Wszystko ma swój kres, tak jak i obszerne uregulowania dotyczące ochrony praw nabytych oraz uregulowania przejściowe w odniesieniu do zatrudnień z nieznacznym wynagrodzeniem (minijob) i strefy wynagrodzeń dozwolonych. Obowiązują one od 1 stycznia 2013 roku w ramach podniesienia granicy nieznacznego wynagrodzenia z 400 do 450 euro tudzież zwiększenia dotychczasowej sumy z 800 do 850 euro w strefie wynagrodzeń dozwolonych. Wszystko to przestanie obowiązywać z dniem 1 stycznia 2015.
Praca z wynagrodzeniem do kwoty 400 euro
Zatrudnienia w ramach minijob, które przed i po 31 grudnia 2014 nie przekroczą granicy wynagrodzenia 400 euro, w dalszym ciągu pozostaną zwolnione z ubezpieczenia chorobowego, pielęgnacyjnego oraz ubezpieczenia na wypadek bezrobocia. Nie nastąpią tu jakiekolwiek zmiany przy naliczaniu wynagrodzenia. Jeśli chodzi o ubezpieczenie emerytalne, obowiązywać będzie następująca reguła: jeśli zatrudnienie do kwoty 400 euro rozpoczęło się jeszcze przed 1 stycznia 2013, również po 31 grudnia 2014 przysługiwać będzie zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia. Osoba pracująca na „małym etacie” przez cały czas będzie miała też możliwość złożenia u pracodawcy pisemnego oświadczenia, w którym rezygnuje ze zwolnienia od ubezpieczenia, co pozwoli jej nabyć prawo do odpowiednich świadczeń w ramach ubezpieczenia emerytalnego.
Jeśli regularne miesięczne wynagrodzenie za pracę zwiększy się do kwoty mieszczącej się w przedziale pomiędzy 400,01 euro a 450 euro, będzie to oceniane analogicznie do nowo podjętego zatrudnienia w ramach minijob. Pracownik taki w dalszym ciągu zwolniony będzie z ubezpieczenia chorobowego, pielęgnacyjnego oraz z ubezpieczenia na wypadek bezrobocia. Obligatoryjne będzie jednak ubezpieczenie emerytalne, z istniejącą możliwością zwolnienia z obowiązku ubezpieczenia. Zwolnienie to będzie obowiązywać przez cały okres zatrudnienia.
Pracownicy zatrudnieni w ramach minijob, którzy wcześniej dobrowolnie zrezygnowali z przysługującego im zwolnienia od obowiązku ubezpieczenia, nie będą mogli ponownie otrzymać tego przywileju w przypadku zwiększenia ich wynagrodzenia do granicznej kwoty 450 euro. Także rezygnacja ze zwolnienia od ubezpieczenia emerytalnego obowiązywać będzie przez cały okres zatrudnienia o niewielkim wynagrodzeniu. Należy przy tym pamiętać, że raz zgłoszona rezygnacja nie może już zostać cofnięta!
Praca z wynagrodzeniem od 400,01 do 450 euro
Osoby zatrudnione otrzymujące regularne miesięczne wynagrodzenie mieszczące się w przedziale od 400,01 do 450 euro, do 31 grudnia 2012 podlegały obowiązkowi ubezpieczeniowemu we wszystkich gałęziach ubezpieczenia społecznego. Ustawodawca stworzył dla tego kręgu osób ochronę praw nabytych oraz odpowiednie uregulowania przejściowe, które utrzymują dotychczasowy status quo do 31 grudnia 2014. Obowiązek ubezpieczeniowy kończy się tylko wtedy, gdy regularne miesięczne wynagrodzenie ulegnie zmniejszeniu poniżej kwoty 400,01 euro.
Do końca grudnia 2014 roku ma również zastosowanie stare, ważne do końca 2012 roku uregulowanie dotyczące strefy wynagrodzeń dozwolonych i związanego z nią podziału solidarnie płaconych przez pracownika i pracodawcę składek. Należy przy tym uwzględnić tzw. czynnik F roku kalendarzowego, w którym wykonywana jest praca. W roku 2014 czynnik F wynosi 0,7605.
Od 1 stycznia 2015 (prawie) wszystko będzie wyglądać inaczej – nastąpi zwolnienie z obowiązku ubezpieczenia chorobowego, pielęgnacyjnego oraz z ubezpieczenia na wypadek bezrobocia. Jeśli chodzi o ubezpieczenie emerytalne, w dalszym ciągu będzie ono obligatoryjne.
Podlegający dotychczas obligatoryjnemu ubezpieczeniu emerytalnemu pracownicy z wynagrodzeniem w przedziale od 400,01 do 450 euro do końca 2014 roku w dalszym ciągu objęci są tym obowiązkiem, bez możliwości zwolnienia z niego. Dopiero w momencie zniesienia dotychczasowych praw nabytych i uregulowań przejściowych z dniem 1 stycznia 2015 będą oni traktowani na równi z osobami nowo zatrudnianymi na „małym etacie” i otrzymają możliwość zwolnienia z obowiązku ubezpieczenia emerytalnego na własny wniosek.
Od 1 stycznia 2015 pracodawca zobowiązany będzie do odprowadzania zryczałtowanych składek zgodnie z istniejącym stanem rzeczy oraz do składania na przełomie roku odpowiednich zgłoszeń i wyrejestrowań we właściwej kasie chorych i centrali ds. minijob.
W wyżej wymienionych przypadkach od 1 stycznia 2015 nie będzie miało już zastosowania uregulowanie dotyczące strefy wynagrodzeń dozwolonych.
Uwaga na możliwe zsumowanie w przypadku zatrudnienia na kolejnym „małym etacie”
Ustanie z dniem 1 stycznia 2015 r dotychczasowej ochrony praw nabytych oraz uregulowań tymczasowych może mieć również wpływ na ocenę z perspektywy ubezpieczeniowej pozostałych, paralelnych zatrudnień. W przypadku zajęcia będącego głównym zatrudnieniem do 31 grudnia 2014, które z dniem 1 stycznia 2015 stanie się „małym etatem” (minijob), zastosowanie będą mieć uregulowania dotyczące sumowania zatrudnień o niewielkim wynagrodzeniu, jeśli pracownik w tym samym czasie będzie zatrudniony dodatkowo na jednym bądź wielu „małych etatach”.
Praca z wynagrodzeniem od 450,01 do 850 euro
Pracownicy z regularnym miesięcznym wynagrodzeniem w przedziale od 450,01 do 800 euro nie są objęci ochroną praw nabytych oraz uregulowaniami przejściowymi w przypadku podjętego przed 1 stycznia 2013 i nieprzerwanie wykonywanego zatrudnienia. Zobligowani są do ubezpieczenia społecznego we wszystkich jego gałęziach, z zastosowaniem obowiązujących od 1 stycznia 2013 uregulowań w sprawie strefy wynagrodzeń dozwolonych.
W stosunku do pracowników z miesięcznym regularnym wynagrodzeniem od 800,01 euro do 850 euro istnieje również obowiązek ubezpieczeniowy we wszystkich gałęziach ubezpieczenia społecznego. Reguły strefy wynagrodzeń dozwolonych nie były stosowane do końca 2012 roku, ponieważ suma ta przekraczała górną granicę tej strefy, wynoszącą wówczas 800 euro. Składki wyliczane były na podstawie rzeczywistego wynagrodzenia.
Jednak również i tu, w związku z podniesieniem od 2013 roku górnej granicy w strefie wynagrodzeń dozwolonych do 850 euro, istnieją odpowiednie uregulowania przejściowe oraz te dotyczące ochrony praw nabytych, w związku z czym wyliczenie składki następuje odtąd na podstawie faktycznego wynagrodzenia. W przypadku nieprzerwanie trwającego zatrudnienia z wynagrodzeniem w przedziale 800,01–850 euro obowiązywać to będzie również po 31 grudnia 2014.
Jednakże pracownik może do 31 grudnia 2014 roku złożyć u pracodawcy deklarację o zastosowaniu uregulowania dotyczącego strefy wynagrodzeń dozwolonych. W efekcie oznacza to, że obowiązujące od 1 stycznia 2013 uregulowanie dot. strefy wynagrodzeń dozwolonych będzie stosowane również po 31 grudnia 2014, aż do momentu ustania zatrudnienia. Złożone oświadczenie obowiązuje w przyszłości i powinno być przechowywane w dokumentacji płacowej. Odnosi się ono do wszystkich gałęzi ubezpieczenia społecznego.
Uwaga
Zastosowanie uregulowania dot. strefy wynagrodzeń dozwolonych nie następuje automatycznie z dniem 1 stycznia 2015 po ustaniu ochrony praw nabytych i uregulowań przejściowych!