Otóż przy księgowaniu darowizn decydującym czynnikiem jest forma prawna przedsiębiorstwa, a osoby dokonujące darowizn w pewnych przypadkach mogą odliczyć je od dochodu. Jeśli firma funkcjonuje jako przedsiębiorstwo jednoosobowe lub spółka osobowa, darowizny zasadniczo nie podlegają odliczeniu jako wydatki operacyjne przedsiębiorstwa. Taka możliwość istnieje jednak w przypadku spółek kapitałowych, gdzie darowizny mogą pomniejszać dochód do wysokości określonych limitów.

Tak wyglądają darowizny z perspektywy podatkowej

W przypadku przedsiębiorstw jednoosobowych oraz spółek osobowych darowizny nie podlegają odliczeniu jako wydatki operacyjne przedsiębiorstwa z powodu braku osobowości prawnej firmy.

Darowizny księgowane są wówczas jako tzw. pobrania z kasy spółki i przyporządkowywane wspólnikom proporcjonalnie do ogólnej zasady podziału przychodów w ramach ustalania zysku.

Wskazówka: Odliczenie darowizn nie musi zostać utracone pod względem podatkowym tylko dlatego, iż nie jest możliwe zakwalifikowanie ich jako wydatków operacyjnych przedsiębiorstwa w przypadku spółek osobowych czy jednoosobowych firm. Odliczenie darowizny od podatku następuje jednak na poziomie poszczególnych wspólników.

Praktyczny przykład

Spółka jawna (OHG), w skład której wchodzą udziałowcy Meier i Lochner, każdy z udziałem w wysokości 50 procent, 1 marca 2015 dokonała darowizny w wysokości 500 euro na rzecz organizacji pożytku publicznego. Skutek – w związku z faktem, że darowizna ta nie może mieć wpływu na dochód spółki, należy zaksięgować pobranie. Jeżeli zaś spółka osobowa lub jednoosobowa firma dokonują darowizny rzeczowej, przekazując towary lub majątek trwały, darowizna ta musi zostać najpierw wyodrębniona z majątku obrotowego przedsiębiorstwa! Jako wartość przedmiotu pobieranego z majątku obrotowego podaje się wyjątkowo jego wartość księgową, jeśli dane dobro gospodarcze jest przekazywane przez przedsiębiorcę na cele podlegające odpisowi od podatku bezpośrednio po wyodrębnieniu go z majątku obrotowego.

Wskazówka:Z perspektywy podatkowej takie wyodrębnienie podlega jednak podatkowi od towarów i usług (VAT). Podstawą do obliczenia podatku jest wartość odtworzeniowa danego dobra gospodarczego, a więc cena zakupu podobnego składnika majątku po aktualnej cenie. Jest to suma, którą można byłoby uzyskać przy sprzedaży danego przedmiotu/towaru.

Praktyczny przykład

Pani Miller, prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, 14 marca 2015 podarowała na rzecz kościoła komputer, wykazując jedynie wartość pamiątkową w wysokości 1 euro. W przypadku sprzedaży za ten komputer można by otrzymać jednak kwotę 100 euro. Skutek – ponieważ komputer został przekazany jako darowizna bezpośrednio po wyodrębnieniu go z majątku obrotowego, jego wartość będzie zgodna z wartością księgową i wyniesie 1 euro. Z kolei podatek VAT opiewać będzie na sumę 19 euro (wartość odtworzeniowa komputera w wysokości 100 euro × 19%).

W przypadku darowizn rzeczowych przedsiębiorcy mogą odliczyć je w swoim prywatnym zeznaniu podatkowym jako tzw. wydatki nadzwyczajne tylko w sytuacji, gdy wystawione zostało im poświadczenie dokonania darowizny rzeczowej, w którym zawarte zostały dokładne dane odnoszące się do rodzaju przekazanego przedmiotu.

Darowizny żywności

Darowizny żywności podlegają szczególnemu uregulowaniu w zakresie podatku VAT. Jeśli przekazywane są one na cele dobroczynne krótko przed upływem terminu przydatności do spożycia lub utratą statusu „towaru świeżego”, podatek VAT nie powinien być naliczany.

Wskazówka:Warunkiem rezygnacji z naliczania VAT-u w odniesieniu do darowizn żywności jest niewystawianie zaświadczenia o dokonaniu darowizny. W związku z tym przedsiębiorca nie będzie mógł odliczyć tego rodzaju darowizny w swoim prywatnym zeznaniu podatkowym.

Darowizny w praktyce – co jeszcze warto wiedzieć

W przypadku darowizn dokonywanych przez firmy jednoosobowe oraz spółki osobowe specjalne uregulowania obowiązują nie tylko w zakresie podatku VAT oraz odliczeń w ramach wydatków operacyjnych przedsiębiorstwa, lecz również w odniesieniu do podatku od działalności gospodarczej.

Możliwość zmniejszenia wymiaru podatku od działalności gospodarczej

Darowizny nie mogą wprawdzie pomniejszyć dochodu firmy jednoosobowej lub spółki osobowej, istnieje jednak możliwość zmniejszenia dochodu z działalności gospodarczej o wysokość nakładów poczynionych w związku z darowizną. Konieczne jest jednak spełnienie następujących wymagań:

1. Darowizna musi być dokonana na cele podlegające odpisowi od podatku zgodnie z par. 9 ustęp 5 niemieckiej ustawy o podatku od prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie z tą ustawą darowizny na rzecz partii politycznych nie skutkują pomniejszeniem dochodu z działalności gospodarczej.

2. Darowizna musi zostać dokonana ze środków przedsiębiorstwa. Zmniejszenie dochodu z działalności gospodarczej nie jest więc możliwe, jeśli wsparcia dokonano z prywatnego majątku.