Zazwyczaj rodzice dzielą tę pulę w ten sposób, że matka dziecka wykorzystuje 12 miesięcy, pozostawiając ojcu pozostałe dwa. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby ustalić inny podział miesięcy między rodzicami, z tym że jeden z rodziców musi wykorzystać minimum dwa miesiące. Jeśli matka podejmie decyzję o wcześniejszym powrocie do aktywności zawodowej i tym samym skróci swój urlop macierzyński, może odstąpić niewykorzystane przez nią miesiące ojcu dziecka.

Działalność gospodarcza w Niemczech a zasiłek rodzicielski Elterngeld
Wymiar wykorzystanego urlopu macierzyńskiego przez pracownicę musi zostać potwierdzony przez pracodawcę matki. Ojciec może w takim wypadku przejąć opiekę nad swoją pociechą do ukończenia 14. miesiąca życia dziecka, otrzymując maksymalnie 67% wypłaty netto z ostatnich 12 miesięcy przed urodzeniem dziecka. Jednak górna granica zasiłku to 1800 euro. Pracujący na własny rachunek również mogą złożyć wniosek o zasiłek rodzicielski Elterngeld. Tak jak w przypadku pracujących na umowę o pracę mogą otrzymać maksymalnie 67 procent poprzedniego zarobku po opodatkowaniu. Również w tym wypadku górna granica zasiłku rodzicielskiego wynosi 1800 euro. Należy jednak pamiętać, że w okresie pobierania Elterngeld działalność gospodarcza powinna zostać zawieszona. Deklarując we wniosku sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem przebywającym z Polsce, nie możemy jednocześnie wykonywać pracy na terenie Niemiec, nawet w niższym wymiarze. Urząd zapyta o sposób sprawowania opieki przy jednoczesnym dalszym prowadzeniu działalności.

Minimalne świadczenie z Niemiec
Kwota minimalna, o którą można zawnioskować, to 300 euro na miesiąc. Na takie wsparcie mogą liczyć rodzice, którzy przed narodzinami dziecka nie byli w stosunku pracy i nie osiągali żadnych dochodów. Ta opcja może zainteresować rodziny, w których jedno z rodziców pracuje w Niemczech na umowie o pracę lub prowadząc działalność gospodarczą, a drugi rodzic nie pracuje i przebywa w innym kraju. Należy jednak przy tym pamiętać, że w kraju, w którym przebywa drugi rodzic wraz z dzieckiem, powinniśmy zawnioskować o wszystkie świadczenia związane z rodzicielstwem i wychowywaniem dziecka. W przypadku Polski należy koniecznie złożyć wniosek na świadczenie rodzicielskie, becikowe, zasiłek rodzinny i świadczenie wychowawcze 500+. Należy przy tym pamiętać o terminach na złożenie wniosków, najlepiej w miesiącu urodzenia dziecka.

Terminy na złożenie wniosków w Polsce
Wniosek o becikowe należy złożyć najpóźniej 12 miesięcy od urodzenia dziecka. Jeśli dziecko urodzi się na przykład 1 czerwca 2019 roku, to wniosek należy złożyć najpóźniej 1 czerwca 2020 roku. Wniosek może złożyć opiekun prawny albo faktyczny dziecka lub rodzic adopcyjny. Jeśli rodzic ma mniej niż 18 lat, wniosek należy złożyć najpóźniej 12 miesięcy od dnia, w którym obejmie się opiekę nad dzieckiem albo przysposobi dziecko. O rodzicielskie, zwane potocznie „kosiniakowe”, można złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka przysposobionego – od miesiąca objęcia dziecka opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Prawo do zasiłku rodzinnego przysługiwać będzie od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie prawa do tego zasiłku z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca danego okresu zasiłkowego.
Mając prawo do zasiłku rodzinnego, można się ubiegać także o następujące dodatki do tego zasiłku:
– dodatek z tytułu urodzenia się dziecka;
– dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
– dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka;
– dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
– dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
– dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania;
– dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.
Również o świadczenie wychowawcze należy zawnioskować jak najwcześniej. Tak jak w przypadku zasiłku rodzinnego nasze prawo do tego świadczenia będzie rozpatrywane od miesiąca złożenia wniosku do końca danego okresu zasiłkowego.

Potrącenia ze świadczenia Elterngeld
Od świadczenia Elterngeld będą odliczone świadczenia, które otrzymaliśmy w innym kraju. Zatem w przypadku Polski zostanie odliczony przyznany zasiłek macierzyński lub rodzicielski. Nie możemy sobie wybrać, z którego kraju chcemy pobierać świadczenia, ale możemy otrzymać różnicę pomiędzy świadczeniami. W przypadku zasiłku macierzyńskiego pobieranego przez matkę przez maksymalny okres 12 miesięcy niestety nie otrzymamy już różnicy z niemieckiego urzędu, gdyż macierzyńskie jest zazwyczaj wyższe w przeliczeniu niż 300 euro. W przypadku pobierania świadczenia rodzicielskiego matka może liczyć na różnicę w obu świadczeniach i otrzymywać dodatkowo około 70 euro miesięcznie. Wniosek na Elterngeld należy złożyć, zanim dziecko ukończy 3 miesiąc życia, dołączając oprócz aktu urodzenia i aktu małżeństwa potwierdzenia zameldowania rodziny i dokumentów potwierdzających dochód rodziców na 12 m-cy przed urodzeniem dziecka oraz dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie jednego rodzica w Niemczech. Zasiłek jest zależny jest od dochodu obojga rodziców. Granica dla obojga opiekunów wynosi 500 tysięcy euro. Dochód uzyskany w Polsce można udokumentować na podstawie zaświadczenia z urzędu skarbowego EU/EWR oraz na podstawie innych dokumentów, jak zaświadczenia o wysokości zasiłku macierzyńskiego lub na podstawie decyzji o świadczeniu rodzicielskim. Dochód z Niemiec można udokumentować na podstawie miesięcznych pasków z wypłaty lub zaświadczenia pracodawcy.

Dokumenty do przedstawienia w przypadku prowadzenia działalności
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej należy dołączyć gewerbeanmeldung, czyli potwierdzenie założenia działalności gospodarczej w Niemczech. Należy także przedłożyć potwierdzenie z wydziału meldunkowego naszego zameldowania w Niemczech. Koniecznością będzie również dołączenie decyzji o rozliczeniu podatku w Niemczech. Nasze ubezpieczenie w Niemczech możemy potwierdzić, dołączając kopię naszej karty ubezpieczeniowej. Bardzo często urząd rozpatrujący nasz wniosek o Elterngeld pyta, czy złożony został wniosek o kindergeld, a jeśli ten zasiłek został przyznany, należy przedstawić kopię decyzji. Niemiecki urząd podejmie decyzję dopiero po otrzymaniu wszystkich dokumentów, o które prosi. Opóźnienia w wydaniu decyzji wynikają zwłaszcza z terminu wydawania decyzji na polskie świadczenia.