Ustawa Drohnen-Verordnung 2017 wprowadziła te same zasady dla urządzeń zakupionych przez osoby prywatne w celach rozrywkowych, jak i użytkowników profesjonalnych, przemysłowych. Zasadniczo do obsługiwania wszystkich urządzeń powyżej 2 kg wymagany jest tzw. Kenntnisnachweis, czyli prawo jazdy na drona. W przypadku urządzeń powyżej 5 kg wymagana jest każdorazowo zgoda na lot.
Czy dozwolone jest używanie dronów w celach rozrywkowych w czasie wolnym?
Tak, nawet bez spełnienia szczególnych wymogów.
Czy dozwolone jest przemysłowe użytkowanie dronów?
Tak, nawet bez spełnienia szczególnych wymogów.
Ile wynosi maksymalna wysokość lotu?
Maksymalna wysokość lotu w niekontrolowanej przestrzeni powietrznej wynosi 100 m.
Czy muszę wykupić specjalne ubezpieczenie drona?
Tak. W prywatnych, jak i przemysłowych celach należy wykupić ubezpieczenie drona.
Czy drony potrzebują tablicy rejestracyjnej?
Tak, od 250 gramów masy lotniczej wymagana jest ognioodporna plakieta.
Czy drony muszą zostać zarejestrowane?
Nie.
Należy pamiętać, by utrzymywać odstęp od lotnisk i nie naruszać strefy prywatnej innych osób.
Zasady, których należy przestrzegać
Drony nie mogą latać wyżej niż 100 m. Wyżej można lecieć tylko, gdy osoba z dronem znajduje się na dozwolonym lotnisku dla modeli samolotów (Modellflugplatz) lub posiada specjalną zgodę z urzędu lotniczego. W przypadku znajdowania się w kontrolowanej przestrzeni powietrznej, obowiązuje maksymalna o wysokość lotu na poziomie 50 m. Obowiązuje zakaz latania nocą, możliwe jest jednak otrzymanie zgody na taki lot. Zakazane jest latanie nad działkami budowlanymi, jeśli urządzenie waży więcej niż 250 gramów lub jest w stanie zbierać lub transmitować dane optyczne, akustyczne lub sygnały radiowe. Przy lotach dronami z zamontowanymi kamerami wymagane jest otrzymanie zgody osób, których prawa mogą zostać naruszone. Wszyscy właściciele i mieszkańcy budynku muszą być więc zapytanie o zgodę.
Drony mogą zbliżyć się na maksymalną odległość 100 m do pewnych terenów. Do nich należą:
- Zbiorowiska osób. Nie wiadomo jednak od jakiego momentu grupa jest uznawana za zbiorowisko. Za granicą obowiązują różne definicje, które rozpoczynają się przy 12 osobach i sięgają do 1 tys. osób,
- Miejsca wypadków, katastrof, akcji służb i organizacji wypełniających zadania zabezpieczające,
- Autostrady i drogi krajowe, federalne drogi wodne i obiekty kolejowe.
- Obiekty przemysłowe,
- Zakłady penitencjarne/więzienia i izolacyjne ośrodki karno-wychowawcze,
- Ośrodki i oddziały Bundeswehry, jak i inne militarne ośrodki i organizacje,
- Ośrodki wytwarzania i dystrybucji energii (elektrownie, wiatraki, stacje transformatorowe itp.),
- Ośrodki, w których prowadzone są wymagające zgody działania czwartego stopnia rozporządzenia dotyczącego substancji biologicznych (Biostoffverordnung) (instytucje w Hamburgu, Berlinie, Marburgu i na wyspie Riems),
- Działki należące do organów konstytucyjnych władz państwowych i krajów związkowych, jak i wyższych i najwyższych urzędów krajowych i krajów związkowych,
- Dyplomatyczne i kosularne przedstawicielstwo dyplomatyczne (ambasada),
- Międzynarodowe organizacje w znaczeniu prawa międzynarodowego (UE, NATO itp.),
- Działki należące do policji i organów bezpieczeństwa,
- Szpitale,
- Rezerwaty przyrody.
Latanie dronem nie jest więc dozwolone wszędzie. Także wiele manewrów lotniczych jest zakazanych. Nawet na terenach wiejskich może obowiązywać wiele ograniczeń.
Wszystkie osoby kierujące dronem są zobowiązane do omijania statków powietrznych z załogą oraz balonów wolnych bez załogi.
Należy utrzymywać 1,5 km odstępu od granic lotnisk.
Właściciel drona jest także zobowiązany do zawarcia ubezpieczenia.
Loty poza polem widoczności i First-Person-View
O lotach poza polem widzenia mówi się, gdy osoba kierująca dronem nie jest w stanie zauważyć urządzenia gołym okiem, a kieruje nim na monitorze lub poprzez wideookulary.
Zasadniczo loty First-Person-View są dozwolone, jeśli dron nie wzniesie się wyżej niż na 30 m. Jeśli urządzenie waży więcej niż 250 gramów, na miejscu musi znajdować się dodatkowa osoba, która będzie obserwowała drona gołym okiem, by ostrzec kierującego przed możliwymi zagrożeniami. W takich warunkach prawo nie uznaje manewru jako lot poza zasięgiem wzroku. Właściciel drona może poprosić także w odpowiednim urzędzie lotnictwa o zgodę na lot poza zasięgiem wzroku. Ta może zostać przyznana tylko dla urządzeń lotniczych bez załogi o minimalnej masie 5 kg.
Obowiązek oznakowania
Multicoptery powinny zostać oznakowane danymi osoby kierującej urządzeniem, by w razie wypadku dało się odnaleźć winnego. Plakieta na dronie jest obowiązkowa od 250 gramów wagi. Na niej muszą znaleźć się takie informacje jak imię i nazwisko właściciela oraz adres zamieszkania. Warto także pozostawić numer telefonu. Ustawodawca ustalił także wymagania dla materiału plakiety. Musi ona być ognioodporna.
Kiedy wymagane jest prawo jazdy na drona?
Od masy 2 kg wymagane jest prawo jazdy na drona (niem. Kenntnisnachweis). Dla większości urządzeń znajdujących się więc na rynku, dokument ten nie jest wymagany. Dotyczy to szczególnie pilotów drogich dronów, jak DJI Inspire 2. Prawo jazdy jest wymagane także przy wnioskowaniu o zezwolenie wyjątkowe (niem. Ausnahmegenehmigung).
Jak otrzymać zgodę na lot?
Od 5 kg wymagana jest zgoda na każdorazowy lot urządzenia. Istnieje także wiele różnorodnych scenariuszy, które wymagają od właściciela otrzymania zgody odpowiedniego urzędu lotniczego. W tej sprawie najlepiej skontaktować się z urzędem i zapytać o aktualnie obowiązujące reguły.
Przy składaniu wniosku o zgodę, należy udowodnić, że latający trzyma się obowiązujących praw. Do tego należy przede wszystkim bezpieczeństwo w transporcie lotniczym, bezpieczeństwo publiczne oraz porządek, ochrona danych, ochrona środowiska oraz ochrona przed hałasem lotniczym. W pojedynczych przypadkach urząd może zażądać kolejnych dokumentów, jak zgodę właścicieli działki, ekspertyzy rzeczoznawcy czy innych ocen ekspertów.
Przyznanie zgody zobowiązuje latającego do przestrzegania obowiązujących praw (np. federalna ustawa o ochronie przyrody/Bundesnaturschutzgesetz, prawo ochrony przyrody/Naturschutzrecht itp.).
Brak obowiązku posiadania zezwolenia ma miejsce przy działaniach organów i organizacji wypełniających zadania zabezpieczające (Sicherheitsaufgaben?) (BOS) podczas wypadków, sytuacji kryzysowych czy katastrof. W takich sytuacjach nie obowiązują reguły utrzymania odstępu minimalnego. Dotyczy to także osób prywatnych działających na zlecenie i w obecności osoby należącej do BOS.
Nagrywanie foto i wideo
Ochrona danych i prawo osobiste (niem. Persönlichkeitsrecht)
Osoba latająca dronem zbiera dane, przez co jest zobowiązana do przestrzegania regulacji ochrony danych. Z prawa wynika, że szczególnie korzystanie z dronów z funkcją nagrywania w zurbanizowanych okolicach nie jest możliwe w zgodzie z prawem. Według ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO) oraz Federalnej Ustawy o ochronie danych (BDSG) prawo to nie obwiązuje, jeśli nagrywanie odbywa się w celach osobistych lub rodzinnych.
Jednak lot dronem z kamerą bardzo szybko może przekroczyć granicę prywatnego nagrywania. Szczególnie jeśli urządzenie lata w przestrzeni publicznej lub właściciel ma w planach opublikować lub szerzyć nagranie. Udostępnianie takich filmów w mediach społecznościowych jest niedozwolone. Należy więc uważać co jest nagrywane, ponieważ nagranie danych osobowych innych osób jak imienia i nazwiska, adresu, wyglądu danej osoby, numeru rejestracyjnego pojazdu itp. jest zakazane.
Kto chce mimo to opublikować film na Facebooku, musi przed nagraniem poinformować wszystkie osoby nagrane o swoich planach, podać swoje dane osobowe i plany co do nagrań oraz poprosić o zgodę.
Dronem nie należy latać nad obszarami, które nie są publicznie dostępne. Każdy ma bowiem prawo do osłony (Abschirmung?). To obowiązuje także na terenach przyrodniczych. Należy więc uważać, by nie zakłócić spokoju osób wypoczywających przykładowo nad jeziorem lub w parku.
Z drugiej strony osoba kierująca dronem ma prawo do rozwoju (Recht auf freie Entfaltung). Należy więc w każdorazowej sytuacji w zależności od warunków zadecydować o tym, czy można nagrywać. W razie wątpliwości warto zapytać osoby przebywające w otoczeniu o zgodę. W ten sposób można uniknąć nieprzyjemnych sytuacji.
Nawet jeśli w dronie nie jest zamontowana kamera, jeśli ktoś może mieć odczucie, że jest nagrywany, obowiązują wszystkie wyżej wymienione reguły.
Poza obowiązującymi prawami i zasadami, może dojść do sytuacji, w której osoby dotknięte same dbają o utrzymanie ich praw poprzez drastyczne środki. Pewien mężczyzna zestrzelił drona wiatrówką, ponieważ urządzenie latało na jego działką. Właściciel drona podał strzelającego do sądu, ponieważ zniszczone urządzenie było warte 1500 euro, lecz mężczyzna broniący własnej działki, miał rację, ponieważ nie pozwolił na złamanie jego praw i jego rodziny.
Niedozwolone jest także nagrywanie rozmów dronem. W Niemczech nagrywanie i publikowanie niepublicznych rozmów bez zgody uczestników jest karalne.
Jakie nagrania z powietrza można opublikować?
W prawie Kunsturhebergesetz określono, że osoba znajdująca się na nagraniach czy zdjęciach musi wyrazić zgodę przed ich rozpowszechnieniem. Zasadniczo warto zawsze poprosić o pisemną zgodę przed publikacją materiału.
Istnieją jednak wyjątki, w których zgoda nie jest wymagana. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku, gdy:
- Osoba nagrywana/fotografowana jest PERSON DER ZEITGESCHICHTE (?),
- Osoba nagrywana/fotografowana znajduje się na nagrywanym motywie lub krajobrazie/jest elementem nagrywanego motywu lub krajobrazu,
- Nagranie lub zdjęcie pochodzi z wydarzenia, w którym wzięły udział osoby znajdujące się na materiale,
- Nagranie lub zdjęcie służy einem höheren Interesse der Kunst (?).
Prawa autorskie a wolność panoramy
Poza krajobrazami częstym motywem nagrań z drona są także budynki. Te mogą znajdować się jednak pod ochroną praw autorskich. Wprawdzie każdy budynek może być bez zgody nagrywany, a zgoda właściciela na publikację materiału nie jest wymagana, lecz wolność panoramy nie istnieje w momencie, gdy techniczne pomoce umożliwiają uchwycenie innej perspektywy. Szczególnie wysokie statywy oraz drony nie zaliczają się do wolności panoramy, przez co osoba nagrywająca obiekty musi otrzymać zgodę wszystkich autorów budowli.
Te zasady latania dronem obowiązują w Niemczech:
- Zapoznaj się z dronem i przestrzegaj wskazówek podanych w instrukcji obsługi,
- Miej urządzenie na oku,
- Zawrzyj ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, które obejmuje także drony,
- Sprawdź, czy na miejscu lotu nie znajdują się przeszkody,
- Sprawdź pogodę (deszcz, wiatr) przed lotem,
- Unikaj statków powietrznych z załogą (najlepiej wyląduj),
- Utrzymuj bezpieczny odstęp od dróg publicznych i linii elektroenergetycznych,
- Przestrzegaj praw ochrony danych,
- Przy zautomatyzowanych manewrach lotniczych musisz być w stanie w każdym momencie odzyskać kontrolę.
W Niemczech zakazane jest:
- Latanie dronem na wysokości większej niż 100 m,
- Latanie w pobliżu lotnisk bez indywidualnego zezwolenia,
- Latanie nad zbiegowiskami, obiektami militarnymi, zakładami penitencjarnymi, miejscami wypadków, szpitalami i elektrowniami,
- Latanie bez bezpośredniego widoku,
- Latanie nocą (możliwe jest jednak otrzymanie specjalnej zgody w niektórych krajach związkowych),
- Naruszenie praw autorskich,
- Latanie bez zgody właścicieli działki,
- Manewry lotnicze pod wpływem alkoholu lub narkotyków,
- nNagrania osób bez ich zgody.
Wymagane zgody:
- Zgoda na lot (Aufstiegsgenehmigung) uzyskana w odpowiednim urzędzie lotniczym, jeśli użycie urządzenia przekracza granice ustalone w ustawie Dronen-Verordnung,
- Zgoda autorów, jeśli ich dzieło jest fotografowane/nagrywane,
- Zgoda właściciela działki,
- Zgoda nagrywanych osób, jesli nie należą do wyżej wymienionych wyjątków.