Zasadniczo norma to pewnego rodzaju zalecenie i jej stosowanie jest dobrowolne. Z powodu istotnej roli norm w zakresie właściwego współdziałania rozwiązań technicznych oraz biznesowych zalecana jest ich możliwie jak najszersza akceptacja i stosowanie. Istnieją też normy, których nie można postrzegać wyłącznie w kategorii zaleceń. Należy się ich absolutnie trzymać, ponieważ ustawodawca bądź odnośne władze wiążąco wskazują na nie w swoich ustawach i rozporządzeniach. Chodzi tu przede wszystkim o normy dotyczące takich kwestii jak np. bezpieczeństwo, zdrowie czy ochrona środowiska.
Jak powstaje norma
Najczęściej normy automatycznie powiązywane są z określeniem „DIN”, a ich nazewnictwo i zastosowanie odnosi się do treści, jakie zostały wypracowane w Niemieckim Instytucie Normalizacyjnym (niem. Deutsches Institut für Normung – skrót DIN).
Instytut ten jest zarejestrowanym stowarzyszeniem z siedzibą w Berlinie. Można go postrzegać jako organ samorządowy gospodarki. DIN został założony w 1917 roku i reprezentuje niemieckie interesy w europejskich i światowych organizacjach normalizacyjnych. Normy DIN opracowywane są przez prawie 70 komisji normalizacyjnych w około 3600 komisjach roboczych. Właściwa komisja DIN reprezentuje niemieckie interesy również w ponadnarodowych organizacjach normalizacyjnych ISO/EIC oraz CEN/CENELEC. Wszystko zaczyna się od wniosku normalizacyjnego, który może zostać złożony przez każdego. Jest on omawiany i analizowany we właściwym gremium, a następnie zatwierdzany bądź odrzucany.
Weryfikacja co pięć lat
Każda norma podlega weryfikacji najpóźniej po upływie pięciu lat. Jeśli nie nasuwają się żadne zmiany, zostaje ona zachowana w niezmienionej formie aż do następnej kontroli za kolejne pięć lat. Dzięki takiemu postępowaniu w użyciu mają pozostawać jedynie aktualne i istotne normy. Jeśli okaże się, że norma musi zostać dostosowana do nowych realiów (np. do aktualnych rozwiązań technicznych), jest ona odpowiednio zmieniana. Może to mieć miejsce przykładowo wtedy, gdy w ciągu ostatnich lat pojawiły się istotne zmiany w danym postępowaniu. W niektórych przypadkach norma może zostać też całkowicie wycofana.
Jakie są rodzaje norm?
Oznaczenie normy DIN dostarcza nam informacji o jej pochodzeniu oraz regionie zastosowania (Niemcy, Europa, cały świat):
- DIN (plus numer bieżący/porządkowy, np. DIN 4701)
Norma DIN, która ma przede wszystkim lub wyłącznie krajowe znaczenie lub też jest pierwszym etapem w procesie publikacji międzynarodowego dokumentu. Numer bieżący ma tutaj znaczenie klasyfikacyjne.
- DIN EN (plus numer bieżący, np. DIN EN 71)
Europejskie normy (EN) są normami DIN. Chodzi tutaj o niemiecką wersję europejskiej normy, która w niezmienionej formie została przejęta przez wszystkich członków europejskich organizacji normalizacyjnych, tj. przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN), Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (CENELEC) oraz Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI).
- DIN EN ISO (plus numer bieżący, np. DIN EN ISO 306)
Niemiecka wersja normy europejskiej, która jest identyczna z normą międzynarodową i została przejęta przez wszystkich członków europejskich organizacji normalizacyjnych CEN/CENELEC/ETSI w niezmienionej formie.
- DIN ISO (plus numer bieżący, np. DIN ISO 720)
Chodzi tutaj o normę ISO, która w niezmienionej wersji została przejęta jako norma krajowa.
Z czego składa się oznaczenie normy
Normy oznaczane są w jednakowy sposób zgodnie z jasno ustalonymi zasadami. Reguły te są opisane w najmniejszych szczegółach w normie DIN 820.
Przykładowo wiersz nagłówkowy normy DIN 1301 część I z października 2010 o tytule „Jednostki – nazwy jednostek, symbole jednostek” wygląda następująco:
DIN 1301-1:2010-10
– niemiecka norma: grudzień 1993
– jednostki: DIN
– nazwy jednostek, symbole jednostek: 1301
Powszechnie znane normy
DIN EN ISO 9001
Nie sposób wyobrazić sobie gospodarki bez tej uznawanej na całym świecie normy. Dobrze funkcjonujący system zarządzania jakością buduje zaufanie klienta do umiejętności organizacji, zwiększa jego zadowolenie, przyczynia się do transparentności procesów oraz ogólnie poprawia wyniki i zdolności danej organizacji.
DIN EN ISO 216
Nawet jeśli nie mówi ci nic powyższe oznaczenie, z pewnością znasz treść tej normy. To dzięki niej na całym świecie istnieją uniwersalne, jednakowe formaty papieru, jak np. najsłynniejszy z nich – A4. Wcześniej określany był on jako DIN A4 i stanowił jednocześnie jedną z najstarszych i najbardziej znanych treści norm.
DIN EN 124
Spotkałeś się już gdzieś z tym oznaczeniem? Może się okazać, że często po nim chodzisz! Jest to bowiem europejska norma dotycząca przykryć i nasadek znajdujących się na ciągach komunikacyjnych (mówiąc prościej – chodzi o pokrywy studzienek kanalizacyjnych). Dzięki temu możesz śmiało zaparkować na nich swój pojazd, nie martwiąc się o to, że pokrywa tego nie wytrzyma.
DIN 5008
Udana komunikacja w biurze i biznesie wymaga obecnie jednolitych reguł w zakresie tworzenia, formatowania i edytowania tekstów. Znajdują się one właśnie w normie DIN 5008, bazującej na sprawdzonych praktycznych doświadczeniach oraz rozwiązaniach racjonalizacyjnych.
DIN 13157
Ta norma dba o to, by być właściwie wyposażonym w razie wypadku. Dokładnie określa ona wymagania dotyczące podręcznej apteczki (jako pojemnika) i jej konkretnej zawartości. Szczegółowe wymagania dotyczące środków pierwszej pomocy, typu nożyce, bandaże czy medyczne rękawice jednorazowe, regulowane są już jednak przez odrębne normy.
