Koszt opieki nad dziećmi w ośrodkach opieki dziennej jest bardzo zróżnicowany. W zależności od miejsca zamieszkania, opieka dzienna może być bezpłatna lub kosztować kilkaset euro miesięcznie. W indywidualnych przypadkach może to być nawet ponad 1000 euro, jeśli dochody rodziców są wyjątkowo wysokie. Jest to wynik analizy przeprowadzonej przez Instytut Badań Ekonomicznych w Kolonii (Institut der Deutschen Wirtschaft – IW).
Przeanalizowano przepisy państwowe i taryfy opłat z 82 dużych miast liczących ponad 100. 000 mieszkańców. Tam, gdzie było to możliwe, uwzględniono podstawowe opłaty w pierwszej połowie 2024 roku – plus wszelkie koszty wyżywienia i innych usług.
Te czynniki mają wpływ na wysokość opłat za żłobek i przedszkole w Niemczech
Różnica jest widoczna nie tylko w wysokości opłat, ale także w kryteriach stosowanych jako podstawa: Obok miejsca zamieszkania, również wiek dzieci, ilości godzin opieki nad nimi oraz roczny dochód rodziców są głównymi czynnikami decydującymi o wysokości opłat – przy czym dochód jest obliczany inaczej w każdym kraju związkowym. Porównywalność wyników badania jest zatem ograniczona.
Badanie nie uwzględnia jakości opieki nad dziećmi, na przykład liczby dzieci, którymi musi opiekować się jedna opiekunka. Rodzice z niskimi dochodami, którzy otrzymują na przykład dodatek na dziecko lub zasiłek mieszkaniowy, zazwyczaj nie muszą płacić za opiekę nad swoimi pociechami.
Koszty za Kita, czyli żłobek lub przedszkole, sięgają nawet 1220 euro miesięcznie
Według badania całodzienna opieka nad dziećmi może być szczególnie kosztowna dla dzieci poniżej trzeciego roku życia. Na przykład w Reutlingen (Badenia-Wirtembergia) rodzice z dochodem brutto w wysokości 50.000 euro rocznie muszą płacić 387 euro miesięcznie za 8 godzin opieki nad rocznym dzieckiem. W Mülheim an der Ruhr (Nadrenia Północna-Westfalia) rodzice z rocznym dochodem przekraczającym 175.000 euro płacą 1009 euro miesięcznie za 45 godzin opieki nad dzieckiem w wieku poniżej dwóch lat – w Bergisch-Gladbach (Nadrenia Północna-Westfalia) kwota ta wynosi aż 1220 euro przy dochodzie przekraczającym 200.000 euro.
Opłaty za żłobek dla rocznych dzieci w wybranych miastach
- Akwizgran, Berlin, Cottbus, Kilonia, Monachium, Poczdam, Rostock: 0 euro
- Erfurt: 28 euro
- Hamburg: 94 euro
- Düsseldorf: 100 euro
- Stuttgart: 128 euro
- Brema: 160 euro
- Saarbrücken: 188 euro
- Drezno: 207 euro
- Hanower: 220 euro
- Wiesbaden: 220 euro
- Magdeburg: 240 euro
- Moguncja: 246 euro
Podane opłaty za opiekę dzienną są oparte na rocznym dochodzie brutto gospodarstwa domowego w wysokości 50.000 euro (netto: 32.000 euro) i maksymalnej możliwej kwocie opieki nad dzieckiem. Zniżki dla rodzeństwa nie są brane pod uwagę.
Natomiast uczęszczanie do państwowych lub finansowanych przez państwo ośrodków opieki dziennej jest zasadniczo bezpłatne w Berlinie, Meklemburgii-Pomorzu Przednim, a od 2027 roku także w Saarze. „Tylko za dodatkowe usługi, takie jak posiłki, są pobierane opłaty od rodzin”, stwierdza badanie.
Przepisy dotyczące opłat nie wszędzie mają zastosowanie
W niektórych krajach związkowych nie ma opłat za dzieci w określonym wieku. Na przykład w Nadrenii-Palatynacie opieka nad dziećmi od drugiego roku życia jest bezpłatna. W niektórych przypadkach istnieją również przepisy dotyczące opieki nad kilkoma dziećmi. Ponadto przepisy gminne dotyczące opłat nie mają zastosowania we wszystkich krajach związkowych do niezależnie prowadzonych ośrodków – które jednak stanowią dużą część opieki nad dziećmi.
W Niemczech należy zapewnić miejsce w placówce opieki dziennej dla dzieci między ich trzecimi urodzinami a rozpoczęciem nauki w szkole. W przypadku dzieci w wieku od pierwszego do trzeciego roku życia istnieje również prawo do opieki nad dzieckiem – w ośrodku lub w przedszkolu. Jednak istniejące usługi dla dzieci poniżej trzeciego roku życia są dalece niewystarczające, aby faktycznie zaspokoić potrzeby rodziców w zakresie opieki nad dziećmi, jak wynika z badania.
