Gdzie wolno zbierać grzyby w Szwajcarii?
W całej Szwajcarii obowiązuje zakaz grzybobrania w parkach narodowych oraz w rezerwatach przyrody i roślinności. Poza tym każdy kanton ustala własne przepisy dotyczące tzw. okresów ochronnych i limitów ilościowych:
| Kanton | Okres ochronny | Limit ilościowy | Najważniejsze przepisy i ograniczenia |
| Argowia | brak | brak | Zakaz zorganizowanego grzybobrania; pozwolenie wymagane przy zbiorach komercyjnych. |
| Appenzell Innerrhoden | brak | 2 kg | Zbierać tylko dojrzałe grzyby, wyłącznie ręcznie. |
| Appenzell Ausserrhoden | brak | 2 kg | Zbierać ręcznie; zakaz zbiorów komercyjnych i grupowych (z wyjątkiem badań). |
| Berno | brak | 2 kg | Zakaz zorganizowanych zbiorów (dozwolone wycieczki edukacyjne). |
| Fryburg | 20:00–07:00 | 2 kg | Zakaz niszczenia grzybów. |
| Genewa | brak | 2 kg | Brak dodatkowych przepisów. |
| Glarus | 1.–10. każdego miesiąca | 2 kg | Zakaz zorganizowanych zbiorów (wyjątek: szkoły, stowarzyszenia). |
| Gryzonia | 1.–10. każdego miesiąca | 2 kg | Zakaz zbiorów w grupach >3 osób (poza rodzinami); zakaz niszczenia grzybów. |
| Jura | brak | 2 kg | Zbierać ręcznie; zakaz zorganizowanego zbierania. |
| Lucerna | 1.–7. każdego miesiąca | 2 kg (w tym max. 0,5 kg kurek / smardzów) | Zakaz zorganizowanych zbiorów; zbierać tylko dojrzałe grzyby; zakaz niszczenia. |
| Nidwalden | brak | 1 kg | Zakaz zorganizowanych zbiorów; pozwolenie wymagane przy zbiorach komercyjnych. |
| Obwalden | 1.–7. każdego miesiąca + w nocy | 2 kg (w tym max. 0,5 kg smardzów) | Zakaz zorganizowanych i komercyjnych zbiorów. |
| Szafuza | brak | brak | Wyjątek: Buchberg i Rüdlingen – obowiązują zasady kantonu Zurych (1.–10. miesiąca, 1 kg). |
| Schwyz | brak | 2 kg (w tym max. 1 kg smardzów) | Zakaz zorganizowanych zbiorów; możliwe wyjątki naukowe. |
| Turgowia | brak | 1 kg | Należy stosować aktualną kantonalną ordynację. |
| Ticino | 20:00–07:00 | 3 kg | Zbierać ręcznie; zakaz niszczenia grzybów. |
| Uri | brak | 3 kg (w tym max. 0,5 kg smardzów lub 2 kg kurek) | Zbierać tylko dojrzałe grzyby, bez narzędzi; zakaz niszczenia; smardze dopiero od 1 kwietnia. |
| Vaud | 20:00–07:00 | 2 kg (6 kg z zezwoleniem komercyjnym) | Do zbioru i sprzedaży wymagane specjalne zezwolenie i kurs Vapko. |
| Zurych | 1.–10. każdego miesiąca | 1 kg | Zbierać tylko znane gatunki; zakaz niszczenia grzybów; pasożytnicze nie są chronione. |
W kantonach Bazylea-Miasto, Bazylea-Okręg, Neuchâtel, Solura, Valais i Zug nie obowiązują żadne szczególne przepisy. Zasady zbierania grzybów w St.Gallen różnią w zależności od gminy.
Jak zbierać i przechowywać grzyby?
Grzyby można odcinać nożem lub delikatnie wykręcać – sposób nie jest ściśle określony, ale w kantonach Appenzell i Jura nakazuje się zbieranie wyłącznie ręczne. Po zerwaniu warto zasypać otwór ziemią, aby chronić grzybnię przed wysychaniem.
Świeżo zebrane grzyby należy umieszczać w przewiewnym koszyku. Przechowywanie ich w plastikowych torbach powoduje utratę wartości odżywczych i może sprzyjać powstawaniu toksyn.
Kary za łamanie przepisów
Wysokość mandatu za nieprawidłowe grzybobranie zależy od kantonu. W Zurychu kara może wynieść do 1000 franków, w Turgowii – nawet do 5000 franków.
Zbieranie w okresach ochronnych lub w grupach przekraczających dozwoloną liczbę osób również grozi sankcjami. Przepisy mają na celu ochronę zasobów przyrodniczych i zapobieganie nadmiernemu eksploatowaniu lasów.
Jak reagować w razie podejrzenia zatrucia?
W przypadku pogorszenia samopoczucia po spożyciu grzybów należy natychmiast skontaktować się z lekarzem lub zadzwonić na całodobową infolinię Tox Info Suisse – numer 145. Zaleca się zachowanie resztek potrawy lub odpadków z czyszczenia grzybów – mogą pomóc w identyfikacji toksycznego gatunku.
Osoba przygotowująca potrawę z grzybów nie ponosi odpowiedzialności, jeśli dojdzie jedynie do łagodnych objawów bez uszczerbku na zdrowiu. W razie poważniejszego zatrucia o ewentualnej odpowiedzialności cywilnej decyduje sąd. Kluczowe znaczenie ma, czy gospodarz działał w dobrej wierze i czy goście byli świadomi, że potrawa zawiera grzyby zebrane samodzielnie.
Źródło: vapko, beobachter
Zdjęcie: freepik
