Rozszerzenie warunków zatrudnienia krótkotrwałego

Często słyszymy od wyjeżdżających sezonowo do pracy w Niemczech, że pracują „na bez podatku”. Chodzi w tym wypadku o tzw. Kurzfristige Beschäftigung. W rzeczywistości jednak z wypłacanej pensji podatek jest pobierany, ale nie są pobierane składki socjalne.

Pisaliśmy już o tej formie pracy w Niemczech, która jest legalna, ale prosimy przed podjęciem takiej pracy dokładnie się zapoznać, jakie grupy zawodowe mogą ją podjąć. Od 1 stycznia 2015 roku wchodzi bowiem w życie nowelizacja tzw. zatrudnienia krótkotrwałego. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany. Zacznijmy od tego, że razem z ustawą o wzmocnieniu prawa do rokowań zbiorowych, która wejdzie w życie 1 stycznia 2015 roku, zostanie wprowadzone wynagrodzenie minimalne obejmujące cały kraj. Jednocześnie na okres przejściowy zostaną rozszerzone ramy czasowe wyznaczające krótkotrwały stosunek pracy, zwany pracą sezonową lub pracą dodatkową.

Ustawa o wzmocnieniu prawa do rokowań zbiorowych

Zgodnie z ustawą o wzmocnieniu prawa do rokowań zbiorowych z 11 sierpnia 2014, po raz pierwszy w Niemczech zostanie wprowadzone wynagrodzenie minimalne na skalę całego kraju. Minimalna stawka godzinowa wyniesie od 1 stycznia 2015 roku 8,5 euro. Ustawa przewiduje ponadto rozszerzenie okresu zatrudnienia w przypadku krótkotrwałego zatrudnienia, jakim jest praca sezonowa lub praca dodatkowa. 

Krótkotrwały stosunek pracy od 1 stycznia 2015

Pierwotnie przewidywano rozszerzenie ram czasowych jedynie dla pracowników sezonowych w sektorze rolnictwa. Ostatecznie w ustawie o wzmocnieniu prawa do rokowań zbiorowych znalazł się odpowiedni zapis obejmujący wszystkich zatrudnionych na krótki okres. Dotychczasowa granica, wynosząca dwa miesiące względnie 50 dni roboczych, z dniem 1 stycznia 2015 zostanie rozszerzona do 3 miesięcy względnie 70 dni roboczych. Stosunek pracy, w którym wspomniane ramy czasowe w ciągu roku kalendarzowego nie zostaną przekroczone, będzie postrzegany jako praca dorywcza, w związku z czym nie będzie podlegał ubezpieczeniu. Przy czym niezmiennie obowiązuje zasada, że okres – teraz – trzech miesięcy jest brany pod uwagę, jeśli praca wykonywana jest co najmniej pięć dni w tygodniu. Gdy praca wykonywana jest regularnie poniżej pięciu dni w tygodniu, obowiązuje okres 70 dni roboczych.

Ocena krótkotrwałości od nowego roku

Pracodawcy przewidują obowiązek ubezpieczenia lub zwolnienie z niego z pewnym wyprzedzeniem. Stąd nowe prawo można zacząć stosować dopiero w przypadku stosunku pracy rozpoczynającego się 1 stycznia 2015, czyli od dnia, kiedy nowa ustawa wejdzie w życie. Wspomniane rozszerzenie ram czasowych dotyczy zatem wyłącznie stosunku pracy, który zostanie podjęty od 1 stycznia 2015. W przypadku zatrudnienia, które rozpocznie się jeszcze w tym roku kalendarzowym, obowiązują niezmiennie dotychczasowe ramy czasowe, nawet wtedy, gdy stosunek pracy zakończy się dopiero w roku 2015.
Podobnie jest w przypadku umów ramowych, które przechodzą na nowy rok – obowiązuje aktualna sytuacja prawna z dnia rozpoczęcia zatrudnienia. Zatem jeżeli zatrudnienie rozpocznie się w tym roku i po 31 grudnia 2014 będzie trwało nadal, to zostanie zakwalifikowane jako krótkotrwałe, jeśli liczba przepracowanych dni w 2014 roku wyniesie maksymalnie 50, a liczba dni roboczych w czasie trwania umowy ramowej 2014 i 2015 nie przekroczy 50.

Przykład 1

Ramowa umowa o pracę zostaje zawarta od 1 listopada 2014 do 31 października 2015. Przewidzianych jest 10 dni roboczych w roku 2014 i 50 w 2015. Zatrudnienie od 1 listopada 2014 nie będzie postrzegane jako krótkotrwałe, ponieważ z góry można przewidzieć, że maksymalna liczba 50 dni roboczych w ciągu 12 miesięcy zostanie przekroczona. – Tu odnieść się należy wyłącznie do sytuacji prawnej na dzień 1 listopada 2014. Jeżeli natomiast krótkotrwałe zatrudnienie kończy się w roku 2014, a w 2015 zostanie ponownie podjęte, sytuacja wygląda inaczej.

Przykład 2

Zatrudnienie czasowe wykonywane jest od 1 grudnia 2014 do 19 grudnia 2014. Wcześniej nie istniało żadne zatrudnienie. Od 5 stycznia 2015 do 31 marca 2015 ponownie zostaje podjęte zatrudnienie u tego samego pracodawcy w wymiarze 5 dni tygodniowo. – W obu przypadkach występuje zatrudnienie krótkotrwałe, ponieważ nie przekroczono dwóch miesięcy w 2014 roku i trzech miesięcy w roku 2015. Warunek: nie jest to działalność zawodowa.

Tymczasowa regulacja

Nowe ramy czasowe, czyli 3 miesiące względnie 70 dni roboczych, obowiązują w okresie przejściowym, który wynosi 4 lata. Celem tej przejściowej regulacji jest ułatwienie wprowadzenia płacy minimalnej dla pracowników sezonowych. W związku z tym już w samej ustawie o wzmocnieniu prawa do rokowań zbiorowych przewidziano uchylenie tego zapisu z dniem 31 grudnia 2018 roku.