieraniu niemieckich świadczeń rentowo-emerytalnych.
Wniosek powinien zawierać:
– wyciąg z konta pracownika (Urlaubsnachweis)
– kopię zameldowania do niemieckiego ubezpieczenia z wyszczególnioną datą zakończenia pracy (Meldung zur Sozialversicherung)
– kopię nadania numeru identyfikacyjnego (Zuteilung meiner Identifikationsnummer)
– ewentualne zaświadczenie o posiadaniu dzieci (ponieważ osoby bezdzietne płacą wyższą składkę na ubezpieczenie pielęgnacyjne).
W roku 2021 możemy wnioskować o:
– ekwiwalent za lata 2020 i 2021, dodatkowo wymaga to zakończenia pracy w branży budowlanej w Niemczech oraz spełnienia jednego z wcześniej wymienionych warunków;
– odszkodowanie za 2019, tylko o zaległy urlop nie wykorzystany wcześniej jako ekwiwalent; także osoby bezrobotne.
Na zakończenie warto wspomnieć, że niezależnie od tego, czy wnioskujemy o ekwiwalent czy odszkodowanie, jednym z ważniejszych czynników decydujących o tym, czy nasz wniosek w ogóle będzie rozpatrzony, jest czas. Dlatego należy pamiętać, że wnioski wpływające do SOKA-BAU bądź UKB za wcześnie są odrzucane i muszą zostać wysłane ponownie, a wnioski złożone po terminie tracą swoją ważność. I tak wnioskując w roku 2022 o ekwiwalent za zaległy urlop za rok 2019, możemy liczyć się z odpowiedzią negatywną, gdyż wtedy przysługuje nam jedynie odszkodowanie. Dzieje się tak, ponieważ zarówno SOKA-BAU jak i UKB zastrzegają sobie 6 miesięcy na opracowanie naszego wniosku.