• w danym roku podatkowym przebywamy w Niemczech lub przepracujemy tam 183 dni

lub

•   w Polsce nie mamy dochodu większego niż 4002 €

lub

•   90 procent naszych dochodów uzyskaliśmy w Niemczech

Zatem by mieć pewność, że urząd nie będzie nam robił żadnych niespodzianek, procedurę należałoby zacząć po upływie co najmniej 183 dni od dnia rozpoczęcia pracy w Niemczech (przy założeniu, że pracujemy nieprzerwanie). Pamiętajmy jednak, że Familienkasse może zażądać wydanego przez urząd skarbowy (Finanzamt) stosownego zaświadczenia o tym, że taki nieograniczony obowiązek podatkowy w Niemczech rzeczywiście posiadamy. Może to mieć miejsce zwłaszcza w sytuacji kiedy nie posiadamy niemieckiego obywatelstwa.

Co zrobić, gdy prowadzimy własną działalność gospodarczą?

Jeżeli działalność jest prowadzona na terenie Niemiec i tu odprowadzane są ubezpieczenia (a powinny), mamy w zasadzie prawo do Kindergeld. Trzeba jednak być świadomym, że osoby prowadzące tzw. Gewerbe, wnioskując o Kindergeld, zazwyczaj napotykają w czasie opracowywania wniosku na znacznie więcej trudności i zapytań ze strony Familienkasse. W tym przypadku należy więc przygotować się na bardzo dokładną weryfikację wniosku, do którego prócz podstawowych dokumentów powinniśmy dołączyć:

• dokument potwierdzający rejestrację działalności gospodarczej (Gewerbeanmeldung)
• dokumenty potwierdzające ubezpieczenie w Niemczech (Krankenversicherung i Pflegeversicherung)

Musimy liczyć się także z tym, że w celu sprawdzenia wiarygodności firmy, Familienkasse może poprosić o wykazanie osiąganych obrotów. Często wymagane są także dokumenty potwierdzające zamieszkanie w Niemczech takie jak umowa najmu mieszkania czy rachunki za media. Co zatem zrobić? Odpowiedź jest prozaiczna – uzbroić się w cierpliwość i skrupulatnie dostarczać wymaganą dokumentację.

Co zrobić gdy muszę oddać Kindergeld?

W praktyce to, że przyznano nam zasiłek rodzinny, nie oznacza, że urząd odstąpi od dalszego sprawdzania, czy nadal mamy prawo do świadczenia. Osoby, które otrzymują Kindergeld, mają obowiązek do działań tzw. sprawozdawczo-informacyjnych. Co oznacza, że należy odpowiadać na wszelkie pytania Familienkasse oraz bezzwłocznie zgłaszać sytuacje mające wpływ na prawo do otrzymywania świadczenia czy wysokości świadczenia. O tym wszystkim powszechnie wiadomo i jeśli nie dopełniliśmy tego obowiązku, musimy pogodzić się z sytuacją, że czasami należy zwrócić niesłusznie pobrane świadczenie. Zdarzają się bowiem sytuacje, kiedy urząd wysyła do świadczeniobiorcy zapytanie, a ten mimo wezwania nie odpowiada. Może wtedy dojść do tego, że Familienkasse stwierdzi, że świadczenie było przyznane niesłusznie, i nakaże jego zwrot. W tym momencie najlepiej się udać do radcy prawnego, ponieważ procedura „odkręcania” sytuacji może okazać się długotrwała i skończyć się na drodze sądowej

Uwaga. W zeznaniu podatkowym Einkommensteuererklärung koniecznie należy ujawnić wszystkie informacje związane z faktem pobierania zasiłku rodzinnego. W przeciwnym razie może dojść do sytuacji, w której mimo pobierania Kindergeld korzystamy z ulgi podatkowej tzw. Kinderfreibetrag. Do części tej ulgi nie mamy prawa w momencie pobierania zasiłku i po zweryfikowaniu także może się okazać, że Familienkasse nakaże nam zwrot świadczenia.
W tym wypadku będziemy także musieli zwrócić zasiłek.

Co zrobić, jeśli nie otrzymuję całego zasiłku?

O okoliczności, w której urząd zatrzymuje część zasiłku z racji tego, że pobieramy zasiłek w Polsce (lub rzekomo mamy do tego prawo), już pisaliśmy. Zachęcamy do lektury artykułu „Nie trać swoich pieniędzy. W jaki sposób ubiegać się o cały zasiłek w Niemczech”, gdzie szczegółowo opisujemy wspomniany problem. Jednak bywa tak, że mimo przedłożenia decyzji o tym, że w Polsce nie mamy prawa do zasiłku rodzinnego, nie dostajemy 184 € na pierwsze/drugie dziecko, 190 € na trzecie czy 215 € na czwarte. Dlaczego? Kwoty zasiłku rodzinnego od czasu do czasu ulegają zmianie. Poniższa tabela pokazuje, jak w ostatnich latach kształtowały się wysokości zasiłku:

Jeżeli wnioskujemy o świadczenie wstecz, wówczas dostaniemy je zgodnie z obowiązującymi w tym okresie stawkami. Jeżeli tak się nie dzieje, spowodowane to jest najprawdopodobniej tym, że nie przedstawiliśmy decyzji o zasiłku rodzinnym w Polsce. Jeszcze raz zachęcamy do przeczytania wymienionego wcześniej artykułu, w którym można znaleźć sposób rozwiązania problemu.