Aby oświecić klienta i uprościć niektóre dyskusje na temat kosztów, niektóre firmy handlowe mają gotowe przykładowe kalkulacje pokazujące, jakie elementy składają się na godzinę pracy rzemieślnika. Jednak nie tylko koszty pracy są kwestionowane i omawiane. Pojawiają się również pytania o koszty materiałów, a przede wszystkim o tzw. kalkulacje mieszane.
Co to dokładnie oznacza? Kto kalkuluje w ten sposób i kto na tym korzysta? Kalkulacja usług własnych rzemieślników nie jest taka łatwa, ponieważ są to ciągle zmieniające się pozycje. Zmieniają się ceny, podatki i płace.
Każdy, kto przygotowuje wycenę, może zatem zazwyczaj zobowiązać się do niej tylko na pewien okres czasu. Z kolei istnieją różne modele kalkulacji kosztów – albo bardzo szczegółowe w odniesieniu do poszczególnych pozycji, takich jak wynagrodzenia, materiały i tzw. koszty ogólne, albo całkowicie ryczałtowe, albo tzw. kalkulacja mieszana.
Kosztorys mieszany oferuje opcje projektowania
Kalkulacja mieszana jest szeroko stosowana w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji, niezależnie od branży i wielkości firmy. Wynika to z faktu, że oferuje ona firmom pewne opcje organizacyjne. W tym miejscu do gry wkraczają wspomniane wcześniej „koszty ogólne”.
Operacyjne koszty ogólne odnoszą się do wydatków firmy na: wynagrodzenia personelu biurowego, koszty lokalowe, ogrzewanie, energię elektryczną, wodę, gaz, podatki firmowe, koszty pojazdów, konserwację budynków i maszyn, ubezpieczenie firmy, reklamę, koszty podróży, a także odsetki od pożyczek. Część tych kosztów musi być uwzględniona w każdym zamówieniu. Są one również częścią kalkulacji godziny pracy rzemieślnika. Daje to rzemieślnikom pole manewru, jeśli chcą przedstawić swoim klientom podział kosztów pomimo mieszanej kalkulacji.
Robiąc to, firma rzemieślnicza musi również wziąć pod uwagę, że klient musi mieć możliwość porównania. Zazwyczaj proszą oni o kilka ofert, a następnie potrzebują punktów odniesienia, które mogą znaleźć w kilku kosztorysach.
Jak rzemieślnicy mogą obniżyć swoje stawki godzinowe?
Wielu klientów – głównie prywatnych – jest wrażliwych na ceny, jeśli chodzi o stawki godzinowe, ponieważ mogą je po prostu porównać. Wielu rzemieślników przeszło w związku z tym na bardziej umiarkowane stawki godzinowe, a narzut na materiały ustalili na nieco wyższym poziomie. Kalkulacja mieszana polega w praktyce na tym, że rzemieślnik rozdziela swoje koszty i marże zysku w różny sposób między robociznę i materiały.
Konkretnie oznacza to, że z jednej strony uwzględnia on narzut na oba te elementy w celu osiągnięcia zysku i pokrycia kosztów ogólnych. Z drugiej strony może on również inaczej wyważyć narzut w ujęciu procentowym, tak aby klient znalazł podobny przedział cenowy do konkurencji, patrząc na stawkę godzinową.
Kalkulacja mieszana: co dotyczy zamówień publicznych?
Ale czy w ogóle dozwolone jest tworzenie tak elastycznej kalkulacji mieszanej? Jest ona powszechnie stosowana wobec klientów prywatnych, ale nie jest dozwolona w przetargach publicznych. Ceny poszczególnych pozycji w przetargu nie mogą być celowo wyższe lub niższe od kalkulacji wewnętrznej.
Czy rzemieślnicy mogą pobierać dodatkowe opłaty za materiały?
Pozostaje jeszcze kwestia tego, czy i ile rzemieślnicy mogą lub powinni zarabiać na kosztach materiałów. W końcu nie są oni ani producentami, ani detalistami. Marża na materiałach ma sens biznesowy i jest uzasadniona. Rzemieślnik musi wybrać materiał od swojego dostawcy, zamówić go, ewentualnie przechować, a następnie przetransportować do klienta. Dlatego też zdecydowanie zaleca się odpowiednią dopłatę za te usługi. To, czy ta dopłata wyniesie 10%, 20% czy nawet 30%, zależy od produktu, ogólnej usługi i metody obliczania. I jeszcze jedna wskazówka dotycząca mieszanej kalkulacji kosztów: koszty robocizny z faktur rzemieślników (usługi związane z gospodarstwem domowym, § 35 EstG) można odliczyć od podatku. Kolejną sprawą jest fakt, że większość klientów rzemieślników chce również zobaczyć konkretne i oddzielne wyszczególnione punkty na fakturze. Nie ma jednak takiego wymogu prawnego, który zmuszałby rzemieślnika do sporządzenia szczegółowego rachunku. Niemniej jednak możliwość odliczenia podatku od usług rzemieślniczych jest również „argumentem sprzedażowym”, który firmy powinny wykorzystywać. Wystarczy, że na fakturze koszty pracy zostaną wykazane ryczałtowo, zgodnie z § 35 EstG.
