Coraz większa grupa polskich firm delegujących pracowników do pracy w Niemczech nie odprowadza podatku od dochodu pracownika. W efekcie nieświadomy tego czynu pracownik dostaje większe pieniądze z racji wynagrodzenia. Na końcu roku podatkowego pracownicy, zamiast otrzymać od pracodawcy Besondere Lohnsteuerbescheinigung, otrzymują jedynie pismo, bardzo często w języku polskim, o wysokości osiągniętych dochodów. W dokumencie tym pracodawca informuje, że podatek dochodowy delegowanego pracownika nie został zapłacony i istnieje obowiązek odprowadzenia go do niemieckiego urzędu skarbowego. W rezultacie pracownik, składając zeznanie podatkowe w Niemczech, musi zapłacić w urzędzie zaległy podatek.

Dlaczego dochodzi do takiej sytuacji?

Pracodawca ma obowiązek odprowadzania od zarobków pracownika należnego podatku. Jednak wiele firm świadomie wzbrania się od płacenia, w rezultacie czego powstaje dług podatkowy. Firmy na początku swej działalności w Niemczech deklarują, że nie są płatnikiem niemieckiego podatku. Niestety, działając z zamiarem powtarzających się i ciągłych usług na terenie RFN, powinny zgłosić się w urzędzie skarbowym jako podatnicy, czego świadomie nie czynią. Wówczas dochodzi do sytuacji, kiedy to podatek od dochodu powinien być, a nie jest zapłacony w Niemczech. Urząd wzywa wówczas daną osobę do rozliczenia i po rozpatrzeniu zeznania wystawia decyzję wzywającą do zapłaty należnego podatku.

Pracodawca nie odprowadził części podatku od dochodów

Osoby pracujące w wielu miejscach, w kilku krajach, jak np. budowlańcy czy kierowcy, spotykają się z kolei z inną, lecz podobną praktyką. Przykładem takiej sytuacji niech będzie pewien pan, który wolał pozostać anonimowy. Jako budowlaniec zatrudniony był w niemieckiej firmie i pracował na delegacji poza Niemcami. Pracodawca od dłuższego czasu budował obiekt za granicą i doszło do sytuacji, że podatek powinien być odprowadzony w kraju budowy. Pracownik nie płacił zatem podatku w Niemczech, jednak pracodawca miał obowiązek potrącić go w kraju, w którym prowadził budowę. Niestety, nie czynił tego. Wówczas pracownik, rozliczając się przed niemieckim urzędem, zostaje poproszony o przedstawienie dokumentów potwierdzających odprowadzenie i rozliczenie podatku w tymże kraju. Takich dokumentów jednak nie ma. Jak na taką sytuację zareaguje Finanzamt? Skoro dochód nie został nigdzie opodatkowany, niemiecki urząd skarbowy nalicza zaległy podatek, który należy zapłacić.

Co się dzieje, gdy nie zadeklarowałem wszystkich dochodów?

Podatnicy składający zeznanie podatkowe z reguły podają wszystkie dochody, jakie osiągnęli w Niemczech i poza granicami RFN, ale zdarzają się sytuacje, w których część dochodów czy pobranych zasiłków zostaje pominięta. Jeżeli już dochodzi do takiej sytuacji, są to z reguły świadczenia wynikające z przerwy w zatrudnieniu, takie jak zasiłek dla bezrobotnych, chorobowe czy Elterngeld. Pamiętajmy, że wymienionych zasiłków nie ma na karcie podatkowej – Lohnsteuerbescheinigung. Urząd wypłacający je wystawia odpowiednie zaświadczenia o ich wysokości oraz okresie pobierania, które należy przedłożyć wraz z zeznaniem podatkowym w niemieckim urzędzie skarbowym.

Jak wspomnieliśmy wyżej, niektórzy pracownicy zapominają także podać dochód osiągnięty w innym kraju, sądząc, że skoro został on opodatkowany w tymże kraju, już nie może zostać opodatkowany w Niemczech. To prawda, sam dochód z pracy np. w Polsce zgodnie z ustawą o unikaniu podwójnego opodatkowania nie będzie podlegał podatkowi. Będzie miał on jednak wpływ przy zastosowaniu progresji (tzw. Progressionsvorbehalt) na opodatkowanie dochodu niemieckiego. Zatem świadczenia oraz osiągnięte za granicą dochody są wolne od podatku, mają jednak wpływ na stopę podatkową dochodu niemieckiego.

Jak to działa? Najprościej działanie progresji podatkowej można pokazać na przykładzie:

Zatem jeżeli prócz dochodów z pracy w Niemczech pobieramy także inne świadczenia lub mamy dochody w innym kraju, koniecznie musimy to wykazać. W innym wypadku urząd na pewno zapyta o przerwy w zatrudnieniu i po uzupełnieniu naliczy podatek na zasadzie progresji, wówczas może się to wiązać z mniejszym zwrotem podatku, a w szczególnych sytuacjach może nawet doprowadzić do dopłaty. Pamiętajmy zatem, mając przerwy w pracy, by dobrze udokumentować okresy, w których te przerwy w zatrudnieniu wystąpiły.