Przede wszystkim nie możesz tolerować znieważania i niestosownego zachowania w swoim przedsiębiorstwie – obojętnie, czy takie zachowanie skierowane jest przeciwko tobie, innym współpracownikom czy – o zgrozo! – przeciwko twoim klientom. Nawet jeżeli dwaj twoi pracownicy obrażają się nawzajem, a żaden nie pozostaje drugiemu dłużny, nie powinieneś kwitować tego machnięciem ręki. Zareaguj, nim dojdzie do kłótni, przeprowadź rozmowę z delikwentem, w której wyjaśnisz czarno na białym, że nie będziesz tolerować takiego zachowania w swoim przedsiębiorstwie. Spróbuj rozwiązać konflikt, który leży u podstaw wynikłej sprzeczki – tylko uważaj, by nie brać w obronę jednej ze stron konfliktu. Jeżeli te kroki nie pomogą – musisz pomyśleć o następnych.

Znieważenie jest wystarczającym powodem, by wystawić upomnienie lub nawet zwolnić pracownika

Kiedy twój pracownik kogoś znieważy, możesz wziąć pod uwagę wystawienie upomnienia albo nawet zwolnienie. Oczywiście twój współpracownik ma prawo do wyrażania krytyki, nawet jeżeli w twoich uszach brzmi ona dość ostro. Nie musisz jednak znosić bezpodstawnej krytyki, która – dla przykładu – przyczynia się do zachwiania pozycji przełożonego pracownika lub bezpośrednio twojej. W wyjątkowo trudnych przypadkach możesz uciec się nawet do zwolnienia w trybie natychmiastowym – nieważne, czy twój pracownik obraził ciebie, swojego pracodawcę, swojego przełożonego czy kolegę. Jeżeli jednak znieważył zleceniodawcę, możesz go zwolnić tylko w przypadku, gdy miał świadomość, że ma do czynienia z klientem.

Wyjątek – zniewagi w rozmowach poufnych się nie liczą

Za niektóre zniewagi nie możesz pociągnąć pracownika do odpowiedzialności. Nie ma mowy o zwolnieniu, jeżeli twój pracownik obraził cię w poufnej rozmowie z osobą spoza przedsiębiorstwa. To samo w przypadku obgadywania ciebie podczas rozmowy telefonicznej z kolegą. Zniewagi twojego pracownika są chronione przez podstawowe prawo obywatelskie o wolności słowa. Musimy założyć, że twój pracownik może liczyć na dyskrecję swojego rozmówcy. Upomnienie lub zwolnienie jest uzasadnione tylko w przypadku publicznego znieważenia, którego pracownik dopuścił się nawet po godzinach pracy – np. poprzez opublikowanie ogłoszenia, roznoszenie ulotek lub zamieszczenie zniewagi w internecie.

Zwolnienie w trybie natychmiastowym

Zwolnienie w trybie natychmiastowym jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy nie jesteś w stanie kontynuować współpracy. Jeśli możesz wykluczyć ewentualne zawirowania w twoim przedsiębiorstwie za pomocą łagodniejszych środków, musisz zacząć właśnie od nich. Należą do nich np.: upomnienie, przeniesienie współpracownika, zwolnienie z zachowaniem okresu wypowiedzenia zamiast zwolnienia w trybie natychmiastowym. Zwolnienie z powodu znieważenia i/lub złego postępowania – bez uprzedniego upomnienia jest możliwe tylko wtedy, gdy:

• po wystawieniu upomnienia nie można liczyć na poprawę sytuacji,
• dalsze zatrudnienie pracownika w zaistniałej sytuacji jest dla ciebie z przyczyn oczywistych niemożliwe.

Zwolnienie w trybie natychmiastowym zakłada podanie tzw. ważnego powodu zwolnienia. Dotyczy to również drobnego przedsiębiorstwa, w którym ustawa o ochronie pracowników przed nieuzasadnionym wypowiedzeniem umowy o pracę nie znajduje zastosowania. Takim powodem może być właśnie znieważenie pracodawcy, przełożonego, kolegi lub klienta, a w szczególności, gdy zniewaga:

• w znacznym stopniu wpływa negatywnie na atmosferę pracy,
• podważa autorytet przełożonego,
• jest wyjątkowo krzywdząca lub
• zostaje wygłoszona z premedytacją.

Kolejnym warunkiem zwolnienia w trybie natychmiastowym jest niemożność wznowienia stosunku pracy z powodu znieważenia – nawet do końca okresu wypowiedzenia.

Kiedy zniewaga sprawia, że współpraca staje się niemożliwa

Istnieją powody, które przemawiają za lub przeciw dalszej możliwości zatrudnienia.

Przykładowo należą do nich:

• napomnienie ustne lub upomnienie z powodu wcześniejszego znieważenia;
• ogólny sposób wzajemnego traktowania się w przedsiębiorstwie (w przypadku raczej opryskliwego traktowania się na co dzień, zniewaga wydaje się czymś „normalnym”);
• przeprosiny współpracownika;
• powód znieważenia (ewentualnie złe wcześniejsze zachowanie znieważonego itp.);
• długa (bezproblemowa) przynależność do przedsiębiorstwa.

Trudno ocenić, jakie szanse przed sądem ma zwolnienie z powodu zniewagi. Sąd postępuje według stanu rzeczy poszczególnego przypadku. Zwolnienie bez uprzedniego upomnienia zakłada istnienie szczególnych okoliczności – pracownik musi zdawać sobie sprawę, że nie będziesz tolerować jego zachowania i że musi się liczyć ze zwolnieniem. Poza tym podczas znieważania nie może on np. znajdować się w sytuacji wyjątkowej – sprowokowany wcześniejszą kłótnią.

Uwaga: masz obowiązek przedłożenia dowodów!

Pomyśl o tym, że w kwestiach spornych musisz umieć udowodnić, kiedy, kogo, gdzie dokładnie i jakimi słowami znieważył twój współpracownik.

W razie pytań zapraszamy na
www.smuda-consulting.com
lub telefonicznie
0048 / 77 403 24 26