W tym roku do budżetu Niemiec z tytułu podatków wpłynie szacunkowo 252,3 miliarda euro, ale podatek dochodowy stanowi tylko część tej kwoty. Mniejszą częścią będzie podatek zapłacony przez konkretnego podatnika, lecz dla niejednego z nas to i tak spora kwota. W związku z tym każdy się zastanawia, jakie są możliwości odzyskania maksymalnej części zapłaconego podatku. Dzisiaj postaramy się wskazać, jak z tytułu prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego uzyskać większy zwrot podatku.

Doppelte Haushaltsführung? Co to takiego?

Doppelte Haushaltsführung, mówiąc ogólnie, to dwa gospodarstwa domowe – jest to termin z ustawy o podatku dochodowym. O dwóch gospodarstwach domowych mówimy wtedy, gdy podatnik pracuje poza miejscem zamieszkania i w związku tym zatrzymał się w miejscu pracy (tu prowadzi drugi dom). Prowadzenie podwójnego gospodarstwa domowego wymaga dodatkowych opłat. Przede wszystkim musimy opłacić czynsz za drugie mieszkanie oraz od czasu do czasu dojechać z miejsca pracy do naszego pierwszego domu – chociażby po to, by odwiedzić rodzinę. W zależności od odległości pierwszego miejsca zamieszkania od drugiego koszty dojazdów przy dzisiejszych cenach paliwa mogą ogołocić nasz portfel. Równie bolesne pozostają opłaty czynszu, które jak wiadomo nie należą w Niemczech do najniższych. Istotne zatem będzie to, że część poniesionych kosztów zgodnie z §9 ust. 1 nr 5 ustawy o podatku dochodowym (§9 Abs. 1 Nr. 5 EStG) może być odliczona.

Kiedy możemy mówić o prowadzeniu drugiego gospodarstwa domowego

Aby uznać, że podatnik faktycznie prowadzi dwa gospodarstwa domowe:

• należy udokumentować, że posiada siędwa miejsca zamieszkania
• należy udowodnić, że drugie miejsce zamieszkania posiada sięz przyczyn zawodowych
• pierwsze gospodarstwo domowe powinno być wyposażone w taki sposób, aby zapewniało warunki do życia
• pierwsze mieszkanie powinno być tzw. ośrodkiem interesów życiowych.

Jeżeli gospodarstwo domowe prowadzone jest i utrzymywane z budżetu rodzica lub rodziców, a osoba pracująca zajmuje w tym mieszkaniu np. jeden pokój i nie ponosi z tego tytułu żadnych kosztów, to nie możemy mówić o prowadzeniu dwóch gospodarstw domowych. To znaczy, że jeżeli pracujący w Niemczech kawaler mieszka w Polsce z rodzicami, natomiast w Niemczech wynajmie mieszkanie, nie może mówić, że ze względu na pracę prowadzi dwa gospodarstwa domowe. Tym samym w zeznaniu podatkowym nie może uwzględnić tego jako kosztów. Należy przy tym jednak wiedzieć, że stan cywilny podatnika nie ma żadnego wpływu na to, czy koszt podwójnego gospodarstwa będzie uznany czy nie.

Co dokładnie możemy odliczyć

Jeżeli już wiemy, że mamy prawo do odliczenia od podatku kosztów prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego, powinniśmy być świadomi, jakie wydatki możemy w związku z tym odliczyć.

Jako niezbędne wydatki dodatkowe z uwagi prowadzenia drugiego gospodarstwa będziemy mogli odliczyć np. następujące wydatki:

• podróżdo pierwszego miejsca zamieszkania (nie częściej niżraz w tygodniu)
• wydatki na rozmowy telefoniczne przeprowadzane z rodzinąmieszkającąw pierwszym gospodarstwie domowym
• wydatki na utrzymanie drugiego gospodarstwa (np. czynsz)
• koszty przeprowadzki
• trzymiesięczny ryczałt kosztów, tzw. Verpflegungsmehraufwand.

Praktyczne wskazówki

Wielkość drugiego domu wynajętego w miejscu pracy może wynosić maksymalnie 60 metrów kwadratowych. W przeciwnym razie nie będzie możliwe odliczenie całości kosztów najmu. (Trybunał Federalny Finanse, wyrok z 9.8.2007, VI R 06/10). Pracodawca może zrekompensować poniesione przez pracownika koszty z tytułu prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego, dodając mu do pensji wolne od podatku świadczenia. Uznanie kosztów wymaga ich udokumentowania. W związku z czym należałoby zbierać wszystkie dokumenty potwierdzające poniesione koszty. W przypadku dojazdów należy prowadzić książkę pojazdu, tzw. Fahrtenbuch, dobrze jest też mieć podbite przez mechanika/mechaników samochodowych rachunki np. za wymiany oleju, na których widnieje stan licznika naszego pojazdu. W tym wypadku nie będziemy musieli się obawiać, że urząd zakwestionuje nasze koszty. W przypadku nieuznania w naszym zeznaniu podatkowym kosztów prowadzenia podwójnego gospodarstwa domowego (co niestety zdarza się coraz częściej) mamy możliwość odwołania się od decyzji. Zanim jednak zdecydujemy się na ten krok, powinniśmy posiadać wszelkie dokumenty potwierdzające poniesione koszty.