Największą zaletą pracy na wezwanie (niem. Arbeit auf Abruf) jest duża elastyczność, którą zapewnia ta forma zatrudnienia. Jednak jeżeli chodzi o stronę prawną, można powiedzieć, że ta nieco kuleje, ponieważ przepisy nie są do końca jasne. To oczywiście może przysporzyć problemów.
Praca na wezwanie nie zawsze…jest zaraz pracą na wezwanie. Należy tutaj rozróżnić dwa przypadki:
- W przypadku rzeczywistej pracy (niem. Echte Arbeit) na wezwanie, istnieje obowiązek pracy, pracownik musi być dyspozycyjny i gotowy do wykonywania zadań zleconych przez przełożonego.
- W przypadku „pozornej” pracy (unechte Arbeit) na wezwanie, pracownik może wykonać zlecenie, ale nie ma takiego obowiązku, ponieważ nie wynika to z jego umowy.
Na co należy zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy?
- Uważnie przeczytaj całą umowę o pracę. Jeśli pojawiają się jakieś pytania lub niejasności, zdecydowanie należy szukać wsparcia, np. u prawnika.
- Sprawdź, czy z umowy wynika obowiązek zastosowania się do prośby pracodawcy, czy jednak można odmówić przyjęcia zlecenia.
- Jeśli nie możesz odmówić zlecenia, dobrze jest wyjaśnić, kiedy (w jakie dni i w jakich godzinach) masz być dostępnym.
- Sprawdź, czy dyżur telefoniczny jest płatny. W większości przypadków dostępność pod telefonem jest rekompensowana tak jak rzeczywisty czas w pracy.
- Sprawdź, jak wysokie przysługuje wynagrodzenie za czas dyżuru (zwykle jest to ok. 0-50% „normalnego” wynagrodzenia, w zależności od intensywności dyżuru) oraz za rzeczywisty czas pracy (sprawdzenie, czy przestrzegane są płace minimalne). Rekompensata za pracę na wezwanie może zasadniczo zostać włączona do „płacy realnej” jako dodatek lub wypłacona ryczałtowo.
- Sprawdź, czy gwarantowana jest minimalna liczba godzin/zadań i czy ustalony jest średni czas pracy.
- Sprawdź, czy elastyczność w odniesieniu do zmiennych godzin pracy i wahań dochodów, są odpowiednim rodzajem pracy, któremu sprostasz.
- Sprawdź okres wypowiedzenia. W przypadku rzeczywistej pracy na żądanie obowiązują regularne okresy wypowiedzenia. Należy sprawdzić jak i czy są one uregulowane. Pracodawca nie może z dnia na dzień zaprzestać przydzielania zleceń.
- Jeśli planujesz wykonywać rzeczywistą pracę na wezwanie, musi to być określone w umowie i umowa powinna zostać odpowiednio skonstruowana. To samo dotyczy sytuacji, gdy wyraźnie chce się wykonywać „pozorną” pracę na wezwanie (z możliwością rezygnacji z wykonania zlecenia).
- Jeśli poszczególne postanowienia umowne są niezadowalające, można zawsze spróbować je renegocjować.
Praca na wezwanie a ochrona własnych praw
Jeśli pracodawca nie wywiązuje się z zapisów umownych, można się bronić na różne sposoby. W pierwszym kroku należy skonfrontować pracodawcę z problemem lub zaniedbaniami. W najlepszym przypadku sytuację można wyjaśnić od razu, np. jeśli doszło do zwykłego nieporozumienia lub pracodawca nie zna sytuacji prawnej.
Jeśli pracodawca nie okazuje zrozumienia, wskazana jest pomoc prawna. Można w tym celu skontaktować się z centrum informacji prawnej, ubezpieczeniem ochrony prawnej, lub adwokatem.
Jeśli i ta próba się nie powiedzie, można najpierw zwrócić się do organu mediacyjnego (niem. Schlichtungsbehörde), a następnie do sądu. W sprawach dotyczących prawa pracy nie trzeba ponosić kosztów sądowych, jeżeli wartości przedmiotu sporu wynosi do 30 000 CHF.
