Dzięki temu wyraźnie poprawiły się szanse na zagwarantowanie większości zatrudnionych dochodów pozwalających zapewnić byt sobie i rodzinie oraz na wyparcie sektora niskich płac. W związku z tym rok 2015 przejdzie do historii społecznej Niemiec jako rok płacy minimalnej, ale…

Umacnianie zbiorowych układów pracy

Oprócz konsekwentnego stosowania i kontroli przestrzegania obowiązującej płacy minimalnej konieczne jest również umacnianie systemu zbiorowych układów pracy, aby móc zadbać o właściwe warunki pracy i płacy również powyżej poziomu stawek minimalnych. Od 1 stycznia 2015 w całych Niemczech po raz pierwszy obowiązuje ogólna ustawowa płaca minimalna, wynosząca 8,50 euro za godzinę pracy, a podstawą jest ustawa o płacy minimalnej z 11 sierpnia 2014. W ramach płacy minimalnej istnieją jednak wyjątki w stosunku do pewnych grup osób i zatrudnionych (jak np. młodzież, praktykanci, osoby długotrwale bezrobotne, dostawcy gazet). Poza tym na okres maksymalnie dwóch lat dopuszczalne są wyjątki w branżach, w których mają zastosowanie powszechnie obowiązujące zbiorowe układy pracy.

Oprócz ogólnej płacy minimalnej istnieją też branżowe płace minimalne

Podstawę prawną stanowi tu z jednej strony ustawa o delegowaniu pracowników (AEntG), zezwalająca na określenie za pomocą powszechnie obowiązujących branżowych zbiorowych układów pracy tzw. minimalnych warunków pracy w stosunku do delegowanych transgranicznie i zatrudnionych na stałe w kraju pracowników. Z drugiej strony istnieje też ustawa o odpłatnym odstępowaniu pracowników (AÜG), regulująca dolną granicę płacy dla osób zatrudnionych w ramach leasingu pracowniczego. Poza tym obowiązują również płace minimalne wynikające z powszechnie obowiązujących oświadczeń według ustawy o układach zbiorowych pracy. Obecnie specyficzne dla danej branży płace minimalne obowiązują w 18 gałęziach przemysłu. Łącznie w branżach tych pracuje około 4,6 miliona osób. Stawka minimalna waha się tu – w zależności od branży i regionalnych układów zbiorowych pracy – pomiędzy 7,20 a 14,20 euro za godzinę pracy.

Chodzi o następujące branże:

gospodarka odpadami, budownictwo, górnictwo, kształcenie i dokształcanie zawodowe, rzemiosło dekarskie, elektryka (montaż), przemysł mięsny, fryzjerstwo, sprzątanie budynków, produkcja rusztowań, rolnictwo, leśnictwo i ogrodnictwo, praca tymczasowa i leasing pracowniczy, malarstwo i lakiernictwo, branża pielęgnacyjna, kominiarstwo, kamieniarstwo, przemysł tekstylny i odzieżowy oraz usługi pralnicze skierowane do klientów komercyjnych.

Z kolei w 6 branżach stawki minimalne są w dalszym ciągu mniejsze niż 8,50 euro na godzinę. Stosowane jest tu wyjątkowe uregulowanie wynikające z ustawy o płacy minimalnej. W branżach tych planowane jest stopniowe podwyższanie minimalnych stawek aż do 8,50 euro oraz powyżej tej stawki.

Oto te branże:

Przemysł mięsny:w październiku 2015 stawka minimalna podniesiona zostanie z 8 euro do 8,50 euro, a w grudniu 2016 na 8,75 euro za godzinę pracy.

Fryzjerstwo:zgodnie z ustaleniami z 2013 roku powszechnie obowiązująca płaca minimalna zostanie tu podwyższona w sierpniu 2015 do jednolitej stawki 8,50 euro.

Rolnictwo, leśnictwo i ogrodnictwo: najniższe grupy wynagrodzeń w wysokości 7,20 euro (na wschodzie Niemiec) i 7,40 euro (na zachodzie kraju) wzrosną w styczniu 2016 odpowiednio do wysokości 7,90/8,00 euro, by następnie w styczniu 2017 osiągnąć jednolitą wysokość 8,60 euro, która w listopadzie 2017 ma wzrosnąć do 9,10 euro.

Leasing pracowniczy / praca tymczasowa:wschodnia stawka minimalna w wysokości 7,86 euro zostanie tu podniesiona w kwietniu 2015 do 8,20 euro, a następnie w czerwcu 2016 do 8,50 euro za godzinę pracy.

Przemysł tekstylny i odzieżowy (wschodnia część kraju): płaca minimalna wzrośnie tu ze stawki 7,50 euro do 8,25 euro w styczniu 2016, a następnie do wysokości 8,75 euro w listopadzie 2016.

Usługi pralnicze dla klientów komercyjnych (wschodnia część kraju wraz z Berlinem):stawka minimalna w wysokości 8,00 euro zostanie podniesiona do 8,75 euro w lipcu 2016.

Płace minimalne w dyrektywach poszczególnych landów

Otóż w 12 z 16 krajów związkowych obowiązują w ramach poszczególnych ustaw wytyczne w sprawie płacy minimalnej, a dodatkowo w 4 landach (Berlin, Brema, Hamburg i Szlezwik-Holsztyn) uchwalone zostały specjalne ustawy o płacy minimalnej w danym kraju związkowym, w których wytycznymi dotyczącymi stawki minimalnej przy zamówieniach publicznych zostały objęte również publiczne dotacje. Wysokość stawek minimalnych waha się tu obecnie pomiędzy 8,50 a 9,18 euro na godzinę. W 4 landach wysokość stawki minimalnej jest wyższa od ogólnokrajowej granicy 8,50 euro. Celem takiej płacy minimalnej jest nie tylko wspieranie wynagrodzeń pozwalających na zapewnienie bytu (jak w przypadku ogólnej płacy minimalnej), lecz także stworzenie uczciwych zasad współzawodnictwa, które ograniczą konkurencję kosztów płac przy przydzielaniu zamówień publicznych.