W najbliższych dwóch latach stawka minimalna czyli Mindestlohn w Niemczech wyglądać będzie następująco: 1.01.–30.06.2021 – 9,50 euro, 1.07.–31.12.2021 – 9,60 euro, 1.01.–30.06.2022 – 9,82 euro, 1.07.–31.12.2022 – 10,45 euro. Od 2020 do końca 2022 roku płaca minimalna wzrośnie więc łącznie o 11,8%.
Minimalna stawka wynagrodzenia za pracę w dalszym ciągu nie odnosi się do:
- Młodzieży poniżej 18. roku życia bez ukończonego kształcenia zawodowego.
- Uczniów w trakcie kształcenia zawodowego, niezależnie od ich wieku.
- Wskazówka: W ramach reformy ustawy o kształceniu zawodowym często pojawia się pojęcie płacy minimalnej dla uczniów zawodu. Właściwym określeniem będzie tutaj jednak minimalne wynagrodzenie dla osób odbywających kształcenie zawodowe (Mindestausbildungsvergütung), którego nie należy mylić z ustawową płacą minimalną.
- Osób, które wcześniej były długotrwale bezrobotne i znajdują się w czasie pierwszych 6 miesięcy od chwili podjęcia zatrudnienia.
- Praktykantów, jeśli praktyka jest obowiązkowa w ramach toku kształcenia/studiów danej osoby.
- Praktykantów w trakcie nieobowiązkowych praktyk nieprzekraczających 3 miesięcy, których celem jest ukierunkowanie danej osoby w zakresie wyboru toku kształcenia zawodowego czy też studiów.
- Młodzieży odbywającej przygotowanie do podjęcia nauki zawodu zgodnie z ustawą o kształceniu zawodowym (Berufsbildungsgesetz).
- Osób wykonujących działalność wolontariacką.
Poza tym w odniesieniu do układów zbiorowych przewidujących stawki mniejsze od płacy minimalnej wprowadzono okres przejściowy, który jednak już dawno minął. W związku z tym w 2020 roku stawka godzinowa wynagrodzenia za pracę w jakiejkolwiek branży nie może być mniejsza od ustawowej płacy minimalnej.
Wzrost wielu branżowych stawek minimalnych w 2020 roku
Oprócz ustawowej płacy minimalnej istnieje też wiele minimalnych stawek branżowych. Są one negocjowane w zbiorowych układach pracy przez związki zawodowe oraz pracodawców, a następnie uznawane przez rząd za powszechnie obowiązujące. Branżowe stawki minimalne obowiązują również w tych przedsiębiorstwach, które nie przystąpiły do zbiorowego układu pracy.
Kształcenie i doskonalenie zawodowe
Około 30 000 osób zatrudnionych w kształceniu i doskonaleniu zawodowym objętych jest ogólnokrajową stawką minimalną wynoszącą 15,26 euro. Od 1 stycznia 2020 pracownicy pedagogiczni otrzymują co najmniej 16,19 euro lub 16,39 euro, jeśli posiadają tytuł licencjata.
Przemysł budowlany
Dolny limit wynagrodzeń dla pracowników pomocniczych na budowie (tzw. płaca minimalna 1) od 1 kwietnia 2020 wynosi w całych Niemczech 12,55 euro za godzinę. Druga płaca minimalna, obowiązująca robotników wykwalifikowanych na terenie tzw. starych landów oraz w Berlinie, zostaje zachowana i od kwietnia 2020 wzrosła o 0,20 euro. Obecnie wynosi ona więc 15,40 euro w zachodnich landach oraz 15,25 euro w Berlinie. Podwyższone stawki minimalne obowiązywać będą do końca 2020 roku.
Dekarstwo
Od 1 stycznia 2020 czeladnicy zarabiają 13,60 euro za godzinę. Stawka dla niewykwalifikowanych pracowników wynosi 12,40 euro.
Montaż instalacji elektrycznych
Płaca minimalna dla wszystkich zatrudnionych, którzy wykonują prace w zakresie elektryki i/lub techniki informatycznej, wynosi od 1 stycznia 2020 11,90 euro.
Przemysł mięsny
Obowiązuje tu ustawowa płaca minimalna w wysokości 9,35 euro, którą objętych jest około 80 000 osób zatrudnionych w tym sektorze.
Rolnictwo i leśnictwo, ogrodnictwo
Od stycznia 2020 ustawowa stawka minimalna dla tej branży to 9,35 euro.
Sprzątanie budynków
Około 700 000 osób zatrudnionych przy sprzątaniu wnętrz i utrzymaniu czystości budynków od 1 stycznia 2020 otrzymuje stawkę minimalną w wysokości 10,80 euro (zachodnie landy) lub 10,55 euro (wschodnie landy). W przypadku czyszczenia elewacji i mycia okien jest to odpowiednio 14,10 euro w zachodnich oraz 13,50 euro we wschodnich krajach związkowych.
Transport pieniędzy/przedmiotów wartościowych i obsługa gotówki
Branżowe stawki minimalne zróżnicowane są w zależności od landu oraz wykonywanej czynności, tj. transportu pieniędzy/przedmiotów wartościowych lub obsługi gotówki. Wynoszą one od 12,16 do 18 euro za godzinę.
Montaż rusztowań
Od czerwca 2019 płaca minimalna dla około 31 000 zatrudnionych wynosi 11,88 euro za godzinę.
Malarstwo i lakiernictwo
Niewykwalifikowani pracownicy tej branży (około 115 000 osób) od maja 2019 zarabiają co najmniej 11,10 euro za godzinę. Z kolei płaca minimalna dla czeladników we wschodnich landach wynosi od tamtego momentu 12,95 euro. W przypadku czeladników z zachodnich landów oraz z Berlina stawka ta wynosi 13,30 euro.
Branża opiekuńcza
Od stycznia 2020 stawka minimalna dla pracowników w tzw. starych landach oraz w Berlinie wynosi 11,35 euro. Osoby zatrudnione we wschodniej części Niemiec otrzymują z kolei co najmniej 10,85 euro.
Kominiarstwo
Około 7500 osób zatrudnionych w tej branży otrzymuje jednolitą dla całych Niemiec stawkę minimalną, wynoszącą 13,20 euro. Obowiązywać ona będzie do końca 2020 roku.
Kamieniarstwo i rzeźbienie w kamieniu
Około 13 200 kamieniarzy i rzeźbiarzy w Niemczech do kwietnia 2020 objętych było ogólnokrajową stawką minimalną wynoszącą 11,85 euro. Z dniem 1 maja br. wzrosła ona do 12,20 euro za godzinę.
Przemysł tekstylny i odzieżowy
Obowiązuje ogólnokrajowa ustawowa stawka minimalna w wysokości 9,35 euro.
Usługi pralnicze dla firm i instytucji
Obowiązuje ogólnokrajowa ustawowa płaca minimalna w wysokości 9,35 euro.
Powszechna ustawowa płaca minimalna – pytania i odpowiedzi
Wiele branżowych stawek minimalnych przekracza 9,35 euro i tak też pozostanie.
Czy mimo ustawowej płacy minimalnej w wysokości 9,35 euro w dalszym ciągu będą obowiązywać wyższe od niej branżowe stawki minimalne?
Tak, wynegocjowane w układach zbiorowych stawki minimalne przekraczające 9,35 euro w dalszym ciągu zachowują swoją ważność. Żaden z pracodawców nie może ich zmniejszyć, powołując się na ustawową płacę minimalną.
Wyjątki od płacy minimalnej nie odnoszą się do branżowych stawek minimalnych.
Czy wyjątki przewidziane w odniesieniu do ustawowej płacy minimalnej będą dotyczyć w przyszłości także branżowych stawek minimalnych?
Nie, tego rodzaju wyjątki (dotyczące np. osób niepełnoletnich czy długotrwale bezrobotnych) obowiązują wyłącznie w odniesieniu do ustanowionej przez ustawodawcę płacy minimalnej. Ustawowa płaca minimalna i wynegocjowane w zbiorowych układach pracy minimalne stawki branżowe to dwie całkiem odrębne kwestie. Postanowienia wynegocjowane przez strony zbiorowych układów pracy mają pełne zastosowanie, również w odniesieniu do np. osób poniżej 18. roku życia czy długotrwale bezrobotnych.