W zależności od branży, kwestia ograniczenia odpowiedzialności jest ważną przesłanką do wyboru spółki kapitałowej jako formy prawnej przedsiębiorstwa. Jej udziałowcy lub akcjonariusze – poza pewnymi wyjątkowymi sytuacjami – odpowiadają za zobowiązania biznesowe jedynie do wysokości własnych udziałów. Natomiast sama spółka ponosi odpowiedzialność tylko do wysokości swojego majątku. W przypadku większych przedsięwzięć istotną rolę odgrywa także pozyskanie koniecznego kapitału. Udziałowcy/akcjonariusze wnoszą kapitał, nie musząc przy tym brać aktywnego udziału w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Do spółek kapitałowych zaliczają się: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH), spółka przedsiębiorców (UG) z ograniczoną odpowiedzialnością (nazywana w Niemczech również Mini-GmbH), spółka akcyjna (AG) oraz tzw. spółka europejska (SE).
Co jest szczególnie istotne przy wyborze formy prawnej?
Chcesz samodzielnie podejmować wszelkie decyzje w firmie oraz ponosić za nie całkowitą odpowiedzialność? A może wolisz prowadzić biznes z innymi osobami, które wniosą swój kapitał, będą dzielić z tobą ryzyko i zyski, lecz także „wtrącać się” do podejmowanych działań? Kwestia prowadzenia firmy w pojedynkę lub z innymi osobami jest też zależna od kwalifikacji potencjalnych partnerów. Wprawdzie ograniczają oni swobodę działania, lecz również wnoszą do firmy swoje know-how oraz najczęściej także dodatkowy kapitał. Dużą swobodą w działaniu cechują się: przedsiębiorstwo jednoosobowe, jednoosobowa spółka z o.o. oraz jednoosobowa spółka przedsiębiorców z ograniczoną odpowiedzialnością, w których właściciel jest jedynym udziałowcem i jednocześnie prezesem.
Formalności
Poszczególne formy prawne znacznie różnią się od siebie w zakresie niezbędnych formalności (podejmowanie uchwał, zwoływanie i dokumentowanie zgromadzeń wspólników), na które musi zwrócić uwagę przedsiębiorca. Różnice te mogą się okazać szczególnie istotne dla nowo powstałych przedsiębiorstw, które w przeciwieństwie do firm o ugruntowanej pozycji na rynku nie dysponują chociażby specjalistami, mogącymi przejąć skomplikowane obowiązki administracyjne. W takiej sytuacji założyciele firmy sami muszą zająć się tymi zadaniami, poświęcając na nie dodatkowy czas i energię. Należy również ocenić, na ile skomplikowany jest transfer pieniędzy pomiędzy majątkiem prywatnym a majątkiem przedsiębiorstwa. Wypłata środków na cele prywatne dozwolona jest w przypadku spółek jedynie za zgodą wszystkich pozostałych wspólników. Z kolei jednoosobowy przedsiębiorca, do którego należy cały „interes”, musi zawsze wykazać się pewną dozą samodyscypliny, by np. nie wziąć pieniędzy z firmowej kasy na nadchodzący urlop. Jeśli chodzi o spółkę z o.o., swobodny dostęp do środków w ogóle nie jest dopuszczalny prawnie, ponieważ prezes może tu pobrać jedynie swoje miesięczne wynagrodzenie oraz ma prawo do ewentualnego udziału w zyskach przedsiębiorstwa na koniec roku.
Ograniczone formalności: przedsiębiorstwo jednoosobowe, spółka cywilna, spółka z o.o. oraz spółka przedsiębiorców z ograniczoną odpowiedzialnością
Liczne formalności: spółka akcyjna
Odpowiedzialność
Jeśli przedsiębiorca gwarantuje w umowie realizację danej usługi, jest on odpowiedzialny za to, by została ona właściwie wykonana. Oznacza to, że w przypadku jej niezrealizowania klient może żądać np. odszkodowania. Jego wysokość może być ograniczona poprzez formę prawną przedsiębiorstwa:
- W przypadku spółek kapitałowych udziałowcy odpowiadają za firmowe zobowiązania jedynie do wysokości własnych udziałów, natomiast sama spółka ponosi odpowiedzialność tylko do wysokości swojego majątku.
- Przedsiębiorcy jednoosobowi oraz wspólnicy spółek osobowych odpowiadają natomiast nie tylko majątkiem przedsiębiorstwa/spółki, lecz także swoim prywatnym majątkiem.
Spółki kapitałowe nie ograniczają jednak wszystkich form odpowiedzialności. W przypadku kredytów udzielanych tego rodzaju przedsiębiorstwom banki wymagają zwykle osobistego poręczenia ze strony udziałowców. Jeśli dojdzie do sytuacji, w której zobowiązanie przestanie być spłacane, udziałowcy odpowiadają poręczonym majątkiem prywatnym.
Ograniczenie odpowiedzialności: spółka z o.o., spółka przedsiębiorców z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka z o.o. spółka komandytowa, spółka akcyjna
Częściowe ograniczenie odpowiedzialności: komandytariusz w spółce komandytowej
Pełna odpowiedzialność: właściciel firmy jednoosobowej, spółki osobowe (spółka cywilna, spółka jawna), komplementariusz w spółce komandytowej
W razie pytań zapraszamy na
www.smuda-consulting.com
lub telefonicznie
0048 / 77 403 24 26
