Jeśli w czasie zagranicznych targów w innym kraju członkowskim Unii Europejskiej przedsiębiorca dokona zawarcia umowy, z perspektywy podatku VAT istotne jest, czy podczas targów doszło jedynie do podpisania umowy, a dostawa przedmiotu umowy lub wykonanie usługi nastąpiły w późniejszym terminie, czy też w czasie targów miała miejsce również realizacja umowy, a więc na przykład przekazanie zakupionego towaru.
Sprzedaż towarów bezpośrednio na targach
Jeśli towary są sprzedawane i przekazywane nabywcy bezpośrednio na targach, jest to transakcja podlegająca opodatkowaniu w danym kraju członkowskim. Oznacza to, że należy naliczyć i odprowadzić zagraniczny podatek VAT. Obrót z tego tytułu nie podlega wówczas opodatkowaniu na terenie Niemiec. Jeżeli przedsiębiorca nie ma miejsca zamieszkania, zwykłego pobytu czy też siedziby firmy na terenie danego państwa członkowskiego UE i dokonuje tam transakcji, w których nie dochodzi do przeniesienia obowiązku podatkowego na klienta (jak np. w przypadku dostaw krajowych), zasadniczo musi on zarejestrować się we właściwym zagranicznym urzędzie skarbowym lub ustanowić przedstawiciela podatkowego, a następnie składać tam miesięczne/kwartalne i roczne deklaracje VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy towary sprzedawane są osobom fizycznym, czy też przedsiębiorstwom. Decydujący jest fakt, iż w momencie transportowania towarów z Niemiec do innych krajów członkowskich UE przedsiębiorca nie wie jeszcze, czy w ogóle uda mu się sprzedać towar na targach. Nie ma jeszcze odbiorcy, nie istnieje też żadna umowa dostawy czy transportu towarów. Z tego względu nie mamy tu do czynienia ze zwolnioną z podatku dostawą wewnątrzwspólnotową (ma ona miejsce wyłącznie wtedy, gdy odbiorca jest już zdefiniowany w chwili dostawy z Niemiec), lecz z dostawą krajową.
Zawarcie umowy na targach
W tym miejscu należy wyróżnić przypadek, w którym na targach dochodzi jedynie do zawarcia umowy, a samo zlecenie (wykonanie usługi / dostawa towaru) realizowane jest już w późniejszym terminie.
- Późniejsza dostawa towaru do przedsiębiorcy w innym kraju członkowskim
Jeśli efektem zawartej na targach umowy jest dostawa towaru do przedsiębiorcy w innym kraju członkowskim UE, mamy wprawdzie do czynienia z transakcją podlegająca opodatkowaniu, jednak jako dostawa wewnątrzwspólnotowa jest ona zwolniona z VAT. W odróżnieniu od opisanych wcześniej okoliczności, odbiorca towaru znany jest już w momencie rozpoczęcia dostawy towaru do miejsca przeznaczenia.
- Późniejsza dostawa towaru do osoby fizycznej w innym kraju członkowskim UE
Jeżeli towar jest dostarczany do osoby fizycznej w innym państwie członkowskim UE, transakcja ta podlega opodatkowaniu w Niemczech. Jest to bezpośrednio związane z zasadą, iż państwem realizacji dostawy jest to, w którym rozpoczęła się wysyłka lub transport, a więc w tym przypadku Niemcy. Należy zatem naliczyć i odprowadzić niemiecki podatek VAT.
- Świadczenie usług
Jeśli dany przypadek nie jest dostawą (a więc nabyciem prawa do dysponowania przedmiotem dostawy) w rozumieniu ustawy o podatku VAT, mamy do czynienia ze świadczeniem usług. Obrót podlega wówczas opodatkowaniu VAT na niemieckich zasadach, jeżeli miejsce świadczenia usługi znajduje się na terenie Niemiec.
a) Świadczenie usług osobom fizycznym
Jeśli usługa jest świadczona osobie fizycznej, za miejsce jej realizacji zasadniczo uznaje się lokalizację, w której przedsiębiorca prowadzi swoją działalność, a więc Niemcy. Istnieją jednak liczne wyjątki od tej zasady, w związku z czym w przypadku wielu rodzajów usług istotne jest miejsce, w którym są one faktycznie świadczone. Gdy na przykład wykonywane są prace na rzeczach ruchomych bezpośrednio u klienta w innym państwie członkowskim, podatek VAT musi zostać naliczony i odprowadzony właśnie tam. Z tego powodu niemiecki przedsiębiorca musi zarejestrować się za granicą jako podatnik VAT lub ustanowić przedstawiciela podatkowego, a następnie składać miesięczne/kwartalne i roczne deklaracje VAT w danym kraju UE.
b) Świadczenie usług przedsiębiorcom
Jeśli usługa jest świadczona na rzecz przedsiębiorcy, miejscem jej realizacji jest z reguły lokalizacja, w której odbiorca usługi prowadzi swoją działalność. W przypadku klientów z innych państw UE będzie to więc zawsze dany kraj członkowski. Jednakże również w tym przypadku istnieją pewne wyjątki od ogólnej zasady.
