Dobra wiadomość jest przede wszystkim taka, że od czasu rankingu w 2019 r. kantony poczyniły postępy. Mimo to żaden z nich nie dąży do osiągnięcia celu 1,5°C. Ekspert WWF ds. energii, Leandro De Angelis, uważa, że „rating częściowo ujawnia wyraźne różnice między kantonami, pokazując tym samym dużą swobodę działania na poziomie kantonów”.
Bez kantonów nie da rady
Kantony odgrywają kluczową rolę w ochronie klimatu. Zwłaszcza w sektorze budowlanym, który odpowiada za 40 procent zużycia energii w Szwajcarii i prawie jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych. Do tego dochodzi ogromny potencjał w zakresie rozwoju energii słonecznej i infrastruktury ładowania samochodów elektrycznych. Bez kantonów Szwajcaria nie jest w stanie osiągnąć swoich celów klimatycznych i energetycznych.
Mogą one ustanawiać przepisy dotyczące efektywności energetycznej i wykorzystania energii odnawialnej, zapewniać zachęty finansowe oraz zwiększać świadomość i doradzać właścicielom domów.
Najbardziej przyjazny dla klimatu kanton
WWF zleciła ocenę kantonów w 2024 r. firmie konsultingowej EBP. W ogólnej ocenie kantonów uwzględniono jedynie cele i środki wdrożone w różnych obszarach polityki. Rzeczywisty wpływ, na przykład w zakresie redukcji emisji, nie został wzięty pod uwagę.
Przeanalizowano cele, działania i rzeczywisty wpływ w pięciu obszarach działania: efektywność energetyczna, odnawialne ciepło, odnawialna energia elektryczna, elektromobilność oraz wzorcowa rola administracji kantonalnej. Oceniono również stopień, w jakim kantony są na drodze do zerowej emisji. Powinny one osiągnąć ten stan najpóźniej do 2037 r., tak aby Szwajcaria jako całość mogła zrealizować swoje cele klimatyczne wyznaczone przez jej obywateli.
I tak na samej górze rankingu znajduje się Bazylea-Miasto, tuż za nią kantony Neuchatel i Uri. Za podium znalazły się Lucerna, Turgowia, Zurych, Wallis, Berno, Jura i Schwyz.
Efektywność budynków i ciepło odnawialne
W obu kategoriach zdecydowanym liderem także jest miasto Bazylea. Na drugim miejscu znajduje się Zurych, a na trzecim kanton Szafuza. Kolejne miejsca zajmują odpowiednio kantony: Wallis, Berno, Neuchatel, Lucerna, Turgowia, Bazylea i Glarus.
Natomiast Genewa wprowadziła obowiązek remontu: nieefektywne budynki o zużyciu ciepła powyżej określonej wartości wymagają remontu i zmniejszenia zużycia ciepła. Wartość jest okresowo zwiększona.
Energia odnawialna
Uri i Wallis są pierwszymi kantonami, które wprowadziły wymogi dotyczące własnej produkcji energii elektrycznej w przypadku renowacji dachów. Jeśli dach budynku jest remontowany, musi być wyposażony w system fotowoltaiczny lub solarny.
Najodważniej na energię odnawialną stawiają kantony Lucerna, Jura i Turgowia. Tuż za podium znalazły się Neuchatel, Wallis, Uri, Appenzell Ausserrhoden, Obwalden, Fryburg i Szafuza.
Elektromobilność
Neuenburg wprowadził obowiązek wyposażenia 40 procent parkingów w nowe budynki w stację ładowania. Inne kraje poszły jednak znacznie dalej. We Francji odsetek ten wynosi 75%, a we Włoszech 100 procent w przypadku budynków niemieszkalnych.
Liderem elektromobilności znów jest Bazylea-Miasto, a za nim Szafuza i Genewa. Kolejno uplasowały się Zurych, Turgowia, Sankt Gallen, Neuchatel, Lucerna, Obwalden i Uri.
Źródło: watson
