Ilość przepracowanych godzin w skali tygodnia determinuje ilość dni urlopowych. W przypadku sześciodniowego tygodnia pracy można liczyć na 24 dni wolnego. Przy pięciodniowym tygodniu pracy przysługuje zatrudnionej osobie już tylko 20 dni urlopu. Dodatkowe dni wolnego można otrzymać dzięki regulacjom zawartym w zbiorowym układzie pracy lub umowie o pracę.
Kiedy przepada urlop?
Dzięki urlopowi pracownik ma odpocząć, dlatego zaleca się, by ten został wykorzystany w danym roku urlopowym. Prawo do wykorzystania zaległych dni wolnego przepada zasadniczo z końcem roku lub najpóźniej 31 marca kolejnego roku. Federalny Sąd Pracy wyjaśnił, że urlop nie przepada automatycznie, pracodawca musi zwrócić uwagę pracownikowi, że ten upływa. W ten sposób sędziowie chcieli upewnić się, że wszyscy pracownicy rzeczywiście wiedzą ile pozostało im urlopu i mają możliwość jego wykorzystania. Dokładnych ustaleń, kiedy i w jaki sposób pracodawca musi poinformować pracownika, nie ma. Należy jednak pamiętać, że przypomnienie o urlopie jest skuteczne jedynie, gdy zatrudniony ma jeszcze możliwość wykorzystania zaległych dni wolnych. Najlepiej, by przedsiębiorstwo zawarło zasady co do informowania o urlopie w porozumieniu zakładowym.
Czy urlop można dać sobie wypłacić?
Co natomiast, gdy pracownik nie chce wykorzystać zaległego urlopu? Czy może poprosić o wypłacenie ekwiwalentu za urlop? Niestety nie. Zatrudniony nie może zasadniczo „sprzedawać” swojego prawa do wolnego. Urlop służy bowiem zdrowiu pracownika, które nie powinno zostać w jakikolwiek sposób zagrożone. Jeśli stosunek pracy został jednak zakończony, a zatrudniony nie miał szansy wykorzystać wolnego, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia mu ekwiwalentu za urlop.
Zwolnienie lekarskie a urlop
W przypadku przebywania dłuższy czas na zwolnieniu lekarskim urlop nie przepada 31 marca kolejnego roku, lecz najpóźniej po 15 miesiącach. Dotyczy to także sytuacji, w których niezdolność do pracy trwa nieprzerwanie 15 miesięcy.
Urlop a zmiana stosunku pracy
W przypadku zmiany stosunku pracy z pełnego etatu na część, uzyskane w czasie pracy na pełen etat dni urlopowe zostają nienaruszone. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w której pracownik nie miał możliwości wykorzystania urlopu przed zmianą umowy. W przypadku sytuacji, w której osoba zatrudniona udaje się na urlop wychowawczy, ma ona ciągle prawo do dni wolnych. Pracodawca ma jednak możliwość skrócenia ilości dni urlopowych o jedną dwunastą. Jeśli zdecyduje się na taki krok, musi poinformować o tym niezwłocznie pracownika. Skrócenie urlopu dotyczy jednak tylko prawnie przysługujących zatrudnionemu dni wolnych. W przypadku przejścia na urlop sabbatical lub urlop okolicznościowy pracownik nie ma natomiast prawa do standardowego urlopu.
W przypadku śmierci osoby, która nie wykorzystała wszystkich, przysługujących dni wolnych, spadkobiercy mają prawo do zażądania od pracodawcy zmarłego wypłacenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. To samo dotyczy urlopu dodatkowego dla osób ciężko upośledzonych.
