Czym konkretnie jest sezonowy dodatek za skrócony czas pracy? W okresach złej pogody nieunikniony jest mniejszy nakład lub brak pracy i sezonowe przestoje. Aby pracodawcy nie musieli w tym czasie zwalniać swoich pracowników, a ci mogli dalej pozostać w firmie, w Niemczech wypłacany jest tzw. sezonowy zasiłek za skrócony czas pracy – Saison-Kurzarbeitergeld.

Sezonowy zasiłek za skrócony czas pracy został stworzony jako specjalny przepis dotyczący zasiłku za skrócony czas pracy (niem. Kurzarbeitergeld) i zastąpił zimowy system dofinansowania dla branży budowlanej (niem. Winterbauförderung) od czasów wyjątkowo złych warunków pogodowych uniemożliwiających pracę w latach 2006/2007.

Komu przysługuje KUG w Niemczech?

Zasadniczo tylko firmy z branży budowlanej, które zatrudniają co najmniej jednego pracownika, mogą otrzymać sezonowy dodatek z tytułu skróconego czasu pracy. Firma z branży budowlanej to firma, która przede wszystkim świadczy usługi budowlane na rynku budowlanym. Zalicza się do niej:

• główna branża budowlana,
• monterzy rusztowań,
• dekarstwo,
• ogrodnictwo i architektura krajobrazu.

Można ubiegać się o dodatek sezonowy tylko dla pracowników podlegających składkom na ubezpieczenie społeczne, którzy nie zostali zwolnieni i z którymi nie zawarto umowy o rozwiązaniu stosunku pracy.

Okres złej pogody, czyli Schlechtwetterzeit – kogo obejmuje?

Od 2016 r. zasadniczo zniesiono obowiązek zgłaszania przestoju w pracy. Choć wcześniej było to przeznaczone tylko dla firm, które wnioskowały o Saison-KUG w przypadku przestojów związanych z pogodą, obecnie dotyczy to również sytuacji, gdy przestój ma inne przyczyny – np. brak zleceń czy inne czynniki gospodarcze. Zgodnie z Kodeksem społecznym (niem. Sozialgesetzbuch) okres złej pogody rozpoczyna się 1 grudnia i kończy 31 marca. Obowiązuje on jednolicie wszystkie firmy z branży budowlanej, czyli główną branżę budowlaną (niem. Bauhauptgewerbe), firmy z branży dekarskiej, ogrodniczej, małej architektury i budowy boisk sportowych, a od 2021 r. także z branży rusztowań. Pierwotnie okres złej pogody na budowę rusztowań rozpoczynał się już 1 listopada.

Powód wstrzymania pracy

Można ubiegać się o sezonowy dodatek z tytułu skróconego czasu pracy tylko wtedy, gdy utrata godzin pracy jest tymczasowa i nieunikniona. Nieuniknione oznacza, że trzeba wprowadzić Kurzarbeit ze względów ekonomicznych, z powodu warunków pogodowych lub w wyniku nieuniknionego zdarzenia.

Pracodawca musi najpierw sprawdzić, czy jego pracownicy mogą podjąć inną pracę w firmie. W celu uniknięcia pracy w skróconym wymiarze czasu pracy należy również wykorzystać dni urlopowe i godziny z konta czasowego. 

Na jakie świadczenia można liczyć podczas złej pogody?

Świadczenia urzędu pracy obejmują dodatkowy zasiłek zimowy (niem. Mehraufwand Wintergeld), dopłatę do zasiłku zimowego (niem. Zuschuss-Wintergeld), sezonowy dodatek za pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy (niem. Saison-Kurzarbeitergeld) oraz zwrot składek na ubezpieczenie społeczne. Pracownicy otrzymują przeznaczone dla nich świadczenia od swojego pracodawcy. Pracodawcy mają obowiązek wystąpić o świadczenia do urzędu pracy w terminie trzech miesięcy. Tam też dostępne są odpowiednie formularze. To, który urząd pracy jest właściwy, zależy od siedziby firmy.

Wysokość sezonowego Kurzarbeitergeld

Czynnikiem decydującym o wysokości sezonowego dodatku z tytułu Kurzarbeit jest wysokość utraconego wynagrodzenia netto z powodu pracy w niepełnym wymiarze godzin. Dokładną kwotę należy obliczyć samodzielnie. Zasadniczo jednak  pracownicy bez dzieci w gospodarstwie domowym otrzymują 60% utraconego wynagrodzenia netto. Pracownicy z co najmniej jednym dzieckiem w gospodarstwie domowym otrzymują 67% utraconego wynagrodzenia netto.

Czy sezonowy zasiłek za skrócony czas pracy jest zwolniony z podatku i ubezpieczenia społecznego?

Powyższe świadczenia są zwolnione zarówno z podatku, jak i składek na ubezpieczenie społeczne, zatem wypłacane są w kwocie netto. Pracodawcom zostanie zwrócona pełna składka na ubezpieczenie społeczne, którą ponoszą wyłącznie na rzecz osób pobierających świadczenia z tytułu pracy sezonowej w niepełnym wymiarze czasu pracy. Oznacza to, że sezonowa praca w skróconym wymiarze godzin jest niemal neutralna kosztowo.

Jak ubiegać się o Saison-KUG?

Zasadniczo pracodawca wypłaca pracownikom sezonowy dodatek z tytułu skróconego czasu pracy z góry. Następnie musi złożyć wniosek o Saison-KUG do urzędu pracy (Agentur für Arbeit).

Wniosek należy złożyć za każdy miesiąc skróconego czasu pracy. Można to uczynić z mocą wsteczną za maksymalnie 3 miesiące. Przykład: Najpóźniej w czerwcu należy wnioskować o sezonowy dodatek z tytułu skróconego czasu pracy za pracę utraconą w marcu. Agencja pracy sprawdzi dokumenty i przekaże sezonowy dodatek z tytułu skróconego czasu pracy. 

Dowody i dokumentacja

Pracodawca musi być w stanie udowodnić wszystkie dane. Powinien w tym celu prowadzić ewidencję czasu pracy dla każdego miesiąca i dokumentować przepracowane godziny, stracony czas i nieobecności swoich pracowników. Musi także być w stanie udowodnić, które kwoty zostały rozliczone i że wypłacił swoim pracownikom sezonowy dodatek za skrócony czas pracy i/lub dodatkowe świadczenia. Po zakończeniu okresu złej pogody agencja pracy przeprowadzi ostateczną kontrolę wszystkich informacji.