Zwykle to pracownicy przenoszą się do innej firmy. Zdarza się jednak, że to pracodawcy mają swoje powody, dla których czasem chcą rozstać się z pracownikami. Aby wypowiedzenie umowy przez pracodawcę było zgodne z prawem, musi on przestrzegać kilku zasad.
Jak jako pracodawca można wypowiedzieć umowę?
Zasadniczo pracodawcy mogą zwolnić swojego pracownika na mocy zwykłego wypowiedzenia, przestrzegając ustawowego lub uzgodnionego okresu trwania wypowiedzenia (niem. Kündigungsfrist). Jeśli taki obrót spraw dotyczy właśnie Ciebie, powinieneś wiedzieć, że zwolnienie musisz otrzymać na piśmie, tj. na papierze i z podpisem. E-mail, a nawet wiadomość wysłana przez WhatsApp nie wystarczą. Potrzebny jest również powód wypowiedzenia, którego zwykle jednak nie trzeba jednak podawać w piśmie z wypowiedzeniem.
Powód wypowiedzenia i dotrzymanie terminów są konieczne tylko wtedy, gdy w firmie:
- jest zatrudnionych więcej niż dziesięciu pracowników (z wyłączeniem stażystów),
- pracownik, który ma zostać zwolniony, pracował dla firmy przez co najmniej sześć miesięcy bez przerwy.
W tym przypadku przy ustalaniu okresu wypowiedzenia należy wziąć pod uwagę staż pracy pracownika. W przeciwieństwie do zwalnianych pracowników pracodawcy mogą korzystać z w niektórych sytuacjach z wydłużonego ustawowego okresu wypowiedzenia.
Jakie mogą być przyczyny zwolnień, które może podać pracodawca?
Zwolnienie jest prawnie skuteczne tylko wtedy, gdy jest społecznie uzasadnione. Firma musi być zatem w stanie przedstawić powody wypowiedzenia, które mają źródło w osobie lub zachowaniu pracownika, albo wynikają z wymogów zakładowych.
Pracodawca wypowiedzieć umowę z powodów osobistych, na przykład, jeśli okaże się, że jako pracownik nie nadajesz się pod względem technicznym, fizycznym lub personalnym do danej pracy. W pewnych okolicznościach choroba może również uzasadniać takie wypowiedzenie.
Rozwiązanie umowy z powodu nagannego zachowania jest możliwe, jeśli jako pracownik umyślnie lub w wyniku zaniedbania nie wypełniasz należycie swoich obowiązków. Tego typu powody to np. odmowa pracy, zniewagi, udawanie choroby czy molestowanie seksualne w miejscu pracy.
Firmy w Niemczech do dyspozycji mają również wypowiedzenie ze względów na aktualne wymogi zakładowe, jeśli na przykład przenosi się produkcję za granicę, całkowicie zamyka działalność lub łączy obszary pracy i dlatego potrzebna jest redukcja personelu.
Niektóre powody uzasadniają nawet wypowiedzenie umowy bez terminu wypowiedzenia, czyli natychmiastowe zwolnienie. Należą do nich na przykład:
- oszustwo związane z czasem pracy,
- naruszenie zakazu konkurencji,
- trwała niezdolność do pracy,
- uporczywa odmowa wykonywania pracy,
- rażące naruszenie obowiązku lojalności,
- napaść lub zniewaga wobec pracodawcy.
Jak jako pracodawca zareagować na pozew o niesłuszne zwolnienie?
Jeśli jako pracownik uważasz, że zwolnienie było niezgodne z prawem, możesz złożyć skargę do sądu pracy w ciągu trzech tygodni od otrzymania wypowiedzenia. Pracodawcy uciekają się w takiej sytuacji do pomocy prawnika specjalizującego się w prawie pracy.
Ułatwia to skompletowanie dokumentów do procesu i chroni firmę przed błędnymi sformułowaniami w korespondencji z powodem. Aby wyegzekwować wypowiedzenie pomimo działań prawnych, Twój pracodawca musi je szczegółowo uzasadnić w sądzie.
Z reguły jednak wskazane jest poszukiwanie rozwiązania konfliktu z drugą stroną poza salą sądową. Często spór prawny kończy się odprawą, w ramach której pracownik otrzymuje połowę miesięcznego wynagrodzenia za każdy rok przepracowany w firmie.
Jakie są alternatywy dla wypowiedzenia?
Nie zawsze wypowiedzenie musi być ze strony pracodawcy, jeśli dalsza współpraca nie jest mu na rękę. Firma może Ci też zaproponować, abyś sam wypowiedział umowę. Wówczas pracodawca i pracownik postanawiają rozwiązać dotychczasowy stosunek pracy za porozumieniem stron.
Zaletą takiego rozwiązania jest fakt, że nie trzeba wtedy przestrzegać okresu wypowiedzenia. Nie ma też znaczenia, czy jako pracownik jesteś objęty szczególną ochroną przed zwolnieniem – na przykład z powodu ciąży, ciężkiego kalectwa czy członkostwa w radzie zakładowej.