Ma on na celu pomóc obywatelom Niemiec oraz posiadającym zezwolenie na pobyt w Niemczech obcokrajowcom pokryć koszty związane z opłatą czynszu za mieszkanie. Przy tym dodatek mieszkaniowy wypłacany jest jedynie osobom posiadającym dochody, jako dopłata do czynszu (w przypadku najemców) lub dodatek na pokrycie kosztów (w przypadku osób będących właścicielami mieszkania).

Podwyższenie dodatku mieszkaniowego w 2015 roku

Jak zapowiedziała już w kwietniu 2014 w mediach niemiecka minister budownictwa Barbara Hendricks, na rok 2015 planowane jest zwiększenie wysokości dodatku mieszkaniowego. Wraz z wprowadzeniem płacy minimalnej od 2015 roku niektórzy pracobiorcy nie kwalifikują się już do otrzymywania tzw. zasiłku dla bezrobotnych II (niem. Arbeitslosengeld II) i będą mogli „podwyższyć” swoje zbyt niskie dochody właśnie dzięki dodatkowi mieszkaniowemu. Według szacunkowych danych niemieckiego Instytutu Badań nad Rynkiem Pracy i Zawodami dotyczyć to będzie około 60 tysięcy zatrudnionych osób, które z powodu ustawowej płacy minimalnej nie będą dodatkowo objęte podstawowym zabezpieczeniem socjalnym.

Dodatek mieszkaniowy – podstawowe fakty

Dodatek mieszkaniowy w Niemczech to wsparcie państwa dla jego obywateli, którzy z racji zbyt niskich miesięcznych dochodów otrzymują dopłatę do czynszu wynajmowanego mieszkania lub dofinansowanie kosztów ponoszonych w związku z własną nieruchomością. Przy tym słowo „dopłata” lub „dofinansowanie” należy rozumieć dosłownie, ponieważ dodatek mieszkaniowy nigdy nie jest wypłacany na pokrycie całkowitych kosztów mieszkaniowych. Wnioskodawca, chcąc otrzymać dodatek mieszkaniowy, musi uzyskiwać dochody w wystarczającej wysokości, które pozwolą mu na pokrycie kosztów związanych z własnym utrzymaniem.

Dodatek mieszkaniowy nie powinien być jednak postrzegany jako jałmużna państwa. Kto na podstawie odpowiednich wyliczeń spełnia wstępne warunki jako wnioskodawca, może przeforsować swoje prawo do dodatku mieszkaniowego.

Wniosek o dodatek mieszkaniowy

Dodatek mieszkaniowy udzielany jest wyłącznie na wniosek zainteresowanej osoby. Kto więc ma do niego prawo, powinien złożyć odpowiedni wniosek w swoim urzędzie miasta lub gminy. Ważne jest, aby w momencie składania wniosku posiadać umowę najmu mieszkania lub użytkować własną nieruchomość. Odpowiednie formularze otrzymać można w urzędach ds. dodatków mieszkaniowych.

Jak długo można otrzymywać dodatek mieszkaniowy?

Zasadniczo dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na 12 miesięcy, jednak ten okres w indywidualnych przypadkach może być zarówno krótszy, jak i dłuższy. Istotne jest przy tym jednak, iż świadczenia wypłacane są dopiero od miesiąca, w którym nastąpiło złożenie wniosku we właściwym urzędzie – najwcześniej w momencie, na który przypada opłata czynszu lub innych kosztów mieszkaniowych.

Odpowiednią podstawę prawną znaleźć można w ustawie o dodatku mieszkaniowym (niem. Wohngeldgesetz) oraz w rozporządzeniu o dodatku mieszkaniowym, które od 1 stycznia 1997 roku obowiązuje również w stosunku do nowych landów. Ustawowe uregulowania dotyczące prawa do dodatku mieszkaniowego mają swoje źródło również w kodeksie prawa socjalnego.

Jakie warunki trzeba spełnić?

Na prawo do dodatku mieszkaniowego oraz jego ewentualną wysokość mają wpływ trzy poniższe czynniki:

– liczba osób w danym gospodarstwie domowym;

– łączna wysokość dochodów;

– wysokość czynszu lub innych kosztów mieszkaniowych.

Dodatek mieszkaniowy dla najemców oraz osób posiadających własną nieruchomość

Dodatek mieszkaniowy otrzymać można w formie:

– dopłaty do czynszu – dla osób wynajmujących mieszkanie lub pokój;

– dofinansowania kosztów – dla osób będących właścicielami użytkowanej przez siebie nieruchomości.

Bez znaczenia jest, czy dana nieruchomość znajduje się w starym czy nowym budownictwie, czy jest objęta ulgą podatkową, czy też np. została zbudowana ze wsparciem państwowych środków.

Dodatek mieszkaniowy jako dopłata do czynszu

Uprawnione do dodatku mieszkaniowego w formie dopłaty do czynszu są osoby:

– będące najemcami mieszkania lub pokoju;

– będące podnajemcami;

– uprawnione do użytkowania podobnie jak na zasadzie wynajmu, w szczególności właściciele mieszkania spółdzielczego lub kolegialnego oraz posiadający stałe prawo do mieszkania.

Kto nie ma prawa do dodatku mieszkaniowego?

Prawo do dodatku mieszkaniowego nie przysługuje samotnym osobom podlegającym obowiązkowi służby wojskowej na czas trwania służby zasadniczej, jeśli został im przyznany zasiłek na czynsz mieszkaniowy zgodnie z par. 7a ustawy o zapewnieniu utrzymania osób odbywających zasadniczą służbę wojskową.

Prawo do dodatku mieszkaniowego nie istnieje również w sytuacji, gdy wszystkim członkom gospodarstwa domowego przysługują świadczenia na podstawie niemieckiej ustawy federalnej o wspieraniu edukacji (BAföG). Nie ma to jednak zastosowania w przypadku, gdy ww. świadczenia przyznane zostały w formie pożyczki. Wystarczy również, iż co najmniej jeden z członków gospodarstwa domowego nie jest uprawniony do otrzymywania świadczeń z zakresu BAföG (np. dziecko osoby samotnie wychowującej lub rodzice studenta), a prawo do dodatku mieszkaniowego już jak najbardziej istnieje.