Pisaliśmy już o państwowych ubezpieczeniach zdrowotnych dla pracowników w Niemczech, jak również o prywatnych ubezpieczeniach dla właścicieli firm. W dzisiejszym artykule opiszemy, w jakich sytuacjach pracownicy mogą „przejść” z ubezpieczenia państwowego do ubezpieczenia w prywatnej kasie chorych.

Kwestia zwolnienia z ubezpieczenia zdrowotnego pracowników, którzy przekroczyli limit rocznego wynagrodzenia, ciągle prowadzi do niejasności. Z tego powodu niemieckie Stowarzyszenie Państwowych Kas Chorych (GKV-Spitzenverband) opublikowało najważniejsze wskazówki obejmujące tę tematykę. W wydanym przez stowarzyszenie poradniku opisane zostały warunki zwolnienia z ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku przekroczenia limitu rocznego wynagrodzenia oraz konsekwencje związane z przekroczeniem lub nieosiągnięciem tego limitu. W 2017 roku limit wynagrodzenia za pracę został ustalony na poziomie 57 600 euro. Osoby zarabiające więcej zwolnione są więc z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Przyczyną jest fakt, że potrzeba ochrony i związany z tym obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego nie są przewidziane w przypadku tej grupy osób. Regularne wynagrodzenie za pracę i wyliczona na jego podstawie prognozowana wartość roczna porównywane są z ustalonym rocznym limitem.

Ustalenie wysokości regularnego wynagrodzenia za pracę

Podstawę wyliczenia stanowią wszelkie przychody z tytułu zatrudnienia, będące wynagrodzeniem za pracę z perspektywy ubezpieczeń społecznych i z wystarczającą pewnością wypłacane przynajmniej raz w roku. Zaliczają się do nich także regularnie wypłacane świadczenia jednorazowe, jak np. dodatek urlopowy czy gratyfikacja bożonarodzeniowa. Jeżeli pracownik rezygnuje z dodatków specjalnych/premii, ma to znaczenie podczas wyliczania regularnego rocznego wynagrodzenia tyko wtedy, jeśli rezygnacja ta odnosi się również do przyszłych roszczeń. Nie są uwzględniane jednorazowe przychody osiągane w trakcie „nieaktywnego” stosunku zatrudnienia, jak na przykład w czasie urlopu wychowawczego. Nie są brane pod uwagę również zmienne składniki wynagrodzenia, chyba że pracownik ma zagwarantowany minimalny przychód. To samo dotyczy też na przykład jednorazowych premii uzależnionych od osiąganych wyników. Wynagrodzenia osiągane z tytułu kilku stosunków zatrudnienia podlegają natomiast zsumowaniu. Nie uwzględnia się jednak przychodów z pierwszego zatrudnienia w niewielkim wymiarze czasu pracy.

Prognozowany dochód roczny

Przewidywany dochód ustalany jest zawsze w oparciu o aktualną sytuację. Dotyczy to również umów o pracę na czas określony. Przewidywana podwyżka nie podlega uwzględnieniu, dopóki rzeczywiście nie będzie miała miejsca. Dopiero wtedy można będzie dokonać nowego wyliczenia prognozowanego dochodu rocznego. Zmienne wynagrodzenia za pracę wymagają oszacowania przewidywanego dochodu rocznego, co do osiągnięcia którego można mieć wystarczającą pewność. Jeśli prognoza okaże się nietrafna, pozostaje ona miarodajna dla przeszłości. W odniesieniu do przyszłości możliwe jest jednak dokonanie nowej oceny sytuacji.

Kiedy rozpoczyna się zwolnienie z ubezpieczenia zdrowotnego?

Jeśli od początku zatrudnienia prognozowane roczne wynagrodzenie przekracza ustalony limit, już wtedy mamy do czynienia ze zwolnieniem z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Jeśli jednak limit zostanie przekroczony dopiero w trakcie roku kalendarzowego – na przykład w związku z podwyżką płac, zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego obowiązywać będzie dopiero od kolejnego roku. O ile oczywiście przekroczony zostanie aktualny dla nowego roku limit. Również w przypadku zmiany statusu, gdy na przykład osoba ucząca się zawodu stanie się pełnoprawnym pracownikiem i u tego samego pracodawcy osiągnie dochód przekraczający roczny limit, zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia nastąpi najwcześniej z początkiem kolejnego roku. Wyjątek stanowi jedynie sytuacja, w której osoba nie była związana z daną firmą objętym obowiązkiem ubezpieczeniowym stosunkiem zatrudnienia, na przykład jako pracujący student.

Ustanie zwolnienia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego

Zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia kończy się natychmiast w momencie widocznego nieosiągania limitu wynagrodzenia, nawet jeśli jest to sytuacja tylko przejściowa.