Praca w dni świąteczne jest regulowana przez federalną ustawę, która definiuje czas pracy w Niemczech. Jeśli rzemieślnicy chcą pracować na budowie lub w firmie w dni ustawowo wolne od pracy, muszą przestrzegać pewnych przepisów. Zasadniczo pracownicy nie mogą pracować w te dni, osoby samozatrudnione natomiast tak, ale tylko pod pewnymi warunkami. Poniższy przegląd prawny doskonale obrazuje, czego należy przestrzegać i na co zwrócić uwagę podczas pracy w dni świąteczne.
Czy można pracować w dni świąteczne?
Jeśli chodzi o pracowników, zasadniczo niemieckie prawo mówi, że „nie mogą być zatrudniani w niedziele i święta od północy do północy”. Praca w dni świąteczne jest więc generalnie zabroniona. Ustawa o czasie pracy definiuje jednak wyjątki, do których zakaz pracy nie ma zastosowania. Pracownicy mogą pracować w dni świąteczne w następujących branżach:
- prasa i agencje informacyjne,
- firmy transportowe,
- gastronomia, hotele, wydarzenia rekreacyjne (teatr, koncerty itp.),
- usługi meteorologiczne,
- firmy zajmujące się utylizacją odpadów,
- straż pożarna, służby ratownicze,
- służby bezpieczeństwa,
- imprezy organizowane przez kluby, kościoły i partie polityczne,
- szpitale i placówki zajmujące się opieką, leczeniem i pielęgnacją ludzi,
- policja, siły zbrojne, służby celne i więzienia,
- obiekty rekreacyjne i turystyka.
Co z osobami samozatrudnionymi i właścicielami firm? Szefowie i osoby samozatrudnione mogą pracować również w dni świąteczne. Federalna ustawa o czasie pracy nie ma do nich zastosowania. Ważne jest jednak, aby przestrzegać okresu odpoczynku w dni świąteczne (o tym w dalszej części tekstu).
Jaki czas pracy i odpoczynku obowiązuje w soboty?
Sobota nie jest dodatkowym dniem pracy, ale zwykłym dniem pracy, który liczy się tak samo jak każdy inny. Przepisy dotyczące pracy w soboty są często uzgadniane indywidualnie w zbiorowym układzie pracy. Na przykład ustawa o czasie pracy nie przewiduje ustawowego prawa do dnia rekompensaty za pracę w sobotę. To samo dotyczy ewentualnej rekompensaty finansowej. Warto pamiętać, że zakłócających ciszę prac domowych i ogrodowych nie wolno wykonywać między godziną 20.00 a 7.00 rano od poniedziałku do soboty. Pomocnicy techniczni również nie mogą w tym czasie pracować w obszarach ogólnych i czysto mieszkalnych. Jeszcze bardziej rygorystyczne zasady dotyczą szczególnie hałaśliwych maszyn ogrodowych. Są to np.: kosy, podkaszarki do trawy i obrzynarki do trawy, dmuchawy do liści i zbieracze liści. Mogą one być używane wyłącznie w dni robocze w godzinach od 9.00 do 13.00 i od 15.00 do 17.00. Miasta i gminy mogą natomiast ustanawiać inne przepisy. W razie wątpliwości należy skontaktować się z władzami.
Sobota a głośna praca
Z pracą przedsiębiorstw rzemieślniczych jest bardzo często związany hałas powodowany przez np. roboty budowlane czy naprawcze. Nadmierny hałas jest uważany jako mający szkodliwy wpływ na środowisko i został zdefiniowany przez prawo. Bardziej szczegółowo jest to uregulowane w ogólnym rozporządzeniu administracyjnym dotyczącym ochrony przed hałasem budowlanym – emisją hałasu (AVV Baulärm). Zawiera ono dokładne wartości orientacyjne dla hałasu powodowanego przez maszyny budowlane i określa wiążące metody pomiaru. Rzemieślnicy powinni także przestrzegać innego ważnego rozporządzenia, a mianowicie rozporządzenia w sprawie ochrony przed hałasem urządzeń i maszyn (niem. Geräte- und Maschinenlärmschutzverordnung). Zostało ono zaktualizowane w 2020 r. i od tego czasu obowiązują ograniczenia czasowe dla operacyjnych źródeł hałasu na obszarach mieszkalnych. Obejmuje to np.: młoty hydrauliczne, betoniarki, a także pojazdy budowlane i czyszczące.
Co z pracą rzemieślniczą w niedziele?
Piekarnie lub firmy świadczące usługi na wezwanie bądź w nagłych wypadkach, np. w branży HVAC, często pracują również w niedziele. Ponieważ praca w niedziele i święta jest zasadniczo zabroniona, firmy, które chcą sprzedawać towary lub oferować usługi w ten dzień, potrzebują specjalnego zezwolenia na pracę.
Czego należy przestrzegać w dni ustawowo wolne od pracy i święta?
Jeśli rzemieślnicy przeszkadzają swoim sąsiadom w niedziele lub dni świąteczne odgłosami wiercenia lub hałasem innych maszyn, jest to wykroczenie administracyjne. Przykładowo niedopuszczalne jest używanie przez rzemieślników wiertarki udarowej przed świtem. Rzemieślnicy, którzy chcą pracować w dni świąteczne, muszą się również upewnić, że nie zakłócają nabożeństw kościelnych odbywających się w pobliżu. Przepisy te są określone w odpowiednich ustawach krajowych.
W jakich godzinach obowiązuje okres spoczynku w dni świąteczne?
Całodzienny spoczynek w niedziele i święta od północy do północy obowiązuje we wszystkich krajach związkowych. Cisza nocna obowiązuje natomiast od 22.00 do 6.00 lub 7.00. Wydłużony okres ciszy nocnej obowiązuje w weekendy: od 22.00 w sobotę do północy w niedzielę. Prace na zewnątrz przy użyciu sprzętu ogrodniczego w obszarach mieszkalnych są zabronione przez cały dzień w niedziele i święta oraz od 20.00 do 7.00 w dni powszednie. Obejmuje to korzystanie z: betoniarek, myjek wysokociśnieniowych, kosiarek lub przycinarek do trawy i podobnych urządzeń. Każdy, kto narusza prawnie określone okresy odpoczynku i zakłóca spokój publiczny w dni świąteczne, musi spodziewać się grzywny w wysokości do 50 000 euro.