Wskazówka: Każdy osoba rozpoczynająca nową pracę powinna przed podpisaniem umowy dokładnie ją przeczytać i wyjaśnić wszystkie nieścisłości. Niejasne klauzule mogą działać bowiem na niekorzyść zatrudnionego.
Podstawowe informacje, czyli co powinna zawierać niemiecka umowa o pracę
Zasadniczo wszystko, co zostało ustalone na rozmowie o pracę, powinno znaleźć się także w niemieckiej umowie o pracę (niem. Arbeitsvertrag). Jednym z ważniejszych aspektów jest wynagrodzenie. Pracownik powinien wiedzieć, czy jego wysokość ustalana jest w umowie o pracę, wynika ze zbiorowego układu pracy, czy równa się ustawowej stawce minimalnej lub ją przekracza. Ważne jest także ustalenie warunków nadgodzin i wynagrodzenia za nie.
Niemieckie prawo przewiduje, że najpóźniej 3 miesiące po rozpoczęciu wykonywania obowiązków istotne ustalenia powinny zostać spisane. Do tego zaliczają się takie sprawy jak miejsce pracy, wynagrodzenie, okres wypowiedzenia umowy i wiele więcej.
Wykluczenie zakończenia stosunku pracy przed jej podjęciem
Zasadniczo umowa o pracę może zostać wypowiedziana po podpisaniu umowy, ale nawet przed podjęciem pracy z uwzględnieniem standardowych okresów i terminów wypowiedzenia. Przykładowo, gdy kandydat na stanowisko znajdzie lepszą ofertę.
Pracodawcy mogą wykluczyć tę możliwość poprzez specjalną klauzulę. Jednak działa to w obie strony. Oznacza to, że także pracodawca nie może zwolnić pracownika przed podjęciem pracy. Klauzula ta często wiąże się z karami umownymi za niepodjęcie pracy. Przyszły pracownik ryzykuje więc karą o wysokości przyszłego wynagrodzenia.
Okres próbny
W umowie o pracę często jest mowa o okresie próbnym, który trwa maksymalnie 6 miesięcy. Dzięki temu obie strony umowy mogą zakończyć wcześniej stosunek pracy. Co ciekawe niemiecki Kündigungsschutz, czyli ochrona przed zwolnieniem obowiązuje dopiero po pół roku od rozpoczęcia zatrudnienia. Oznacza to, że do tego czasu stosunek pracy może zostać zakończony bez powodu.
Wskazówka: Na co pracownik nie powinien się zgadzać? Na wydłużenie okresu próbnego! Najlepiej by ten był jak najkrótszy.
Należy także odróżnić Probezeit, czyli okres próbny od Probearbeitsverhältnis, czyli stosunku pracy na okres próbny! Probearbeitsverhältnis oznacza bowiem, że stosunek pracy obowiązuje na czas określony (6 miesięcy) w celu sprawdzenia, czy osoba nadaje się na stanowisko i kończy się po upłynięciu danego okresu!
Miejsce i czas pracy
Klauzule, które bez ograniczeń przewidują możliwość stałego przeniesienia na cały kraj lub nawet świat, są niezgodne z prawem. Jednak jeśli miejsce pracy nie zostało ustalone, pracodawca sam może ustalić, gdzie się znajduje. W przypadku kilku zakładów pracownik może być więc wysyłany do różnych miejsc pracy.
Wskazówka: Kto ustalał podczas rozmowy o pracę tzw. home office, powinien sprawdzić, czy odpowiedni zapis znajduje się w umowie!
Ważne szczególnie dla osób pracujących na część etatu: W umowie o pracę musi znaleźć się zapis o dokładnym tygodniowym czasie pracy. Jeśli pracownik może przykładowo wykonywać swoje obowiązki tylko przedpołudniami, musi znaleźć się to w umowie. Zwykły zapis „20 h tygodniowo” spowoduje, że pracodawca sam będzie mógł ustalić, kiedy zatrudniony będzie wykonywał swoje obowiązki.
Termin wypowiedzenia umowy o pracę w Niemczech
Jeśli termin wypowiedzenia umowy nie został ustalony w umowie o pracę, obowiązuje ustawowy okres wypowiedzenia (niem. Kündigungsfrist). Uwagę należy zwrócić na klauzule wiążące Kündigungsfrist z okresem przynależności od firmy! Im dłuższy okres pracy w przedsiębiorstwie, tym dłuższy termin wypowiedzenia umowy!
Świadczenia dodatkowe
W niektórych umowach o pracę można znaleźć klauzule o wyłączeniu odpowiedzialności (niem. Widerrufsklausel) czy klauzulę o dobrowolności (niem. Freiwilligkeitsklausel). Te często dotyczą świadczeń dodatkowych, jak premii i bonusów. W ten sposób pracodawca zapewnia, że wypłacając raz dodatek, nie musi zrobić tego ponownie. Warto więc skorzystać z pomocy prawnej w tej sprawie.
Kto ma wątpliwości do zgodności umowy o pracę z niemieckim prawem, powinien skorzystać z pomocy prawnej.
